Những trường hợp này sẽ bị từ chối cấp hộ chiếu năm 2025, người dân cần đặc biệt chú ý

Hộ chiếu là gì và vai trò trong đời sống công dân?

Theo Khoản 3 Điều 2 Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam năm 2019 (gọi tắt là Luật Xuất nhập cảnh), hộ chiếu là giấy tờ thuộc quyền sở hữu của Nhà nước, do cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp cho công dân để sử dụng cho mục đích xuất cảnh, nhập cảnh, đồng thời chứng minh quốc tịch và nhân thân.

Hiểu một cách đơn giản, hộ chiếu là "chìa khóa" giúp công dân Việt Nam có thể hợp pháp rời khỏi đất nước, nhập cảnh vào quốc gia khác và thực hiện các giao dịch quốc tế. Trong một số trường hợp, khi không có căn cước công dân hay chứng minh nhân dân, hộ chiếu cũng được sử dụng thay thế như một loại giấy tờ tùy thân quan trọng.

Theo Luật Xuất nhập cảnh và các văn bản pháp luật liên quan, hiện nay có các loại giấy tờ xuất nhập cảnh bao gồm:

• Hộ chiếu ngoại giao
• Hộ chiếu công vụ
• Hộ chiếu phổ thông
• Giấy thông hành
• Một số giấy tờ khác theo điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên

Trong đó, hộ chiếu phổ thông là loại phổ biến nhất, cấp cho công dân có nhu cầu đi du lịch, học tập, lao động hay công tác ở nước ngoài.

Những trường hợp bị từ chối cấp hộ chiếu trong năm 2025

Theo Điều 21 của Luật Xuất nhập cảnh (sửa đổi năm 2023), việc cấp hộ chiếu có thể bị từ chối trong một số trường hợp cụ thể. Đây là những quy định mang tính ràng buộc nhằm đảm bảo an ninh quốc gia, trật tự xã hội và quyền lợi của các bên liên quan.

Cụ thể, có ba nhóm trường hợp chính không được cấp hộ chiếu năm 2025 như sau:

1. Người chưa chấp hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính

Bao gồm những hành vi vi phạm liên quan trực tiếp đến giấy tờ xuất nhập cảnh, chẳng hạn như:

• Cố ý cung cấp thông tin sai sự thật khi xin cấp, gia hạn hoặc báo mất hộ chiếu
• Làm giả, sử dụng giấy tờ xuất nhập cảnh giả
• Mua bán, tặng cho, cầm cố hộ chiếu trái phép
• Tẩy xóa, hủy hoại hộ chiếu hoặc sử dụng sai mục đích
• Lợi dụng việc xuất nhập cảnh để xâm phạm an ninh quốc gia hoặc trật tự xã hội
• Tổ chức, môi giới, giúp đỡ người khác xuất cảnh, nhập cảnh trái phép
• Chống người thi hành công vụ trong quá trình cấp hoặc kiểm tra hộ chiếu

Những hành vi này không chỉ vi phạm pháp luật mà còn gây ảnh hưởng đến hình ảnh quốc gia, do đó người vi phạm sẽ không được cấp hộ chiếu cho đến khi thực hiện xong nghĩa vụ xử phạt.

2. Người bị tạm hoãn xuất cảnh

Việc tạm hoãn xuất cảnh có thể do cơ quan có thẩm quyền quyết định khi người đó đang liên quan đến vụ việc điều tra, tranh chấp dân sự, hoặc vì lý do an ninh. Tuy nhiên, trong một số trường hợp đặc biệt, người bị tạm hoãn xuất cảnh vẫn có thể được cấp phép xuất cảnh nếu có sự đồng ý của Bộ trưởng Bộ Công an.

3. Vì lý do quốc phòng, an ninh

Nếu việc cấp hộ chiếu cho một cá nhân được đánh giá là có thể gây ảnh hưởng đến quốc phòng, an ninh quốc gia, Bộ trưởng Bộ Công an hoặc Bộ trưởng Bộ Quốc phòng có quyền quyết định không cấp hộ chiếu cho người đó. Đây là trường hợp mang tính đặc biệt và hiếm khi xảy ra, nhưng vẫn được quy định rõ ràng trong pháp luật.

Hộ chiếu và quyền công dân

Dù là giấy tờ thuộc quyền sở hữu của Nhà nước, hộ chiếu vẫn gắn liền với quyền tự do đi lại của công dân – một quyền cơ bản được ghi nhận trong Hiến pháp. Việc hạn chế cấp hộ chiếu chỉ diễn ra trong những trường hợp có yếu tố pháp lý hoặc an ninh cụ thể. Công dân cần nắm rõ các quy định để tránh rơi vào trường hợp bị từ chối cấp hộ chiếu, đồng thời thực hiện đúng quyền và nghĩa vụ khi sử dụng loại giấy tờ này.