Người dùng tự sáng chế “bộ sưởi pin” cứu xe điện khỏi cảnh sạc chậm

Khi bộ pin lạnh khiến xe điện chậm sạc

Những chiếc xe điện đầu tiên thuộc dòng Volkswagen ID.4 hay Skoda Enyaq – nền tảng MEB từng được ca ngợi về công nghệ và trải nghiệm vận hành, nhưng lại mắc phải một nhược điểm lớn: Không thể làm nóng trước bộ pin điện áp cao trước khi sạc nhanh DC.

Trên lý thuyết, pin xe điện hoạt động tối ưu ở một dải nhiệt độ nhất định, thường từ 20 đến 40°C. Khi nhiệt độ môi trường xuống thấp, pin nguội đi, làm giảm công suất sạc, kéo dài thời gian nạp điện. Điều trớ trêu là các mẫu xe điện MEB sản xuất từ năm 2021 đến đầu 2024 vẫn được trang bị đầy đủ phần cứng để kiểm soát nhiệt độ pin, nhưng Volkswagen lại không tích hợp tùy chọn làm nóng pin thủ công trong giao diện phần mềm.

Kết quả là người dùng chỉ còn cách chờ hệ thống tự động kích hoạt khi pin quá lạnh, nhưng điều đó thường diễn ra muộn, khiến thời gian sạc ở trạm DC kéo dài đáng kể. Các bản cập nhật phần mềm sau này của Volkswagen đã khắc phục tình trạng này, cho phép người lái kích hoạt chế độ “pre-conditioning” chỉ bằng một cú chạm trên màn hình nhưng chỉ áp dụng cho những xe sản xuất từ năm 2024 trở đi.

Kỹ sư độc lập chế tạo bộ mạch “tự làm nóng pin” giá rẻ

Không chấp nhận đứng ngoài cuộc, kỹ sư bảo mật Fredrik Gustafsson đã tạo ra một bảng mạch nhỏ giá khoảng 40–50 USD, giúp những chiếc xe điện MEB đời cũ cũng có thể chủ động làm nóng pin trước khi sạc. Toàn bộ hướng dẫn lắp ráp được anh công bố công khai trên GitHub, và được cộng đồng VWIDTalk đánh giá là giải pháp “đơn giản mà hiệu quả”.

Theo đó, bảng mạch được lập trình để gửi lệnh khởi động bộ sưởi và bơm làm mát đến hệ thống quản lý pin (BMS). Sau khi tải phần mềm vào bảng mạch qua cổng USB, người dùng chỉ cần kết nối nó với cáp mở rộng gắn vào đầu nối BMS nằm phía sau hộc đựng đồ. Khi cấp điện từ cổng USB-C, mạch sẽ tự động kích hoạt quá trình làm ấm pin đến mức nhiệt phù hợp để sạc nhanh.

Điểm hạn chế là hệ thống “độ” này chưa có giao diện hiển thị trực quan. Người dùng không thể biết chính xác pin đang ở mức nhiệt bao nhiêu hay trạng thái hoạt động của bộ sưởi. Tuy vậy, Gustafsson khẳng định mạch đã được thiết kế với các biện pháp bảo vệ tự động: khi pin đạt ngưỡng nhiệt độ lý tưởng, quá trình làm nóng sẽ dừng lại để tránh rủi ro quá nhiệt.

Tất nhiên, việc can thiệp vào hệ thống quản lý pin là hành động có thể làm mất hiệu lực bảo hành, và các chuyên gia không khuyến nghị người dùng phổ thông tự thực hiện. Dù vậy, cộng đồng người dùng Volkswagen đánh giá đây là một bước tiến đáng nể – vừa khắc phục lỗ hổng phần mềm của nhà sản xuất, vừa giúp xe điện vận hành hiệu quả hơn trong mùa lạnh.

Hiện Gustafsson cũng đang phát triển phiên bản thứ hai của bộ mạch, với khả năng điều khiển và giám sát bằng ứng dụng di động, cho phép người dùng bật chế độ sưởi từ xa và theo dõi nhiệt độ pin theo thời gian thực. Tuy chưa có kế hoạch thương mại hóa, dự án này đang thu hút sự quan tâm mạnh mẽ từ cộng đồng xe điện toàn cầu – minh chứng rằng, đôi khi những cải tiến hữu ích lại đến từ chính người dùng, chứ không phải hãng xe.