Sáng ngày 23/11, diễn ra phiên thảo luận về dự án Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi). Trong đó, nội dung hai phương án rút bảo hiểm xã hội (BHXH) một lần là vấn đề được nhiều đại biểu Quốc hội đặc biệt quan tâm.
Đại biểu Nguyễn Thị Tuyết Nga (đoàn Quảng Bình) dẫn số liệu từ cơ quan BHXH cho thấy, chỉ trong tháng 7/2023 cả nước có 92.000 người lao động nhận trợ cấp BHXH một lần. Khi các doanh nghiệp chậm đóng BHXH càng tăng (năm 2020 là 11.477 tỷ đồng, năm 2021 là 12.512 tỷ đồng, 2022 là 12.998 tỷ đồng, 6 tháng đầu năm 2023 là hơn 15.900 tỷ đồng) thì số người lao động bị ảnh hưởng quyền lợi BHXH ngày càng tăng.
Vị đại biểu cho rằng, vì những vấn đề trên khiến người dân mong muốn rút BHXH một lần. Từ đó, Đại biểu Nguyễn Thị Tuyết Nga đề nghị cần có một giải pháp đồng bộ để bảo vệ người lao động và để họ không muốn rút bảo hiểm một lần.
 |
| Không cấm người lao động rút BHXH một lần. |
Theo đó, phương án linh hoạt nhất là không cấm người lao động rút BHXH một lần. Tuy nhiên, phải quy định hết sức chặt chẽ, khắt khe điều kiện được rút BHXH một lần; làm sao chỉ một lượng người không lớn đáp ứng điều kiện. Do vậy, luật có thể xem xét thiết kế thành các phương án để người lao động lựa chọn.
Lựa chọn thứ nhất, nếu người lao động bảo lưu thời gian đóng BHXH để hưởng lương hưu thì được hưởng quyền lợi tăng thêm so với thông thường. Cụ thể, giảm điều kiện hưởng lương hưu từ 20 năm xuống 15 năm, hưởng trợ cấp hàng tháng trong trường hợp có thời gian đóng BHXH không đủ với điều kiện hưởng lương hưu và chưa đủ tuổi nhận trợ cấp hưu trí xã hội...
Lựa chọn thứ hai, nếu người lao động rút BHXH một lần thì không được hưởng những quyền lợi tăng thêm và phải đáp ứng những điều kiện khắt khe. Lựa chọn thứ ba là người lao động có thể rút 50% và bảo lưu phần còn lại, giúp giải quyết khó khăn trước mắt của người lao động khi mất việc, giúp họ tái tham gia khi có điều kiện.
Trong khi đó, đại biểu Tô Văn Tám, (đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Kon Tum)cho rằng về vấn đề bảo hiểm xã hội một lần, Quốc hội khóa 13 đã ban hành Nghị quyết 93 năm 2015 cho phép người lao động lựa chọn việc bảo lưu bảo hiểm một lần. Đại biểu bày tỏ băn khoăn tại sao một chính sách nhân văn như vậy nhưng lại không được người lao động đồng tình.
Với hai phương án dự thảo Luật đề xuất, đại biểu Tô Văn Tám lo ngại, nếu áp dụng phương án 1 thì người lao động không đồng tình. Còn ở phương án 2 cho phép người lao động được giải quyết một phần nhưng không quá 50% tổng số thời gian đóng.
Từ đó, đại biểu Tô Văn Tám đề nghị cần tôn trọng, ghi nhận quyền của người đóng BHXH khi họ không còn điều kiện tham gia BHXH nữa.
Đồng thời nên quy định theo hướng là người lao động được lựa chọn hưởng BHXH một lần và khi đó người lao động chỉ được rút phần mình đã đóng, còn phần mà người sử dụng lao động đóng thì được Nhà nước bảo lưu để họ tiếp tục đóng hoặc hưởng khi họ hết độ tuổi lao động.
Cùng tranh luận về nội dung này, Đại biểu Phạm Văn Thịnh, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Bắc Giang nêu quan điểm, Nhà nước làm luật thì nên đặt mình vào cương vị của người lao động.
Theo đại biểu, các nội dung cơ bản của Nghị quyết 93 cần được tiếp tục gìn giữ, song cần gia cố thêm những chính sách để giữ chân người lao động. “Quan điểm là Nhà nước chỉ nên giữ chân người lao động bằng các lợi ích chứ không nên đặt ra bằng các hạn chế”, đại biểu Thịnh nói.
Từ thực tiễn đó, đại biểu Phạm Văn Thịnh đề xuất giải pháp theo hướng, nên cho phép người lao động rút bảo hiểm xã hội một lần nhưng cần có phương án trung gian.
Đó là khi người lao động có nhu cầu rút bảo hiểm xã hội một lần, trước mắt sẽ được dùng sổ bảo hiểm, xác định được số tiền rút một lần chuyển sang cơ quan Ngân hàng Chính sách thì sẽ được rút số tiền đó từ ngân hàng. Chi phí đó thì người lao động chịu mức lãi suất chính sách dưới 5%/năm. Khi nào người lao động quay trở lại thì sẽ phải đóng bổ sung số lãi đó và tiếp tục được tham gia bảo hiểm xã hội.
Liên quan đến quy định hưởng BHXH một lần, Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Đào Ngọc Dung cho biết, đây là vấn đề lớn, quan trọng, nhạy cảm, vừa mang tính chính trị xã hội, cũng có tính chất chuyên môn rất cao.
Bộ trưởng nhấn mạnh, phương án quy định việc rút BHXH một lần, cần hướng tới hai mục tiêu cơ bản. Thứ nhất là đáp ứng được nhu cầu chính đáng của người tham gia BHXH là có quyền rút BHXH. Thứ hai là phấn đấu để giữ chân người lao động trong hệ thống, đảm bảo an sinh xã hội và chăm lo, để người dân có lương hưu, đảm bảo cuộc sống khi về già.
Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết, cơ quan chủ trì soạn thảo sẽ đi theo hướng thiết kế chính sách có nhiều ưu điểm hơn. Các phương án sẽ tiếp tục được điều chỉnh theo hướng người lao động có quyền rút BHXH một lần, không phân biệt người đóng bảo hiểm trước hay sau khi luật có hiệu lực.
 | Cử tri kiến nghị cho doanh nghiệp giãn thời gian đóng bảo hiểm xã hội Để giảm khó khăn cho doanh nghiệp, mới đây, Tổng Liên đoàn Lao động đã ban hành quyết định về việc một số doanh nghiệp ... |
 | Không đủ năm đóng BHXH, người lao động có được hưởng lương hưu? Chế độ hưu trí đang là một trong những nội dung được người lao động rất quan tâm. Nhiều người vẫn đang băn khoăn, nếu ... |
 | Xác định chi phí quản lý bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế như thế nào? Bộ Tài chính đang lấy ý kiến góp ý với dự thảo Nghị định quy định cơ chế quản lý tài chính về bảo hiểm ... |
Thiên Thanh
Phiên bản di động