Sàn Forex "mọc như nấm", Ngân hàng Nhà nước khẳng định chưa cấp phép đơn vị nào tại Việt Nam

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vừa công bố báo cáo gửi Quốc hội về việc thực hiện các nghị quyết liên quan đến chất vấn trong lĩnh vực ngân hàng. Một trong những vấn đề được dư luận đặc biệt quan tâm hiện nay là tình trạng các sàn Forex mọc lên như nấm trên không gian mạng, gây thiệt hại lớn cho người dân. Theo NHNN, đến thời điểm hiện tại, cơ quan này chưa cấp phép cho bất kỳ sàn giao dịch ngoại hối (Forex) nào hoạt động tại Việt Nam, đồng thời khẳng định hoạt động của các sàn này là trái quy định pháp luật.

NHNN cho biết, giao dịch ngoại hối qua các sàn Forex không nằm trong phạm vi được phép của pháp luật về quản lý ngoại hối. Mọi hình thức thanh toán, chuyển tiền ra nước ngoài phục vụ cho các giao dịch Forexđều là bất hợp pháp. Do các hoạt động này chủ yếu được thực hiện trên không gian mạng, việc phát hiện và xử lý đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa nhiều cơ quan chức năng. Trong thời gian qua, NHNN đã tích cực phối hợp với Bộ Công an và các cơ quan liên quan để phục vụ công tác điều tra, xác minh các vụ án lừa đảo chiếm đoạt tài sản qua các sàn Forex, đồng thời chủ động chỉ đạo các tổ chức tín dụng tăng cường biện pháp phòng ngừa, ngăn chặn thanh toán cho các giao dịch bất hợp pháp.

Bên cạnh đó, NHNN cũng đã có văn bản gửi Bộ Thông tin và Truyền thông đề nghị quản lý chặt chẽ các sàn Forex hoạt động trên mạng. Cơ quan này khẳng định, việc xử lý triệt để các hoạt động trái phép liên quan đến giao dịch ngoại hối là cần thiết để bảo vệ quyền lợi người dân, đồng thời đảm bảo sự ổn định của thị trường tài chính trong nước.

Mới đây, Công an tỉnh Bắc Ninh phối hợp với Cục An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Bộ Công an) đã triệt phá một đường dây lừa đảo quy mô lớn hoạt động dưới vỏ bọc sàn giao dịch Forex có tên Verbo Capital. Theo điều tra ban đầu, sàn Verbo Capital có hành vi lừa đảo chiếm đoạt khoảng 300 tỷ đồng từ hàng nghìn người chơi trên khắp cả nước. Cơ quan công an đã khởi tố vụ án, khởi tố 10 bị can liên quan và thu giữ nhiều tang vật gồm máy tính, điện thoại, xe ô tô hạng sang cùng các tài khoản ngân hàng.

Sàn Verbo Capital do nhóm người Trung Quốc cầm đầu, được hỗ trợ bởi một số đối tượng người Việt có vai trò lôi kéo, tuyển đại lý và nhà đầu tư. Các đối tượng này sử dụng mạng xã hội như Facebook, Zalo, Telegram để quảng bá, dụ dỗ người chơi đăng ký tài khoản và nạp tiền. Sau khi nhà đầu tư đặt lệnh theo hướng dẫn, nhóm lừa đảo điều chỉnh lệnh chênh lệch giá mua bán (spread), khiến tài khoản bị “bốc hơi” theo ý đồ của chúng. Để khép kín chuỗi lừa đảo, chúng xây dựng mô hình đa cấp, phân cấp rõ ràng trong mạng lưới và giả danh chuyên gia tài chính để tạo lòng tin với nạn nhân.

Từ tháng 9/2024 đến nay, sàn Verbo Capital đã ghi nhận khoảng 5.700 giao dịch với hơn 4.000 nạn nhân bị thiệt hại. Tổng số tiền người chơi nạp vào sàn lên đến khoảng 300 tỷ đồng. Khi người chơi yêu cầu rút tiền, các đối tượng tìm cách trì hoãn hoặc dụ dỗ tiếp tục đầu tư. Cuối cùng, họ đặt lệnh khiến tài khoản thua lỗ hoàn toàn, chiếm đoạt toàn bộ số tiền.

Trong quá trình phá án, lực lượng chức năng đã triển khai đồng loạt các mũi trinh sát tại nhiều tỉnh thành để bắt giữ các đối tượng liên quan. Cơ quan điều tra thu giữ 26 máy tính, một iPad, 32 điện thoại di động, một ô tô Mercedes-Benz và phong tỏa hàng loạt tài khoản ngân hàng có liên quan.

Không chỉ siết chặt quản lý sàn Forex, Ngân hàng Nhà nước còn đang đẩy mạnh nghiên cứu triển khai tiền kỹ thuật số (CBDC). Cơ quan này đã tham gia các hội thảo chuyên môn với IMF, BIS, WB và đóng vai trò quan sát viên trong dự án CBDC mBridge của các ngân hàng trung ương lớn như Trung Quốc, Hong Kong (Trung Quốc), Thái Lan và UAE. NHNN cũng đang phối hợp với các bộ, ngành nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế để đề xuất xây dựng cơ chế phù hợp cho việc áp dụng tiền kỹ thuật số trong tương lai.

Ngân hàng Nhà nước khẳng định sẽ tiếp tục thực hiện các chỉ đạo của Chính phủ, giám sát chặt chẽ các hoạt động tài chính xuyên biên giới, đồng thời phối hợp với các cơ quan chức năng để bảo vệ người tiêu dùng và đảm bảo an toàn hệ thống tiền tệ quốc gia.