Phụ huynh vô tâm mua hàng trăm thứ bệnh cho con trước cổng trường học

Các đồ ăn vặt và đồ chơi không có nguồn gốc với giá rẻ luôn thu hút các em học sinh.

Đồ ăn vặt ngập tràn các cổng trường học

Cứ vào cuối mỗi buổi sáng hoặc chiều, trước cổng của nhiều trường cấp 1, cấp 2, cấp 3 trên địa bàn thành phố Hà Nội, không khó để bắt gặp cảnh học sinh đứng đông nghịt, túm tụm quanh những xe đẩy hoặc cửa hàng bán đồ ăn vặt. Không hiểu các món ăn này có sức hấp dẫn đến nhường nào mà đôi khi, học sinh đứng tràn cả xuống lề đường, gây ách tắc giao thông.

Món quà vặt phổ biến nhất trước các cổng trường phải kể đến nem chua, xúc xích rán. Ngó qua chiếc xe lưu động, chỉ thấy hàng trăm chiếc que xiên, một can dầu ăn với những túi nilong đựng thực phẩm không có bao bì, nhãn mác. Hiện nay, món ăn ngày càng có nhiều sự “cải tiến” với đủ chủng loại, đa dạng từ tôm, kẹo hồ lô đến chả mực và chả cá viên,… tất cả được rán ngập trong một thứ dầu khét lẹt đã ngả màu.

Dạo một vòng quanh các trường học trong thành phố không khó để tìm các gánh hàng rong, quán bán đồ ăn vặt cho học sinh. Tại đây rất nhiều các loại bánh, đồ uống không rõ xuất xứ nguồn gốc được bày bán tràn lan. Khi có người hỏi, chủ một cửa hàng nhỏ trước cổng Trường Tiểu học Nguyễn Bỉnh Khiêm (Cầu Giấy, Hà Nội) cũng đon đả trả lời: “Tôi bán hàng đã được hơn 5 năm, rất nhiều học sinh đến mua hàng. Cửa hàng có hơn 50 các loại sản phẩm, nhưng các cháu hay ăn me Thái, Snack bánh gối, sườn bò thơm cay…”. Hỏi về địa chỉ lấy hàng, người chủ quán cho biết, một số mặt hàng được nhập từ đại lý, còn chủ yếu là có người giao hàng đến tận nơi.

Theo quan sát, trên kệ hàng có rất ít bánh kẹo mang thương hiệu Việt Nam mà chủ yếu là các sản phẩm có in chữ Trung Quốc và các hình thù với màu sắc sặc sỡ, rất bắt mắt. Chủ cửa hàng ở đây cũng nhiệt tình cho biết: “Bánh kẹo Trung Quốc thường rẻ, màu sắc lại hấp dẫn nên học sinh ưa thích”. Các sản phẩm ở đây chỉ có giá bằng 1/3 so với giá thị trường. Tuy nhiên, điều đáng lo ngại là các sản phẩm này đều không có tem nhập khẩu, nguồn gốc xuất xứ thậm chí là hạn sử dụng.

Khi nhận được sự nghi ngờ về chất lượng của túi sườn bò khô sấy màu đỏ oạch, mỡ bóng nhẫy chủ cửa hàng gần Trường THCS Chu Văn An, Hà Nội nhanh nhẹn cho biết: “Thịt bò này không chắc làm từ thịt bò thật nhưng vẫn rất thơm ngon, học sinh nào cũng thích ăn. Tôi bán rất chạy, cứ một tuần lại nhập hàng mới một lần nên không sợ hết hạn đâu”. Đứng đợi mua quà trước cổng Trường Tiểu học Đội Cấn, một học sinh cho biết: “Hàng ngày, cháu dành tiền ăn sáng để mua thạch, ô mai với thịt hổ Ka Ka. Thịt hổ vừa rẻ, có vị cay ngọt lạ, nhiều miếng nên chúng cháu có thể chia nhau ăn cùng”.

Theo chuyên gia, món ăn này tiềm ẩn nhiều nguy cơ có hại cho sức khỏe.

Điều đáng nói, không chỉ các bạn học sinh mà nhiều bậc phụ huynh cũng không hề quan tâm đến chất lượng an toàn vệ sinh của thực phẩm bán dạo cổng trường. Dừng chân ở hàng bán nem chua rán trước cổng một trường tiểu học ở Hà Nội, theo quan sát của chúng tôi, không ít phụ huynh đã tự tay mua cho con mình một vài que đồ rán. Thậm chí, có người còn mua thêm hàng chục que mang về nhà. Không chỉ có thực phẩm chiến rán không rõ nguồn gốc, học sinh còn rất hứng thú với những gói bánh, kẹo, bim bim nhiều màu sắc. Trên bao bì các sản phẩm này chỉ toàn chữ Trung Quốc, không thấy hạn sử dụng hay bất cứ thông tin nào rõ ràng.

