Kiến thức

Uống đúng thời điểm, loại đồ uống quen thuộc này sẽ giúp bạn tỉnh táo hơn bao giờ hết

Thanh Hằng 01/10/2025 08:40

Thay vì uống ngay sau giấc ngủ trưa, chuyên gia khuyên đây mới là "thời điểm vàng" để uống loại nước này phát huy tác dụng giúp tinh thần minh mẫn, tỉnh táo.

Với nhiều người, một cốc cà phê buổi sáng là khởi đầu quen thuộc cho ngày mới. Song, các chuyên gia giấc ngủ cho rằng, uống cà phê không chỉ phụ thuộc vào thói quen mà còn có "thời điểm vàng" để phát huy hiệu quả tối đa.

caphe.jpeg

Nghiên cứu mới đây chỉ ra: uống cà phê ngay trước khi chợp mắt vào buổi trưa sẽ giúp cơ thể tỉnh táo vượt trội. Phương pháp này được gọi là "cà phê giấc ngắn". Thay vì nhấp một tách cà phê sau khi tỉnh dậy, người uống nên thưởng thức trước giấc ngủ trưa khoảng 20 phút. Khi tỉnh giấc, caffeine vừa kịp "lên sóng", kết hợp với tác dụng loại bỏ adenosine trong giấc ngủ ngắn tạo hiệu ứng tỉnh táo gấp đôi.

PGS.TS Chu Dịch (Trường Đại học Nông nghiệp Trung Quốc) giải thích: "Caffeine có cấu trúc tương tự adenosine là chất gây buồn ngủ tích tụ trong não. Khi chúng ta vừa ngủ ngắn vừa uống cà phê, adenosine giảm đi, còn caffeine thì phát huy tác dụng, khiến sự tỉnh táo được nhân lên rõ rệt."

caphe.png

Nghiên cứu quốc tế khẳng định hiệu quả

Không chỉ là lý thuyết, "cà phê giấc ngắn" đã được chứng minh bằng nhiều công trình khoa học. Các nghiên cứu tại Anh và Nhật Bản cho thấy, kết hợp cà phê với giấc ngủ ngắn giúp cải thiện phản xạ và sự tập trung tốt hơn hẳn so với chỉ uống cà phê hay chỉ ngủ.

Đặc biệt, một báo cáo trên Tạp chí Sinh lý thần kinh lâm sàng khẳng định: so với các biện pháp chống buồn ngủ khác như ngủ trưa đơn thuần, rửa mặt hoặc tiếp xúc ánh sáng mạnh thì "cà phê giấc ngắn" mang lại hiệu quả vượt trội nhất.

Chính vì vậy, mẹo này ngày càng được giới văn phòng, sinh viên và những người thường xuyên làm việc trí óc áp dụng để duy trì sự tỉnh táo vào buổi chiều và là thời điểm dễ rơi vào trạng thái uể oải, mất tập trung.

Lời khuyên từ chuyên gia: Uống đúng để tốt cho sức khỏe

Dù có nhiều lợi ích, "cà phê giấc ngắn" không phải là "liều thuốc vạn năng". Các chuyên gia đưa ra một số lưu ý quan trọng:

Liều lượng hợp lý: Nên giữ mức caffeine khoảng 100–200 mg (tương đương một cốc Americano 350 ml). Uống quá nhiều có thể gây hồi hộp, lo âu hoặc mất ngủ vào ban đêm.

Chọn loại phù hợp: Tránh cà phê pha quá nhiều đường hoặc sữa béo như latte, mocha, vì dễ gây cảm giác nặng bụng và giảm hiệu quả tỉnh táo.

Không uống quá muộn: Người thường xuyên mất ngủ không nên dùng cà phê sau 15h chiều vì caffeine có thể kéo dài cảm giác hưng phấn và gây khó ngủ.

Đối tượng cần thận trọng: Phụ nữ mang thai, người đang cho con bú, bệnh nhân rối loạn nhịp tim hoặc rối loạn lo âu nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng cà phê.

caphe1.png

Ngoài ra, với những người nhạy cảm với caffeine, có thể lựa chọn cà phê ít caffein hoặc thay thế bằng trà xanh, trà ô long vừa giúp tỉnh táo, vừa có lợi cho sức khỏe tim mạch.

PGS.TS Chu Dịch nhấn mạnh: "Cà phê giấc ngắn là mẹo đơn giản để duy trì sự tập trung nhưng không thể thay thế lối sống khoa học. Ngủ đủ giấc và sinh hoạt điều độ mới là chìa khóa bảo vệ sức khỏe lâu dài."

Một tách cà phê trước giấc ngủ ngắn buổi trưa có thể mang lại hiệu quả tỉnh táo bất ngờ giúp bộ não hoạt động linh hoạt hơn cho buổi chiều làm việc và học tập. Thế nhưng, để duy trì năng lượng bền vững, mỗi người vẫn cần kết hợp cùng chế độ dinh dưỡng lành mạnh, ngủ đủ giấc và rèn luyện thể chất thường xuyên.

Cà phê chỉ là "chất xúc tác" còn sức khỏe tinh thần và thể chất vẫn phải được xây dựng từ thói quen sinh hoạt khoa học mỗi ngày.

Thanh Hằng