Nông dân Hà Tĩnh đổi đời nhờ giống cây "Tài Lộc", năng suất gấp nhiều lần cây truyền thống
Liên kết với doanh nghiệp và sản xuất theo hướng VietGAP, nông dân xã Mai Hoa (Hà Tĩnh) đã thu lãi lớn từ mô hình đặc biệt.
Hiệu quả từ mô hình hợp tác, liên kết doanh nghiệp – nông dân
Nhằm đa dạng hóa cây trồng và nâng cao thu nhập cho người dân, vụ đông năm 2025, xã Mai Hoa (tỉnh Hà Tĩnh) triển khai mô hình trồng dưa chuột liên kết theo chuỗi giá trị với quy mô hơn 5 ha. Trước khi thực hiện, UBND xã đã tổ chức cho các hộ dân đi tham quan, học tập mô hình trồng dưa leo hiệu quả tại Tuyên Quang, sau đó ký kết hợp tác với Công ty TNHH Dưa leo Quê Vùng Miền (Bắc Ninh) và HTX Sản xuất – Kinh doanh tổng hợp Nhật Hằng (Hương Đô, Hà Tĩnh) nhằm đảm bảo đầu ra ổn định. Hai tổ hợp tác với 11 thành viên được thành lập, sản xuất theo quy trình kỹ thuật VietGAP.

Gia đình ông Nguyễn Văn Đức (thôn 1 Văn Giang) là một trong những hộ tiên phong chuyển đổi. Trên 5 sào đất từng trồng ngô và đậu thu nhập thấp, nay ông trồng dưa chuột – cây ngắn ngày, dễ chăm sóc, cho thu hoạch chỉ sau hơn một tháng.
“Với năng suất 2–2,5 tấn/sào (500m²), thu nhập cao gấp nhiều lần so với cây trồng truyền thống, lại có doanh nghiệp thu mua tận nơi nên chúng tôi rất yên tâm”, ông Đức chia sẻ.
Tổ hợp tác trồng dưa chuột số 1 của xã Mai Hoa hiện sản xuất 4 ha dưa chuột Tài Lộc. Dù đầu vụ chịu ảnh hưởng của bão số 10, người dân đã kịp thời khôi phục diện tích, đến nay cây sinh trưởng tốt và bắt đầu cho thu bói. Trung bình mỗi ngày, tổ thu được khoảng 500 kg dưa, bán với giá 15.000 đồng/kg. Theo anh Đinh Văn Nghĩa, Tổ trưởng Tổ hợp tác, toàn bộ diện tích được canh tác theo hướng hữu cơ, không dùng thuốc hóa học, sản phẩm tiêu thụ chủ yếu tại Hà Nội và các tỉnh phía Bắc, ra hàng đến đâu bán hết đến đó”.
Tăng thu nhập cho nông dân, thúc đẩy nông nghiệp sạch bền vững
Theo anh Nghĩa, trong cao điểm thu hoạch sắp tới, sản lượng có thể đạt 1–1,5 tấn/ngày, kéo dài liên tục 40–50 ngày. Mỗi cây dưa cho trung bình 30 quả, trọng lượng 6–7 quả/kg. Người dân thu hoạch tỉa định kỳ để đảm bảo mẫu mã và chất lượng.

Các hộ dân tuân thủ chặt chẽ quy trình kỹ thuật như: trồng theo giàn, áp dụng hệ thống tưới nhỏ giọt, phủ bạt chống cỏ và bón phân hữu cơ định kỳ. Sau 30 ngày gieo trồng, cây bắt đầu ra hoa; người dân cắt tỉa lá và quả non để tập trung dinh dưỡng cho quả chính. Quá trình phòng trừ sâu bệnh chủ yếu bằng biện pháp thủ công và sinh học, đảm bảo sản phẩm an toàn.
Nhờ điều kiện khí hậu mát mẻ, đất tơi xốp và nguồn nước tưới ổn định, giống dưa chuột Tài Lộc thích nghi tốt với vùng đất Mai Hoa, cho năng suất cao và chất lượng vượt trội. Sau 30–35 ngày, cây bắt đầu cho thu hoạch, năng suất trung bình đạt 50 tấn/ha. Với 5 ha, sản lượng ước khoảng 250 tấn, tổng giá trị đạt 1,2 tỷ đồng, lợi nhuận khoảng 700 triệu đồng (cao hơn nhiều so với các cây trồng trước đây).
Theo ông Vũ Trọng Quỳnh, Giám đốc Công ty TNHH Dưa leo Quê Vùng Miền, mô hình này được tổ chức theo chuỗi liên kết khép kín khi doanh nghiệp cung ứng giống, vật tư, tập huấn kỹ thuật và bao tiêu sản phẩm.
“Cách làm này giúp bà con yên tâm sản xuất, giảm rủi ro về thị trường và nâng cao giá trị nông sản, hướng đến nông nghiệp sạch, bền vững”, ông Quỳnh cho biết.
Ông Võ Đình Thông, Trưởng phòng Kinh tế xã Mai Hoa, đánh giá: “Mô hình dưa chuột không chỉ giúp nông dân tăng thu nhập, mà còn mở hướng phát triển kinh tế nông thôn bền vững. Với ưu thế sinh trưởng ngắn, năng suất cao và thị trường ổn định, cây dưa chuột hứa hẹn trở thành cây trồng chủ lực trong vụ đông, góp phần đa dạng hóa sản phẩm nông nghiệp và nâng cao giá trị cho người dân”.