Cầm trên tay miếng bánh đầy dầu mỡ, Lương (một học sinh tiểu học) vô tư nói: “Bạn bè em ai cũng ăn vì nó ngon lắm. Em còn hay mua cả thịt hổ và que Tôn Ngộ Không nữa, vừa ăn vừa đợi mẹ đến đón”. Chị Thủy, phụ huynh học sinh chia sẻ: “Đôi khi cũng sợ đồ ăn không đảm bảo vệ sinh nên không cho cháu ăn. Nhưng hôm nay con đòi thưởng vì được điểm cao, chả nhẽ lại không chiều. Cháu nó ăn cùng bạn bè nên mẹ cũng không cấm được”.

Chị Trương Thanh Hằng, một phụ huynh ở quận Hoàn Kiếm cho biết: “Tôi thường hay mua bim bim cho cháu ngoài cổng trường, thật ra cũng không yên tâm lắm nhưng trẻ con nó thích. Một tuần, tôi mua cho cháu 3 lần, mỗi lần một gói. Thật ra cứ nhắc đến cái gì có dính đồ Trung Quốc thì chúng tôi đều thấy lo lắng, không yên tâm nên khi mua thì cũng xem xét, thường mua các loại mà các con hay ăn, còn những loại lạ thì cũng không dám mua”.

Các cơ quan chức năng kiểm tra hàng hoá được bày bán trước cổng trường

Ẩn chứa nhiều nguy cơ gây hại sức khỏe

Thực tế, chỉ nhìn bằng mắt thường, ai cũng thấy những đồ ăn chế biến trước cổng trường khó có thể bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm. Với những món ăn vặt được bán trong hàng quán, xe đẩy hay trên vỉa hè, không ai có thể quản lý được chất lượng cũng như độ an toàn vệ sinh thực phẩm. Riêng việc sử dụng các loại dầu ăn không rõ nguồn gốc đã là một trong những nguyên nhân trực tiếp gây hại đến sức khỏe. Ngoài ra, thức ăn đường phố thường sử dụng phẩm màu, hóa chất công nghiệp để tạo ra sản phẩm, đây là nguy cơ gây bệnh mãn tính lên gan, thận, thần kinh, gây ung thư. Mặt khác, các chất độc tích tụ lâu dài trong cơ thể sẽ làm xuất hiện nhiều bệnh lạ.

Các loại bột dẻo, bột mì được sử dụng để sản xuất bim bim khi làm nóng ở nhiệt độ trên 120 độ sẽ tạo thành chất acrylamide, gây nguy cơ mắc ung thư rất cao. Chất tạo ngọt Sodium Cyclamate có trong bim bim là chất cấm, không được phép sử dụng trong chế biến thực phẩm, chất acrylamide phổ biến trong tất cả bim bim được cho là nguyên nhân gây ung thư thận, ung thư phổi, ung thư gan, ảnh hưởng đến thai nhi…

Lượng dầu mỡ nhiều trong quy trình sản xuất bim bim là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường. Ngoài ra, trong bim bim còn có hàm lượng đường, muối nhân tạo dễ khiến trẻ bị mắc tiểu đường hoặc làm giảm insulin, hạn chế sự phát triển cơ thể của trẻ. Ăn nhiều bim bim với hàm lượng rất lớn các chất béo có hại dễ khiến trẻ bị béo phì, đầy bụng, chán ăn, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về tiêu hóa.

PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh - Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm - Đại học Bách Khoa Hà Nội cho biết, “Ở những khách sạn, nhà hàng lớn, người ta chỉ dùng dầu 1 lần nhưng sử dụng rất nhiều, giống như “luộc” trong dầu. Lượng dầu cặn còn lại được lọc rồi chuyển cho tiểu thương ở chợ hay người bán hàng rong. Lượng dầu này có acolein rất cao. Chất acrolein gây hại cho gan, gây kích ứng niêm mạc dạ dày và là một trong những nguyên nhân gây ung thư”. “Hơi acrolein có thể kích ứng mắt, mũi và đường hô hấp. Nếu tiếp xúc kéo dài có thể gây viêm, hoại tử, loạn sản nhẹ biểu mô mũi, tế bào đáy. Acrolein gây viêm loét, xuất huyết, tăng sản biểu mô đường tiêu hóa”, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh giải thích.

Những túi bánh, túi kẹo bày bán la liệt trong gian hàng trước các cổng trường vốn xuất hiện rất nhiều ở chợ Đồng Xuân hoặc “thủ phủ bánh, kẹo nhái” La Phù. Chỉ khác là ở 2 nơi kia, mặt hàng này được bán theo từng bọc lớn với mức giá rẻ đến giật mình. Tất nhiên, nguồn gốc, xuất xứ thực sự của các loại bánh kẹo này vẫn là ẩn số. Để bảo đảm sức khỏe cho học sinh, các phụ huynh nên hướng dẫn con mua hàng tại các căng-tin trong trường, không cho con tiền tiêu vặt để hạn chế mua quà vặt quanh cổng trường. Đồng thời, bố mẹ cũng nên giải thích cho các con hiểu về nguyên nhân, tác hại và hậu quả của những đồ ăn vặt không rõ nguồn gốc xuất xứ để các con hiểu và hạn chế mua những thực phẩm này.