Nông dân Tây Ninh làm giàu từ giống trái "đặc biệt chua", xuất khẩu sang cả Nhật, Mỹ, châu Âu

Từ ý tưởng táo bạo đến thương hiệu Việt nổi tiếng

Khu vực Bến Lức – Long An trước đây (nay là tỉnh Tây Ninh) từ lâu đã nổi tiếng là vùng trồng chanh không hạt lớn của cả nước. Thế nhưng, vài năm trở lại đây, vùng đất này lại thu hút sự chú ý bởi sự xuất hiện của vườn chanh vàng Mỹ – giống chanh mới lạ, đang ra hoa kết trái mạnh mẽ, mở ra hướng đi đầy triển vọng cho nông nghiệp địa phương.

Nằm bên tuyến quốc lộ N2, vườn chanh vàng Mỹ của Công ty Chanh Việt (Chavi) gây ấn tượng với những hàng cây sai trĩu quả, trái to bằng nắm tay, vỏ vàng tươi và hương thơm đặc trưng. Ông Nguyễn Văn Hiển, Chủ tịch HĐQT Công ty chia sẻ rằng trong một chuyến công tác nước ngoài, ông phát hiện giống chanh vàng Mỹ có vỏ dày, giàu tinh dầu, mùi thơm khác biệt và giá trị sử dụng cao trong chế biến. Tuy nhiên, vì ít nước nên giống chanh này phù hợp để sản xuất tinh dầu, sấy khô hoặc kết hợp mật ong – vừa đẹp mắt, vừa có giá trị sức khỏe cao.

Khi đưa về Việt Nam, giống chanh vàng Mỹ ban đầu vẫn có hạt. Từ những cây đầu tiên, đội ngũ kỹ sư nông nghiệp của Chavi đã phối hợp cùng các viện nghiên cứu tiến hành lai tạo chọn lọc, giúp cây thích nghi với khí hậu địa phương và triệt tiêu hạt như dòng chanh xanh không hạt trước đó. Sau hơn ba năm, mô hình đã mở rộng hơn 15 ha, trở thành vùng trồng thử nghiệm lớn nhất cả nước với năng suất tương đương chanh truyền thống, nhưng giá trị kinh tế cao hơn nhờ sản phẩm mới mẻ và ổn định đầu ra.

Kỹ sư Phạm Minh Long, phụ trách kỹ thuật của Chavi cho biết giống chanh vàng Mỹ có khả năng chịu hạn tốt, thích nghi với đất phèn, năng suất ổn định và cho lợi nhuận cao. Cây bắt đầu cho trái sau 18 tháng, từ năm thứ hai trở đi năng suất duy trì bền vững. Đặc biệt, Chavi đang tiên phong áp dụng kỹ thuật bao trái, giải pháp giúp nâng cao chất lượng, hạn chế sâu bệnh, giảm thiểu việc phun thuốc hóa học và đáp ứng yêu cầu khắt khe của thị trường xuất khẩu.

Mô hình nông nghiệp sạch gắn kết doanh nghiệp và nông dân địa phương

Không chỉ tập trung phát triển giống, Chanh Việt còn xây dựng chuỗi sản xuất khép kín từ trồng trọt, chế biến đến tiêu thụ, bảo đảm mọi công đoạn đều tuân thủ tiêu chuẩn hữu cơ quốc tế. Công ty hợp tác với Công ty CP Phân bón Dầu khí Cà Mau để nghiên cứu hoạt chất sinh học và phân bón hữu cơ giúp tăng sức đề kháng cho cây, đồng thời tạo tiền đề cho chế biến sâu – hướng đi giúp nông sản Việt gia tăng giá trị và sức cạnh tranh.

Hiện nay, Chanh Việt đang sở hữu hơn 150 ha chanh không hạt, đồng thời triển khai dự án “chanh vàng hữu cơ không hạt” – dự án đầu tiên tại Việt Nam. Sản phẩm chanh vàng không chỉ giúp đa dạng hóa nguồn cung mà còn tăng thu nhập cho nông dân, giảm phụ thuộc vào chanh nhập khẩu. Một số đối tác Nhật Bản đã bắt đầu đặt hàng chanh vàng không hạt, mở ra cơ hội xuất khẩu sang các thị trường cao cấp như Mỹ, châu Âu và Trung Đông.

Song song với canh tác, doanh nghiệp còn liên kết với nhiều hợp tác xã và nhà vườn, hướng dẫn kỹ thuật trồng chanh sạch, bao tiêu đầu ra ổn định. Trung bình mỗi tháng, Chavi xuất khẩu gần 10 tấn chanh tươi và sản phẩm chế biến như bột chanh hòa tan, chanh tẩm mật ong, trà chanh... ra thị trường quốc tế.

Theo các hộ nông dân liên kết, từ khi tham gia chuỗi sản xuất sạch, thu nhập tăng đáng kể và không còn cảnh “được mùa rớt giá”. Việc áp dụng quy trình hữu cơ giúp giảm chi phí thuốc bảo vệ thực vật, bảo vệ môi trường và sức khỏe người trồng.

“Làm nông sản sạch thì đầu ra không còn là nỗi lo, quan trọng là giữ được uy tín và chất lượng đồng nhất”, ông Hiển khẳng định.