Nhạy bén như Chủ tịch Trần Đình Long, cơ hội vừa tới Hòa Phát đã nắm

Tự chủ nguồn điện: Lợi thế kép về chi phí và môi trường

Trong ngành thép, nơi mỗi đồng chi phí đều có thể quyết định biên lợi nhuận, việc kiểm soát đầu vào trở thành yếu tố sống còn. Với đặc thù tiêu thụ điện khổng lồ, Tập đoàn Hòa Phát nhiều năm qua đã lựa chọn hướng đi khác biệt khi chủ động đầu tư bài bản nhằm tự sản xuất điện để phục vụ sản xuất, thay vì phụ thuộc hoàn toàn vào lưới điện quốc gia.

Trên thực tế, hiệu quả đã thể hiện rõ rệt khi nhiều lần giá điện có quyết định điều chỉnh tăng, nhiều doanh nghiệp phải lao đao khi điều này sẽ kéo chi phí đi lên, tuy nhiên Hòa Phát gần như vẫn miễn nhiễm với điều này.

Tận dụng dòng nhiệt dư trong quá trình luyện coke cùng khí than thải khi sản xuất gang thép, Hòa Phát đã vận hành hệ thống nồi hơi phát điện tại các khu liên hợp. Cách làm này giúp giảm đáng kể giá thành sản phẩm, nâng cao khả năng cạnh tranh, đồng thời cắt giảm phát thải CO₂, yếu tố ngày càng được các đối tác và thị trường quốc tế coi trọng.

Chỉ riêng năm 2024, hai khu liên hợp Dung Quất và Hải Dương đã giúp tập đoàn tiết kiệm khoảng 5.400 tỷ đồng chi phí điện. Bước sang nửa đầu năm 2025, tổng sản lượng điện phát ra từ các nhà máy nhiệt điện của Hòa Phát tại Dung Quất và Hải Dương (nay là Hải Phòng) đạt hơn 1,8 tỷ kWh, tương đương khoảng 90% nhu cầu sản xuất thép. Nếu quy đổi theo giá điện thương phẩm hiện hành, lượng điện này có giá trị xấp xỉ 3.500 tỷ đồng. Riêng khu liên hợp Hải Dương đã tự sản xuất được 358 triệu kWh và mới đây còn đầu tư cải tạo, thay thế tủ hòa đồng bộ cho ba tổ máy tua-bin số 1, 2 và 3 để bảo đảm khả năng vận hành ổn định khi kết nối lưới.

Bước chuyển sau Nghị quyết mới

Không dừng lại ở việc tự chủ năng lượng, Hòa Phát tiếp tục mở rộng sang phân phối và bán lẻ điện. Công ty CP Năng lượng Hòa Phát – thành viên thuộc tập đoàn đã chính thức điều chỉnh giấy phép đăng ký kinh doanh, bổ sung ngành nghề “truyền tải và phân phối điện” (mã 3512), cho phép truyền tải, phân phối và bán điện trực tiếp đến người tiêu dùng. Đồng thời, doanh nghiệp cũng thêm ngành “bán lẻ theo hình thức khác chưa được phân vào đâu” (mã 4799) với nội dung cụ thể là bán lẻ điện.

Động thái này diễn ra trong bối cảnh Bộ Chính trị vừa ban hành Nghị quyết 70-NQ/TW ngày 20/8/2025 về đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn 2045. Nghị quyết nhấn mạnh mục tiêu xây dựng thị trường năng lượng cạnh tranh, minh bạch và hiệu quả; đồng thời khuyến khích cơ chế mua bán điện trực tiếp (DPPA), tạo điều kiện cho người tiêu dùng được lựa chọn nhà cung cấp phù hợp với nhu cầu.

Việc Hòa Phát bổ sung ngành nghề kinh doanh điện cho thấy tập đoàn không chỉ muốn tự cân đối nguồn năng lượng nội bộ mà còn sẵn sàng tham gia sâu hơn vào thị trường điện đang dần mở cửa. Đây vừa là bước đi tận dụng nguồn điện dư, vừa là chiến lược dài hạn để bắt kịp xu thế tự do hóa ngành năng lượng, đồng thời phù hợp với định hướng phát triển của Nhà nước.

Từ chỗ tận dụng nhiệt dư để giảm chi phí, Hòa Phát dưới sự điều hành của Chủ tịch Trần Đình Long đang cho thấy sự nhạy bén khi đã nhanh chóng chuyển mình thành một “người chơi” mới trên thị trường điện, một sân chơi đầy tiềm năng trong giai đoạn Việt Nam đẩy mạnh chuyển đổi năng lượng và tăng tính cạnh tranh cho ngành điện quốc gia.