Nên chọn cổ phiếu an toàn để giữ vốn hay cổ phiếu nhanh biến động để tìm lợi nhuận lớn?

Trong đầu tư chứng khoán, việc lựa chọn loại cổ phiếu phù hợp với bối cảnh thị trường và khẩu vị rủi ro của nhà đầu tư là yếu tố quyết định hiệu quả sinh lời. Hai nhóm cổ phiếu thường được nhắc đến nhiều nhất là cổ phiếu phòng thủ và cổ phiếu chu kỳ. Mỗi nhóm mang đặc điểm riêng, phù hợp với những giai đoạn kinh tế khác nhau và chiến lược đầu tư khác nhau.

Cổ phiếu phòng thủ thường gắn liền với những doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực thiết yếu như điện, nước, y tế, viễn thông hay thực phẩm. Đặc điểm chung của các doanh nghiệp này là nhu cầu ít biến động, doanh thu ổn định và thường duy trì chính sách chia cổ tức đều đặn.

Dù nền kinh tế tăng trưởng hay rơi vào suy thoái, nhu cầu sử dụng dịch vụ và sản phẩm thiết yếu vẫn duy trì, giúp giá cổ phiếu ít biến động hơn so với mặt bằng chung. Với tính ổn định này, cổ phiếu phòng thủ được coi là “lá chắn an toàn” trong danh mục, đặc biệt phù hợp khi thị trường biến động hoặc kinh tế suy giảm.

Ngược lại, cổ phiếu chu kỳ lại có tính nhạy cảm cao với sự thay đổi của nền kinh tế. Đây thường là cổ phiếu thuộc các ngành như bất động sản, xây dựng, thép, ô tô, hàng không, bán lẻ hay du lịch.

Khi kinh tế tăng trưởng mạnh, nhu cầu tiêu dùng và đầu tư gia tăng, các doanh nghiệp trong nhóm này có thể ghi nhận mức lợi nhuận bứt phá, kéo theo giá cổ phiếu tăng mạnh. Tuy nhiên, trong giai đoạn kinh tế khó khăn, hoạt động kinh doanh của họ thường sụt giảm rõ rệt, khiến giá cổ phiếu dễ rơi vào tình trạng lao dốc. Vì vậy, nhóm này mang lại cơ hội sinh lời lớn nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro cao.

Để đầu tư hiệu quả, nhà đầu tư cần cân nhắc bối cảnh vĩ mô và mục tiêu cá nhân. Trong thời kỳ bất ổn, khi lãi suất cao và tăng trưởng chậm lại, cổ phiếu phòng thủ giúp bảo toàn vốn và tạo nguồn thu nhập ổn định từ cổ tức.

Ngược lại, khi nền kinh tế bước vào chu kỳ phục hồi, lãi suất hạ nhiệt, dòng vốn dồi dào hơn, cổ phiếu chu kỳ có thể trở thành lựa chọn sinh lời vượt trội.

Một chiến lược phổ biến là kết hợp cả 2 nhóm cổ phiếu trong danh mục. Cổ phiếu phòng thủ đóng vai trò như “cái neo” giúp giữ vững sự ổn định, trong khi cổ phiếu chu kỳ mang đến cơ hội tăng trưởng cao khi thị trường thuận lợi. Tỷ trọng phân bổ giữa hai nhóm cần linh hoạt thay đổi tùy theo diễn biến kinh tế, chính sách vĩ mô và mức độ chấp nhận rủi ro của từng nhà đầu tư.

Xét cho cùng, không có công thức cố định nào đảm bảo thành công tuyệt đối. Điều quan trọng là nhà đầu tư hiểu rõ đặc tính của từng loại cổ phiếu, theo dõi sát diễn biến kinh tế và duy trì kỷ luật trong việc quản trị rủi ro. Khi biết kết hợp hợp lý giữa sự an toàn của cổ phiếu phòng thủ và tiềm năng bứt phá của cổ phiếu chu kỳ, danh mục đầu tư sẽ vừa ổn định vừa có khả năng gia tăng giá trị bền vững theo thời gian.