Nắng gió miền ven biển, nông dân Thái Bình nuôi thứ "vàng đen" mà hái ra tiền, năm nào cũng cầm tay vài trăm triệu đồng

Mô hình nuôi ong góp phần đa dạng hóa sản xuất nông nghiệp

Những năm gần đây, nghề nuôi ong lấy mật đã trở thành hướng đi mới, góp phần đa dạng hóa cơ cấu cây trồng, vật nuôi, nâng cao thu nhập và cải thiện đời sống của nông dân trên địa bàn nhiều xã, huyện của tỉnh.

Nhờ tận dụng nguồn hoa tự nhiên từ rừng sú vẹt ven biển và vùng đồi gò, nhiều hộ dân đã mạnh dạn đầu tư, mở rộng quy mô đàn ong, áp dụng kỹ thuật hiện đại để sản xuất mật ong chất lượng cao. Đây không chỉ là mô hình phù hợp với điều kiện tự nhiên mà còn tạo công ăn việc làm ổn định, góp phần phát triển kinh tế nông thôn bền vững.

Ông Vũ Quang Đạo, xã Nam Thịnh (huyện Tiền Hải), là một trong những người tiên phong nuôi ong lấy mật ở địa phương. Hơn 20 năm gắn bó với nghề, ông đã tích lũy kinh nghiệm và kiến thức, từ khâu chọn giống, di chuyển đàn ong đến kỹ thuật quay mật, nhân đàn. Từ 7 đàn ong ban đầu, đến nay ông Đạo đã phát triển thành 300 đàn ong, mỗi năm thu hoạch trung bình 10 tấn mật ong và hàng trăm đàn ong giống cung cấp cho các hộ chăn nuôi khác.

Ông Đạo cho biết: “Nghề nuôi ong không tốn nhiều chi phí đầu tư. Chủ yếu mình cần chịu khó học hỏi, nắm vững kỹ thuật chăm sóc và hiểu tập tính của ong. Quan trọng nhất là phải chọn đúng thời điểm di chuyển đàn ong tới các vùng có nguồn hoa dồi dào để ong lấy mật”.

Nhờ sản lượng ổn định và chất lượng mật tốt, mỗi năm thu nhập từ bán mật ong và ong giống của gia đình ông đạt gần 700 triệu đồng. Mật ong được tiêu thụ mạnh tại địa phương và nhiều tỉnh, thành lân cận, tạo thu nhập cao hơn nhiều so với canh tác truyền thống.

Chăm sóc đàn ong đòi hỏi kỹ thuật và sự tỉ mỉ

Tại xã Hồng Bạch (huyện Đông Hưng), ông Nguyễn Văn Chiến cũng có hơn 20 năm kinh nghiệm gắn bó với nghề nuôi ong. Theo ông Chiến, để đàn ong khỏe mạnh, cho năng suất và chất lượng mật tốt, người nuôi phải thường xuyên vệ sinh thùng ong, bảo đảm khô ráo, sạch sẽ, đồng thời chủ động phòng chống các loại côn trùng gây hại và các bệnh thường gặp ở ong.

Ông Chiến chia sẻ: “Mỗi ngày, tôi đều kiểm tra đàn ong cẩn thận, nhất là vào thời điểm thời tiết thay đổi. Kỹ thuật tách đàn, tạo ong chúa, thu hoạch mật, phấn hoa cần thực hiện đúng quy trình, nhẹ nhàng để không ảnh hưởng đến ong”.

Ông cho biết thêm, một trong những vấn đề khó khăn nhất của nghề này là sự phụ thuộc lớn vào điều kiện thời tiết. Khi mùa hoa thuận lợi, chỉ trong khoảng 10–15 ngày, đàn ong có thể tạo ra những bánh mật vàng ươm, sóng sánh hương thơm phấn hoa tự nhiên. Nếu mưa nhiều, mật dễ bị lỏng và kém chất lượng. Còn khi nắng gắt, mật đặc sánh, khó vắt. Vì vậy, người nuôi cần chủ động di chuyển đàn ong tìm vùng hoa mới để bảo đảm sản lượng.

Mỗi năm, trừ chi phí, gia đình ông Chiến thu nhập từ 300–400 triệu đồng nhờ bán mật ong, với giá khoảng 250.000 đồng/lít. Nhiều người ví người nuôi ong như những “nông dân du mục” bởi họ liên tục di chuyển đàn ong để tìm kiếm nguồn hoa tốt nhất trong từng mùa.

Phát triển bền vững nghề nuôi ong gắn với xây dựng thương hiệu

Theo thống kê, hiện toàn tỉnh có khoảng 800 hộ nông dân tham gia nuôi ong, với tổng số trên 12.000 đàn. Trong đó, các xã ven biển có điều kiện tự nhiên thuận lợi đang trở thành vùng nuôi ong tập trung lớn. Nhờ chủ động học hỏi, ứng dụng kỹ thuật, nhiều hộ đã mở rộng quy mô, từng bước xây dựng được thương hiệu mật ong đặc trưng.

Để hỗ trợ người dân, các ngành chuyên môn đã tổ chức nhiều lớp tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật nuôi ong an toàn, vệ sinh thùng ong, phòng chống dịch bệnh, nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm. Ngoài ra, ngành nông nghiệp khuyến cáo người nuôi tuân thủ quy trình kỹ thuật, lựa chọn địa điểm nuôi phù hợp, bảo vệ môi trường sinh thái và kiểm soát tốt quá trình thu hoạch, bảo quản mật ong.

Hiện nay, nhu cầu tiêu thụ mật ong nguyên chất, mật ong tự nhiên ngày càng cao. Đây là cơ hội lớn để các hộ nuôi ong phát triển thị trường, nâng cao thu nhập. Tuy nhiên, để phát triển bền vững, người nuôi cần xây dựng vùng nguyên liệu ổn định, kiểm soát chất lượng đồng đều và tiến tới đăng ký thương hiệu sản phẩm, đưa mật ong vào siêu thị, kênh bán lẻ hiện đại.

Từ những mô hình hiệu quả ở Tiền Hải và Đông Hưng, nghề nuôi ong đã khẳng định tiềm năng lớn, góp phần thay đổi diện mạo sản xuất nông nghiệp, nâng cao đời sống nông dân và hướng đến xây dựng nền nông nghiệp xanh, bền vững.