Những kiểu đầu tư dễ sa chân vào "chiếc bẫy ngọt ngào" khi thị trường đang hồi mạnh

“Cái bẫy” dễ gặp khi thị trường hồi phục

Thị trường chứng khoán Việt Nam vừa trải qua một nhịp hồi mạnh mẽ khi VN-Index tăng hơn 22 điểm trong phiên 24/9, lấy lại mốc 1.657,46 điểm sau chuỗi ngày giảm liên tiếp. Sự bứt phá này khiến nhiều nhà đầu tư phấn khởi và tin rằng sóng tăng đã quay trở lại.

Tuy nhiên, không phải lúc nào cú bật cũng phản ánh sự hồi phục bền vững. Trong nhiều trường hợp, đó chỉ là một bull trap (bẫy tăng giá) - một hiện tượng thường xuất hiện sau giai đoạn điều chỉnh sâu và có thể khiến nhà đầu tư rơi vào tình thế khó khăn.

Bull trap được hiểu là tình huống giá cổ phiếu hoặc chỉ số tăng trở lại sau khi giảm mạnh, tạo cảm giác xu hướng tăng đã hình thành. Khi nhà đầu tư vội vàng giải ngân, thị trường bất ngờ đảo chiều giảm tiếp, khiến họ kẹt hàng và thua lỗ.

Có thể hình dung đây như một “cú nhử” khiến đám đông lầm tưởng thị trường đã tạo đáy, trong khi thực chất chỉ là nhịp hồi kỹ thuật trước khi xu hướng giảm tiếp diễn.

Nguyên nhân của bull trap thường đến từ nhiều yếu tố. Sau một chuỗi giảm dài, lực cầu bắt đáy xuất hiện, cộng thêm hoạt động mua ròng của khối ngoại hoặc những thông tin vĩ mô ngắn hạn tích cực, dễ tạo nên đà hồi phục nhanh.

Thêm vào đó, tâm lý FOMO (sợ bỏ lỡ cơ hội) càng khiến nhiều nhà đầu tư, đặc biệt là F0 lao vào mua đuổi, đẩy giá lên cao. Khi dòng tiền ngắn hạn chốt lời, lực cầu suy yếu, thị trường lại quay đầu.

Ngoài ra, các tín hiệu kỹ thuật giả hoặc những tin đồn chưa được kiểm chứng cũng có thể khiến đà hồi này bị thổi phồng, dẫn tới ngộ nhận về một xu hướng tăng bền vững.

Dấu hiệu nhận biết và cách phòng tránh

Nhận diện bull trap không hề dễ dàng, nhưng một số tín hiệu có thể giúp cảnh giác. Chẳng hạn, khối lượng giao dịch tăng đột biến trong phiên hồi phục nhưng nhanh chóng suy giảm sau đó, hay chỉ số bật tăng nhưng chưa vượt qua vùng kháng cự quan trọng nên dễ bị chặn lại.

Ngoài ra, nếu đà tăng chủ yếu dựa vào một vài cổ phiếu vốn hóa lớn trong khi phần lớn nhóm ngành khác vẫn đi ngang hoặc suy yếu, khả năng bull trap càng cao. Đặc biệt, nếu thiếu thông tin nền tảng đủ mạnh để hỗ trợ xu hướng tăng dài hạn, nhịp hồi chỉ mang tính kỹ thuật tạm thời.

Những người dễ rơi vào bẫy nhất chính là nhà đầu tư thiếu kinh nghiệm. Khi thấy thị trường bật tăng, họ tin rằng xu hướng giảm đã kết thúc, vội vàng rót vốn lớn. Nhưng chỉ vài phiên sau, thị trường quay đầu giảm, tài khoản lại chìm trong sắc đỏ. Vòng lặp quen thuộc là mua đuổi vì FOMO rồi bán tháo trong hoảng loạn, khiến thua lỗ ngày càng nặng thêm.

Để hạn chế rủi ro từ bull trap, nhà đầu tư cần giữ sự tỉnh táo và kỷ luật. Không nên vội vàng mua đuổi ngay trong những phiên tăng mạnh đầu tiên mà nên chờ thêm thời gian để thị trường xác nhận xu hướng và khối lượng giao dịch trở nên ổn định.

Quan sát dòng tiền toàn thị trường thay vì chỉ tập trung vào một vài cổ phiếu trụ, đồng thời kết hợp đánh giá yếu tố vĩ mô, vì nếu chưa có thông tin hỗ trợ dài hạn thì đà tăng thường chỉ mang tính kỹ thuật. Quan trọng hơn cả là quản trị rủi ro: nếu muốn bắt đáy, chỉ nên giải ngân từng phần nhỏ và luôn đặt điểm cắt lỗ rõ ràng.

Những nhịp hồi sau giai đoạn giảm sâu thường rất hấp dẫn, nhưng lại tiềm ẩn nhiều rủi ro. Với nhà đầu tư mới, điều cần thiết là không để cảm xúc FOMO chi phối mà phải kiên nhẫn chờ đợi tín hiệu rõ ràng. Thị trường luôn còn cơ hội, nhưng vốn liếng chỉ thực sự an toàn khi biết kiềm chế. Đôi khi, không vội mua lại chính là cách bảo toàn lợi nhuận tốt nhất.