Sức khỏe gan chịu tổn thương từ thói quen dùng thuốc sai cách
Gan là một trong những cơ quan quan trọng nhất của cơ thể, đóng vai trò chuyển hóa và thải độc. Tuy nhiên, không chỉ rượu bia mà việc lạm dụng thuốc giảm đau và kháng sinh cũng có thể gây tổn thương gan nghiêm trọng. Nhiều người không nhận ra rằng những loại thuốc này có thể âm thầm ảnh hưởng đến gan nếu sử dụng sai cách.
| Việc lạm dụng thuốc kháng sinh có gây ra triệu chứng "nhờn kháng sinh" |
Tình trạng lạm dụng thuốc giảm đau và kháng sinh tại Việt Nam đang ở mức đáng báo động. Theo PGS Nguyễn Hữu Đức (Đại học Y Dược TP.HCM), nhiều người có tâm lý muốn nhanh khỏi bệnh nên tự ý dùng thuốc giảm đau quá liều, dẫn đến nguy cơ tổn thương gan nghiêm trọng. Điều đáng lo ngại là tác hại của thuốc không biểu hiện ngay lập tức mà tích tụ dần theo thời gian.
Thêm vào đó, việc kháng sinh bị bán tràn lan không cần đơn tại các nhà thuốc khiến người dân dễ dàng sử dụng sai cách. PGS.TS Lương Ngọc Khuê (Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh - Bộ Y tế) cảnh báo rằng thói quen "mua thuốc uống trước, không đỡ mới đi khám" đang vô tình biến kháng sinh thành mối đe dọa lớn đối với sức khỏe, đặc biệt là sức khỏe gan.
Những loại thuốc có thể gây hại cho gan
Theo bác sĩ Anurag Maheshwari (chuyên gia tiêu hóa và gan mật tại Mỹ), acetaminophen (thành phần trong nhiều loại thuốc giảm đau) là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tổn thương gan nếu sử dụng vượt mức 4.000mg/ngày. Ngoài ra, các loại thuốc kháng viêm như ibuprofen, naproxen cũng có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến gan nếu không tuân thủ đúng liều lượng.
Đặc biệt, một số loại kháng sinh có khả năng gây độc cho gan, chẳng hạn như Augmentin - loại thuốc điều trị nhiễm khuẩn phổ rộng. Khi sử dụng kéo dài hoặc ở những người có tiền sử bệnh gan, nguy cơ tổn thương gan sẽ gia tăng đáng kể. Điều nguy hiểm là các vấn đề về gan thường tiến triển âm thầm, chỉ được phát hiện khi đã chuyển sang giai đoạn nặng như viêm gan, xơ gan.
Làm sao để bảo vệ gan khỏi tổn thương do thuốc?
Các chuyên gia khuyến cáo, để bảo vệ gan, mỗi người cần:
Tuân thủ chỉ định của bác sĩ khi sử dụng thuốc: Không tự ý tăng liều hoặc kéo dài thời gian sử dụng.
Tránh lạm dụng thuốc giảm đau và kháng sinh: Chỉ dùng khi thực sự cần thiết và đúng theo hướng dẫn y tế.
Kiểm tra chức năng gan định kỳ: Đặc biệt nếu bạn phải sử dụng thuốc thường xuyên hoặc có tiền sử bệnh gan.
Hạn chế sử dụng thuốc không rõ nguồn gốc: Một số loại thuốc trôi nổi có thể chứa thành phần độc hại cho gan.
Những biện pháp này không chỉ giúp bảo vệ gan mà còn góp phần duy trì sức khỏe tổng thể một cách bền vững.
Ngọc Nhi