Người dân bình thường vẫn có thể làm điều không tưởng khi đường sắt cao tốc Bắc - Nam đi vào vận hành

Cứ mỗi dịp lễ, Tết, hình ảnh các sân bay, bến xe đông nghịt người lại trở nên quen thuộc tại Việt Nam. Việc di chuyển xuyên Việt vẫn là một thử thách không nhỏ: máy bay quá tải, đường bộ ùn tắc kéo dài, hành khách mệt mỏi sau những hành trình dài.

Dự án đường sắt cao tốc Bắc – Nam có tổng vốn đầu tư sơ bộ 1,7 triệu tỷ đồng (khoảng 67 tỷ USD), được Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư từ tháng 11/2024. Tuyến dài 1.541 km, xuất phát từ ga Ngọc Hồi (Hà Nội), kết thúc tại ga Thủ Thiêm (TP.HCM).

Không chỉ mang lại sự thuận tiện vượt bậc cho hành khách, đường sắt cao tốc Bắc – Nam còn được kỳ vọng tạo ra một "cuộc cách mạng" trong cách người Việt di chuyển và khám phá đất nước.

Ông đưa ví dụ cụ thể: hiện đi ô tô cao tốc từ Hà Nội đến Thanh Hóa mất gần 3 tiếng, đến Nghệ An khoảng 4,5 tiếng. Khi có tàu cao tốc, thời gian này sẽ giảm xuống còn khoảng 1 tiếng đến Thanh Hóa và hơn 1 tiếng đến Nghệ An. Đây sẽ là động lực rất lớn cho nhu cầu du lịch nội địa, giúp kết nối các địa phương với thị trường khách từ hai đầu đất nước.

Không những thế, các tỉnh thành trước đây chưa có đường sắt tốc độ cao, khi được kết nối, sẽ tận dụng cơ hội này để phát triển du lịch, dịch vụ và kinh tế địa phương.

Ông Phan Trọng Thắng – Giám đốc Công ty Du lịch Metta Voyage cũng cho biết: “Tàu cao tốc có hai lợi thế rõ ràng. Thứ nhất là khả năng chuyên chở lớn, từ 500 đến 600 hành khách mỗi chuyến. Thứ hai là hành trình linh hoạt khác với máy bay chỉ bay từ điểm A đến B, tàu cao tốc cho phép hành khách dừng tại nhiều ga khác nhau”.

Ông Thắng nhấn mạnh: “Một gia đình có thể đi tàu từ Hà Nội đến TP.HCM và chọn dừng chân ở các điểm như Thanh Hóa, Huế, Đà Nẵng, Nha Trang... Từ đó giúp phân bổ lượng khách du lịch đều hơn, tránh tình trạng 'thừa' khách ở các điểm lớn mà bỏ qua các điểm nhỏ”.

Một trong những lợi ích thiết thực nhất mà đường sắt cao tốc mang lại chính là giải quyết bài toán quá tải giao thông vào dịp cao điểm như Tết Nguyên đán.

Hằng năm, các tuyến quốc lộ, đường hàng không đều rơi vào cảnh "vỡ trận". Hành khách phải xếp hàng dài, chờ đợi nhiều giờ để làm thủ tục, thậm chí không mua được vé. Trong khi đó, tàu cao tốc với sức chứa lớn và tốc độ nhanh có thể đáp ứng nhu cầu vận tải khổng lồ trong dịp này.

Ông Thắng chia sẻ: "Trên tàu cao tốc, hành khách sẽ được tận hưởng không gian yên tĩnh, nhờ hệ thống cách âm tốt. Cảm giác như đang ngồi trong một nhà hàng hay quán cà phê sang trọng, không bị rung lắc hay tiếng ồn. Đây sẽ là trải nghiệm hoàn toàn khác biệt so với việc chen chúc trên xe khách hay máy bay".

Ngoài ra, tàu cao tốc còn có thể chạy vào ban đêm, giúp hành khách tiết kiệm thời gian và chi phí lưu trú. Đặc biệt, các gia đình có thể di chuyển cùng nhau một cách thoải mái, không lo cảnh chia nhỏ nhóm như khi đi máy bay.

Trên thế giới, nhiều quốc gia đã chứng minh hiệu quả vượt trội của đường sắt cao tốc trong phát triển kinh tế và du lịch.

Tại Trung Quốc, quốc gia sở hữu mạng lưới đường sắt cao tốc lớn nhất thế giới, ngành đường sắt đã ghi nhận 4 tỷ lượt hành khách trong 11 tháng đầu năm 2024. Đây là con số kỷ lục, gần gấp đôi năm 2022.

Nhờ mạng lưới tàu cao tốc, các thành phố như Triều Dương (tỉnh Liêu Ninh) đã thu hút lượng khách du lịch tăng gấp đôi. Thành phố nổi tiếng với các hóa thạch cổ sinh vật học nay trở thành điểm đến hấp dẫn hơn nhờ thời gian đi tàu từ Bắc Kinh chỉ còn 2 tiếng.

Không chỉ du lịch, các ngành nghề truyền thống cũng được hưởng lợi. Ông Yu Runyuan – Giám đốc một doanh nghiệp sản xuất giấm ở Liêu Ninh cho biết: "Trước đây vận chuyển hàng hóa rất khó khăn. Nhưng giờ có tàu cao tốc, lưu lượng vận chuyển và tiếp cận thị trường đã cải thiện rõ rệt. Sản lượng hàng năm của chúng tôi tăng gấp đôi".

Ở châu Âu, đường sắt cao tốc còn là biểu tượng của xu hướng "giao thông xanh" giảm phát thải khí nhà kính.

Tuyến Paris – Bordeaux (Pháp) với dịch vụ TGV chỉ mất 2 giờ, đưa du khách qua những vùng nông thôn đẹp như tranh vẽ. Tại Bordeaux, khách có thể trải nghiệm văn hóa rượu vang và kiến trúc lịch sử.

Ở Tây Ban Nha, tuyến Madrid – Barcelona trên mạng lưới AVE giúp rút ngắn hành trình còn 2 giờ 30 phút, kết nối hai thành phố du lịch hàng đầu của đất nước.

Đặc biệt, giữa tháng 12 vừa qua, Pháp và Đức đã khai trương tuyến Paris – Berlin mới, giúp hành khách di chuyển chỉ trong 8 giờ. Đây được coi là biểu tượng hợp tác giao thông xanh giữa hai nước, khuyến khích hành khách chuyển từ máy bay sang tàu để bảo vệ môi trường.

Bà Anja Schollmann, đại diện hãng Deutsche Bahn, chia sẻ: "Trước đây, tuyến Paris – Berlin phải trung chuyển qua nhiều chặng, rất bất tiện. Giờ đây với tàu cao tốc chạy thẳng, hành khách có trải nghiệm thuận tiện hơn rất nhiều".

Tuyến đường sắt cao tốc Bắc – Nam không chỉ là bước tiến về giao thông mà còn là động lực phát triển bền vững cho nhiều ngành kinh tế.

Kết nối giữa các vùng miền sẽ chặt chẽ hơn, khoảng cách địa lý không còn là rào cản giúp doanh nghiệp, người dân thuận tiện giao thương, hợp tác.

Đặc biệt, ngành du lịch Việt Nam sẽ có cơ hội vươn tầm mạnh mẽ, khi các tỉnh thành có thể dễ dàng tiếp cận lượng khách dồi dào từ hai đầu đất nước và cả quốc tế.