Nỗ lực 'di tản' của Microsoft trở thành món quà bất ngờ cho Trung Quốc

Nước đi bất ngờ của Microsoft

Một làn sóng tái định vị chuỗi cung ứng mạnh mẽ đang diễn ra trong bối cảnh dòng vốn hàng nghìn tỷ USD vẫn tiếp tục được đổ vào cơ sở hạ tầng AI, bất chấp những hoài nghi rằng AI chưa đáp ứng được kỳ vọng trong thế giới thực.

Theo nguồn tin từ Nikkei Asia, Microsoft và Amazon Web Services (AWS) đang đi đầu trong nỗ lực chuyển hoạt động sản xuất ra khỏi Trung Quốc, đặc biệt đối với các sản phẩm nhạy cảm như máy chủ cho trung tâm dữ liệu AI.

Microsoft đang đặt mục tiêu sản xuất hoàn toàn máy tính xách tay Surface và các dòng máy chủ mới bên ngoài Trung Quốc ngay từ năm sau, áp dụng cho cả các linh kiện nhỏ nhất.

Tương tự, AWS cũng đang tìm cách đưa càng nhiều cấu phần trong chuỗi cung ứng trung tâm dữ liệu của mình ra khỏi Trung Quốc càng tốt do tính nhạy cảm về mặt chính trị.

Những nỗ lực này nhấn mạnh mong muốn giảm thiểu rủi ro địa chính trị của các gã khổng lồ công nghệ Mỹ, ngay cả khi việc tìm nguồn cung thay thế cho một số linh kiện vẫn còn là bài toán khó về logistics và chi phí.

Theo Financial Times, hải quan tại các cảng lớn đã được huy động để tiến hành kiểm tra nghiêm ngặt các lô hàng chip tiên tiến. Ban đầu, mục tiêu là ngăn chặn các công ty trong nước đặt hàng chip Nvidia phiên bản dành riêng cho Trung Quốc.

Tuy nhiên, quyết định dịch chuyển các nhà máy lắp ráp ra khỏi Trung Quốc lại vô tình phơi bày một nghịch lý và một điểm yếu lớn hơn trong chuỗi cung ứng toàn cầu: sự phụ thuộc vào nguồn cung đất hiếm.

Đất hiếm trở thành "vũ khí" địa chính trị

Đất hiếm là nhóm 17 nguyên tố kim loại tối quan trọng cho việc sản xuất các sản phẩm công nghệ cao, từ nam châm vĩnh cửu trong máy chủ dữ liệu của Microsoft, màn hình máy tính Surface cho đến các thiết bị quốc phòng.

Trớ trêu thay, Trung Quốc lại đang kiểm soát phần lớn sản lượng khai thác và tinh chế đất hiếm trên toàn cầu.

Khi các công ty như Microsoft tìm cách "thoát Trung" về mặt sản xuất, họ vẫn không thể thoát khỏi sự lệ thuộc vào nguồn nguyên liệu thô mà Trung Quốc đang nắm giữ.

Nhận thấy điều này, Trung Quốc đã bắt đầu sử dụng đất hiếm như một quân bài chiến lược. Gần đây, Trung Quốc đã tăng cường các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đối với nhiều loại khoáng sản quan trọng, bao gồm cả đất hiếm.

Hành động này ngay lập tức tạo ra một cú hích lớn cho các công ty khai thác của chính Trung Quốc.

Việc siết chặt nguồn cung khiến giá đất hiếm trên thị trường toàn cầu tăng vọt, mang lại lợi nhuận khổng lồ cho các doanh nghiệp được nhà nước hậu thuẫn. Cổ phiếu của các công ty như China Rare Earth Resources and Technology đã liên tục phá đỉnh.

Như vậy, khi Microsoft và các công ty công nghệ phương Tây nỗ lực giảm một loại rủi ro, họ lại phải đối mặt với một rủi ro khác, có thể còn lớn hơn. Cuộc chiến công nghệ giờ đây không chỉ diễn ra ở các nhà máy lắp ráp, mà đã lan sang cả cuộc chiến kiểm soát nguồn tài nguyên thô, nơi Trung Quốc đang nắm giữ một lợi thế chiến lược không thể xem thường.