Ngân hàng Nhà nước tăng cường biện pháp giữ ổn định tỷ giá và thanh khoản

Bán ngoại tệ can thiệp, tỷ giá hạ nhiệt ngắn hạn

Theo báo cáo thị trường tiền tệ tháng 8, chỉ số sức mạnh đồng USD (DXY) giảm xuống 97,7 điểm, thấp hơn 1,4% so với đầu tháng và giảm hơn 10% so với đầu năm. Sự suy yếu của đồng bạc xanh xuất phát từ kỳ vọng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ sớm cắt giảm lãi suất cùng những bất ổn chính trị tại Mỹ.

Tuy nhiên, tỷ giá USD/VND trong nước vẫn chịu sức ép tăng. Nguyên nhân chính là nhu cầu ngoại tệ gia tăng khi doanh nghiệp đẩy mạnh nhập khẩu nguyên liệu phục vụ sản xuất, cùng với tâm lý găm giữ USD trong bối cảnh chính sách tiền tệ tiếp tục nới lỏng.

Trước diễn biến này, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã bán khoảng 1,5 tỷ USD trong hai ngày 25–26/8 thông qua hợp đồng kỳ hạn 180 ngày có hủy ngang, với giá 26.550 đồng/USD cho các ngân hàng có trạng thái ngoại tệ âm. Động thái này được đánh giá là kịp thời, giúp ổn định tâm lý thị trường, đồng thời vẫn bảo toàn dự trữ ngoại hối nếu tỷ giá hạ nhiệt và các ngân hàng thương mại hủy giao dịch.

Sau can thiệp, tỷ giá có thời điểm hạ nhẹ nhưng nhanh chóng tăng trở lại. Chốt tháng 8, tỷ giá liên ngân hàng đạt 26.345 đồng/USD, cao hơn 3,5% so với đầu năm. Trên thị trường tự do, tỷ giá lên 26.685 đồng/USD, tăng 3,6%. Trong khi đó, tỷ giá trung tâm giảm nhẹ còn 25.240 đồng/USD, nhưng vẫn cao hơn 3,7% so với đầu năm.

Theo các tổ chức phân tích, dù Fed được dự báo sẽ hạ lãi suất trong năm nay, tỷ giá trong nước vẫn đối mặt nhiều áp lực. Chênh lệch lãi suất VND–USD duy trì ở mức cao, nhập khẩu tăng nhanh trong khi xuất khẩu chậm lại, vốn FDI có dấu hiệu chững lại và khoảng cách lớn giữa giá vàng trong nước và thế giới tiếp tục tạo sức ép. Dự báo tỷ giá bình quân năm 2025 sẽ ở mức 26.600 – 26.750 đồng/USD, tăng khoảng 4,5 – 5% so với đầu năm.

Lãi suất biến động, thanh khoản hệ thống được đảm bảo

Tháng 8, lãi suất qua đêm trên thị trường liên ngân hàng biến động mạnh. Có thời điểm ngày 7/8, lãi suất vọt lên 6,4%/năm, mức cao nhất trong 5 tuần. Sau đó, nhờ nguồn vốn dồi dào từ NHNN, lãi suất giảm xuống còn 1,6% vào ngày 28/8, rồi tăng trở lại 3,8% vào cuối tháng do nhu cầu chi tiêu dịp Quốc khánh. Các kỳ hạn từ 1 tuần đến 1 tháng phổ biến trong khoảng 4,2 – 5,2%/năm.

Trong cùng tháng, NHNN bơm ra 361.000 tỷ đồng qua kênh OMO nhưng cũng để 386.100 tỷ đồng đáo hạn, đồng nghĩa hút ròng 25.200 tỷ đồng khỏi hệ thống. Hoạt động bơm – hút vốn linh hoạt này giúp cân bằng thanh khoản, tránh biến động mạnh về lãi suất.

Lãi suất huy động trên thị trường dân cư hầu như không thay đổi. Cuối tháng 8, kỳ hạn 12 tháng tại nhóm ngân hàng tư nhân ở mức 4,89%/năm, giảm nhẹ so với đầu năm; còn nhóm ngân hàng quốc doanh giữ nguyên 4,7%/năm. Theo giới phân tích, nhờ thanh khoản dồi dào trong những tháng trước, các ngân hàng duy trì được mặt bằng lãi suất thấp, phù hợp định hướng kích thích tăng trưởng kinh tế.

Về tín dụng, đến ngày 29/8, dư nợ toàn hệ thống tăng 11,8% so với cuối năm 2024 và cao hơn 20,6% so với cùng kỳ. NHNN đã nâng thêm hạn mức tín dụng cho các tổ chức tín dụng để đáp ứng nhu cầu vốn. Tuy nhiên, cơ quan quản lý cũng yêu cầu các ngân hàng triển khai đồng bộ giải pháp, hướng tới mục tiêu giảm lãi suất cho vay.

Triển vọng thời gian tới, áp lực lãi suất huy động có thể quay trở lại nếu tín dụng tiếp tục tăng nhanh vào quý IV. Dù vậy, với khả năng Fed cắt giảm lãi suất trong tháng 9, chênh lệch lãi suất VND–USD sẽ được thu hẹp, tạo điều kiện để NHNN duy trì môi trường lãi suất trong nước ổn định và hỗ trợ tăng trưởng.