Người nông dân Sơn La táo bạo khi trồng giống trái "tưởng cay nhưng ngọt", giờ thành công mỹ mãn, mỗi năm thu hàng trăm triệu đồng

Từ kỹ sư nông nghiệp đến người tiên phong ứng dụng công nghệ nhà màng

Tốt nghiệp Học viện Nông nghiệp Việt Nam, anh Trịnh Việt Cường, tổ dân phố Chiềng Đi, phường Vân Sơn (Sơn La) đã chọn con đường ít ai đi: trở về quê khởi nghiệp làm nông dân với mô hình trồng ớt ngọt (ớt chuông) công nghệ cao. Quyết định ấy theo anh là sự trở về đúng với ngành nghề mình học và tình yêu với đất Mộc Châu.

Cao nguyên Mộc Châu nằm ở độ cao hơn 1.000m, khí hậu mát mẻ quanh năm, đất tơi xốp, giàu dinh dưỡng, rất phù hợp cho các loại rau quả ôn đới. Mỗi ngày, đàn bò sữa hơn 30.000 con tại khu vực thải ra khoảng 700 tấn phân hữu cơ, là nguồn nguyên liệu quý giá cho sản xuất nông nghiệp sạch.

Chia sẻ về lý do chọn ớt ngọt, anh Cường cho biết đây là loại rau cao cấp có giá trị kinh tế cao, nhưng nguồn cung trong nước còn hạn chế. Cây ớt chuông chỉ phát triển tốt ở nơi có nhiệt độ 18–28°C, độ ẩm 80%, phù hợp hoàn hảo với khí hậu Mộc Châu. Đặc biệt, vỏ quả dày, có thể bảo quản tự nhiên 5–7 ngày, giúp nông dân thuận lợi khi vận chuyển tiêu thụ xa.

Tuy nhiên, từ tháng 11 đến tháng 1 hằng năm, sương mù dày đặc thường làm giảm khả năng quang hợp của cây, ảnh hưởng năng suất. Để khắc phục, anh Cường liên kết cùng anh Phùng Văn Khả xây dựng 4.500m² nhà màng, vừa ngăn sương, vừa kiểm soát môi trường trồng trọt. Không ngại đầu tư kiến thức, anh Cường còn thuê chuyên gia của Viện Nghiên cứu Rau quả về tận nơi hướng dẫn kỹ thuật và xem đó như khoản học phí khởi nghiệp xứng đáng.

Hiệu quả từ mô hình nông dân ứng dụng kỹ thuật cao

Theo anh Cường, để trồng ớt ngọt hiệu quả ở khu vực cao nguyên, trước hết phải chọn giống lai F1, trồng vào tháng 4–5, khi cây giống đạt 30–35 ngày tuổi. Đất được cày phơi ải, làm nhỏ, lên luống cao 25–30 cm, rộng 1–1,2 m, trồng cách nhau 40 cm. Anh sử dụng phân hữu cơ hoai mục, vôi bột và chế phẩm Trichoderma để cải tạo đất, hạn chế nấm bệnh và tăng hiệu lực phân bón.

Cây ớt cao 15 cm sẽ được bấm ngọn, tỉa nhánh để ra mầm khỏe; đến 30 cm thì treo dây nẹp cành, tránh đổ ngã khi ra quả. Hệ thống tưới nhỏ giọt tự động 2–4 giờ/ngày kết hợp bón NPK chuyên dụng định kỳ giúp duy trì độ ẩm và dinh dưỡng ổn định. Các biện pháp cắt tỉa lá, vệ sinh vườn thường xuyên cũng giúp cây thông thoáng, tăng khả năng quang hợp và hạn chế sâu bệnh.

Ba đối tượng gây hại chính cho cây ớt ngọt là bọ trĩ, bệnh héo vàng và héo xanh. Để phòng trừ, anh Cường áp dụng nhà màng kín, dùng thuốc sinh học chứa hoạt chất Acetamiprid, Abemectin, Thiamethoxam, Spinosad…, đồng thời luân canh cây trồng và xử lý đất bằng vôi bột trước mỗi vụ mới.

Sau 40–45 ngày, cây bắt đầu ra hoa; khoảng 90 ngày cho thu hoạch. Khi quả đạt 200–250 g, chuyển từ xanh sang đỏ hoặc vàng, anh bắt đầu thu hái. Nhờ áp dụng đúng quy trình, cây có thể cho quả liên tục 8–9 tháng, năng suất ổn định 65 tấn/ha, thu nhập 1 tỷ đồng/ha/năm (đã trừ chi phí).

Trên diện tích 4.500m² nhà kính, nhóm liên kết của anh Cường cung ứng ra thị trường hơn 30 tấn ớt ngọt mỗi năm, tương đương doanh thu 450 triệu đồng, tạo việc làm ổn định cho nhiều lao động địa phương.

Từ một nông dân trẻ khởi nghiệp với niềm tin làm nông cũng phải có tri thức, anh Cường đã chứng minh rằng ứng dụng khoa học – công nghệ chính là chìa khóa giúp nông nghiệp Việt Nam nâng tầm giá trị. Mô hình ớt ngọt Mộc Châu của anh không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế mà còn mở ra hướng đi mới cho nông dân vùng cao, nơi đất và người cùng hòa vào một hành trình phát triển bền vững.