Nông dân An Giang đổi đời từ giống cây tưởng chỉ để lấy nước uống

Nông dân An Giang làm giàu nhờ trồng dừa lấy củ hủ

Ở vùng đất vốn quen thuộc với con tôm, cây lúa, anh Lê Trọng Đáng (ấp Xẻo Lá B, xã Tân Thạnh, tỉnh An Giang) lại chọn hướng trồng dừa lấy củ hủ, mô hình ít người dám thử nhưng đang mang lại hiệu quả kinh tế bất ngờ.

Người dân quanh vùng từng cho rằng đây là nghề “mất công, lâu có ăn”, song với anh Đáng đó là cơ hội để nâng giá trị nông sản địa phương và xây dựng thương hiệu đặc sản vùng sông nước.

“Lúc trước dừa khô nhiều quá, dừa trái rẻ bèo, có khi ế cả ngàn trái. Tôi nghĩ sao không thử trồng dừa lấy củ hủ?”, anh nhớ lại bước ngoặt cuộc đời mình.

Từ ý tưởng ấy, anh đầu tư hơn 200 cây dừa giống hòn xưa – loại trái to, củ hủ lớn. Do chưa có kinh nghiệm, số cây sống sót chỉ còn khoảng 90 nhưng anh vẫn kiên trì. Thấy món gỏi củ hủ dừa trong nhà hàng được nhiều người ưa chuộng, anh tự học cách chặt, gọt, bảo quản. Ban đầu chỉ bán cho bạn bè, dần dần anh mở rộng thị trường, từ bán nguyên củ đến đóng gói hút chân không để giao hàng xa. Năm 2012, sản phẩm đầu tiên của anh đã mang về lợi nhuận hơn 80 triệu đồng, con số đáng kể với một nông dân thời điểm đó. Hiện anh trồng hơn 20.000 cây dừa dọc bờ bao 2,5 ha vuông tôm, trong đó khoảng 15.000 cây sắp cho thu hoạch.

“Hồi đầu bán 25.000 đồng/kg, giờ giá gấp đôi mà vẫn không đủ hàng. Có người đặt cả trăm ký, tôi giao đi tận Phú Quốc, Kiên Hải, TP.HCM”, anh chia sẻ.

Với anh Đáng, củ hủ dừa không chỉ là hàng hóa, mà còn là một phần ký ức tuổi thơ. Ngày trước, để có củ hủ dừa phải đốn cả cây đang cho trái, vừa tiếc vừa tốn công, nên hiếm nhà nào dám chặt. Giờ đây, mô hình trồng luân phiên cho phép anh thu hoạch quanh năm, chỉ sau 3 năm trồng là có thể khai thác ổn định. Người dân muốn ăn gỏi hay làm bánh xèo củ hủ dừa chỉ cần gọi trước 20 phút, anh giao tận nơi.

Từ sản phẩm OCOP đến hướng đi bền vững của nông dân trẻ

Theo anh Đáng, chi phí trồng dừa lấy củ hủ thấp, cây ít cần tưới nước và chăm sóc, nên dù sở hữu hàng chục nghìn cây, anh vẫn khá nhàn. Lá dừa được tận dụng làm chất đốt, thân tàu dừa làm giá thể cho tôm, tạo môi trường sinh vật phù du, vừa giữ ẩm vừa cung cấp phân hữu cơ cho vườn.

Sau khi sản phẩm củ hủ dừa N-Đáng đạt chuẩn OCOP 3 sao, nhiều doanh nghiệp tìm đến đặt hàng. Một công ty đề nghị hợp đồng 50kg/ngày, một siêu thị lớn liên hệ thu mua dài hạn. Tuy nhiên, anh từ chối nhận vì nguồn cung chưa đủ, làm không kịp giao. Dù vậy, việc được công nhận OCOP đã giúp thương hiệu của anh lan tỏa mạnh mẽ, trở thành niềm tự hào của nông dân xã Tân Thạnh.

Không giữ bí quyết riêng, anh Đáng còn vận động người dân cùng tham gia trồng dừa lấy củ hủ, chia sẻ kỹ thuật và kinh nghiệm.

“Một người làm thì nhỏ lẻ, chứ nhiều người làm mới thành thương hiệu có tiếng, có giá”, anh nói.

Tháng 10/2023, anh thành lập Tổ hợp tác trồng dừa Xẻo Lá B với 11 thành viên, diện tích hơn 50ha, hướng đến sản xuất đồng bộ và chế biến sâu. Mục tiêu của tổ hợp tác là không chỉ trồng để bán củ hủ, mà còn phát triển sản phẩm chế biến gắn với du lịch sinh thái. Du khách có thể tham quan vườn dừa, trải nghiệm thu hoạch, thưởng thức gỏi củ hủ tại chỗ, tạo nên mô hình nông nghiệp kết hợp trải nghiệm đang được ưa chuộng. Hiện mỗi ha dừa cho năng suất 2,5–3 tấn củ hủ/năm, với giá bán 50.000–60.000 đồng/kg, nông dân thu về hàng trăm triệu đồng.

“Làm nghề này cực nhưng bền, không sợ ế, chỉ sợ không đủ bán”, anh cười nói.

Câu chuyện của anh Lê Trọng Đáng cho thấy hình ảnh người nông dân An Giang năng động, sáng tạo, dám nghĩ khác, làm khác. Từ những cây dừa tưởng chừng chỉ để lấy nước uống, anh biến thành sản phẩm đặc sản có thương hiệu, góp phần đa dạng hóa nông sản vùng Đồng bằng sông Cửu Long và lan tỏa tinh thần khởi nghiệp nông nghiệp xanh, bền vững.