Nông dân Nghệ An biến đồng ruộng thành bức tranh bốn mùa, nâng tầm thứ "đặc sản" vùng ven đô, mỗi năm thu về tới 700 triệu đồng

Hành trình ba thập kỷ thay đổi diện mạo làng quê

Từng là vùng đất thuần nông trồng lúa, trồng màu, xã Nghi Ân cũ (nay thuộc phường Vinh Phú, thành phố Vinh) đã trải qua hơn 30 năm đổi thay để trở thành một trong những trung tâm hoa và cây cảnh nổi bật của Nghệ An.

Cuối thập niên 1980, khi điều kiện kinh tế còn khó khăn, một số hộ nông dân xóm Kim Chi mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng, thử nghiệm trồng cúc, thược dược, lay ơn trên những mảnh vườn cũ. Những luống hoa đầu tiên bén rễ, nở hoa đã tạo niềm tin và lan tỏa phong trào canh tác hoa cây cảnh ra khắp xóm Kim Mỹ, Kim Phúc.

Đến năm 2010, UBND tỉnh Nghệ An chính thức công nhận làng nghề hoa, cây cảnh Kim Chi là làng nghề truyền thống, mở ra giai đoạn phát triển mới. Sự công nhận này không chỉ nâng tầm sản phẩm, mà còn giúp bà con tiếp cận thêm vốn vay, kỹ thuật, thị trường tiêu thụ ổn định hơn.

Hiện tại, Nghi Ân có hơn 300 hộ chuyên canh hoa cây cảnh, tổng diện tích hàng chục hecta. Mỗi năm, địa phương cung cấp hàng vạn chậu hoa cúc, ly, bonsai, cây cảnh nghệ thuật cho các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh, Thanh Hóa, Quảng Trị, đặc biệt sôi động vào dịp lễ, Tết.

Thu nhập tăng cao, nhiều nông dân trở thành “triệu phú làng hoa”

Ông Chu Văn Mai, nguyên Chủ tịch UBND xã Nghi Ân (cũ), chia sẻ:

“Chúng tôi xác định phát triển hoa cây cảnh là hướng đi phù hợp, vừa nâng cao thu nhập, vừa giữ gìn nét văn hóa làng nghề. Địa phương đầu tư hạ tầng, mở lớp tập huấn kỹ thuật để bà con sản xuất bền vững.”

Nhờ chuyển đổi sản xuất, thu nhập bình quân của hộ trồng hoa đạt 200–300 triệu đồng/ha/năm. Với các mô hình bonsai, con số này có thể lên đến 500–700 triệu đồng/ha. Nhiều gia đình đã xây dựng nhà cao tầng, mua xe ô tô, tạo nên diện mạo nông thôn mới khởi sắc.

Đặc biệt, nghề trồng hoa đã sản sinh ra nhiều nghệ nhân có tay nghề, gu thẩm mỹ và đam mê sáng tạo. Nhiều câu lạc bộ bonsai, hội yêu hoa, cuộc thi hoa đẹp được tổ chức thường niên, trở thành không gian giao lưu, chia sẻ kinh nghiệm cho cả thế hệ trẻ.

Ông Nguyễn Văn Thắng, một nông dân có hơn 20 năm gắn bó với nghề, cho biết:

“Trồng hoa không chỉ để bán mà còn để làm đẹp quê hương. Những chậu bonsai hay giỏ hoa treo là công sức, tâm huyết của người trồng. Mỗi mùa hoa Tết, chúng tôi tự hào vì sản phẩm của mình đến được nhiều gia đình.”

Quy hoạch mới, định hướng thành trung tâm hoa cây cảnh Bắc Trung Bộ

Vị trí địa lý thuận lợi, gần Quốc lộ 1A và 46 giúp nông dân dễ dàng vận chuyển hoa đi tiêu thụ. Thổ nhưỡng đất thịt pha cát tơi xốp, thoát nước tốt cũng là điều kiện lý tưởng để canh tác các giống hoa có giá trị cao như ly Đà Lạt, cúc chậu, thược dược, bonsai.

Nhận thấy tiềm năng, thành phố Vinh đã quy hoạch khu vực xóm Kim Chi thành trung tâm hoa cây cảnh ngoại thành khoảng 10 ha, đồng thời xúc tiến dự án chợ hoa kết hợp khu đô thị mới. Đây sẽ là đầu mối tiêu thụ, trưng bày sản phẩm hoa cây cảnh của toàn khu vực Bắc Trung Bộ.

Trong tương lai, địa phương định hướng phát triển du lịch sinh thái làng nghề, với hoạt động trải nghiệm trồng hoa, chăm sóc bonsai, dịch vụ homestay. Cùng với đó, việc xây dựng nhãn hiệu tập thể “Hoa cây cảnh Nghi Ân”, đẩy mạnh thương mại điện tử được coi là hướng đi tất yếu để nâng cao giá trị và thị phần sản phẩm.

Một nghệ nhân làng hoa chia sẻ: “Chúng tôi mong muốn nghề trồng hoa tiếp tục được duy trì và phát triển. Điều đáng quý nhất vẫn là những người nông dân lặng lẽ vun trồng mỗi ngày, giữ cho làng nghề luôn rực rỡ sắc màu.”

Nghi Ân đang đứng trước cơ hội lớn để khẳng định vị thế là trung tâm hoa cây cảnh tiêu biểu, không chỉ của Nghệ An mà còn của cả Bắc Trung Bộ. Để đạt mục tiêu, sự đồng hành của chính quyền, doanh nghiệp và người dân là yếu tố then chốt.