Mỹ nhập hàng trăm nghìn tấn mặt hàng này từ Việt Nam trong 3 tháng

Theo thống kê sơ bộ từ Tổng cục Hải quan, trong tháng 3/2025, Việt Nam đã xuất khẩu hơn 1 triệu tấn sắt thép các loại, đạt giá trị trên 642 triệu USD. So với tháng 2, mức tăng trưởng ghi nhận lần lượt là 21,8% về lượng và 20% về trị giá. Đây là tín hiệu tích cực trong bối cảnh thị trường thép toàn cầu đang chịu nhiều áp lực.

Lũy kế quý 1/2025, xuất khẩu thép của Việt Nam đạt hơn 2,7 triệu tấn, thu về trên 1,78 tỷ USD. Mặc dù giảm 14,8% về lượng và 25,1% về trị giá so với cùng kỳ năm 2024, nhưng theo các chuyên gia, mức giảm này phần lớn đến từ giá thép giảm mạnh, không phản ánh sự yếu kém trong xuất khẩu.

Xét về thị trường tiêu thụ, Mỹ là điểm đến lớn thứ hai của thép Việt với hơn 349.000 tấn trong quý 1/2025, tương đương 209 triệu USD. Tuy lượng xuất khẩu giảm 24% và trị giá giảm đến 47% so với cùng kỳ năm trước, nhưng một yếu tố mang tính "cứu cánh" là mặt hàng thép Việt không nằm trong danh mục bị đánh thuế đối ứng 46% do chính quyền Mỹ mới ban hành từ ngày 9/4.

Cụ thể, sắc lệnh thuế nhập khẩu mới của Mỹ quy định thuế nhập khẩu chung 10% áp dụng với tất cả quốc gia, sau đó tăng lên 46% với những nước bị liệt kê trong danh sách đối tác thương mại đặc biệt – trong đó có Việt Nam. Tuy nhiên, các mặt hàng như thép, nhôm, ô tô và phụ tùng ô tô đã được loại khỏi danh sách thuế đối ứng do đã chịu thuế suất riêng theo mục 232 từ năm 2018 (25% với thép, 10% với nhôm).

Ngoài thép, danh sách miễn thuế còn bao gồm: vàng thỏi, đồng, gỗ xẻ, dược phẩm, chất bán dẫn, năng lượng và một số khoáng sản chiến lược. Do vậy, sắt thép Việt xuất khẩu sang Mỹ không chịu mức thuế mới, tạo lợi thế cạnh tranh rất lớn so với nhiều quốc gia khác.

Việc Mỹ vẫn tiếp tục nhập khẩu lượng lớn thép từ Việt Nam khẳng định vị thế ổn định của ngành thép Việt Nam trên thị trường quốc tế. Với mức giá bình quân khoảng 598 USD/tấn – thấp hơn khoảng 30% so với cùng kỳ năm trước, thép Việt được đánh giá cao nhờ chất lượng ổn định và mức giá cạnh tranh.

Trong khi đó, Campuchia vẫn là thị trường tiêu thụ thép lớn nhất của Việt Nam, với hơn 370.000 tấn, tương đương 211 triệu USD trong quý 1/2025, tăng lần lượt 31% và 16% so với cùng kỳ. ASEAN tiếp tục là khu vực chiếm thị phần xuất khẩu lớn nhất, theo sau là Mỹ, EU và Hàn Quốc.

Theo các dự báo mới nhất từ các tổ chức trong ngành, sản lượng sản xuất và tiêu thụ thép tại Việt Nam năm 2025 dự kiến lần lượt đạt 32,9 triệu tấn và 32,5 triệu tấn, tăng 12% và 11% so với năm trước. Đáng chú ý, giá bán sản phẩm thép trong nước có thể tăng từ 5% đến 8%, phản ánh sự hồi phục của lĩnh vực xây dựng dân dụng và đầu tư hạ tầng.

Xuất khẩu thép năm 2025 được dự báo tăng nhẹ 3% nhờ tận dụng các hiệp định thương mại tự do và xu hướng chuyển dịch chuỗi cung ứng toàn cầu sau đại dịch. Trong khi đó, tiêu thụ nội địa sẽ tăng mạnh hơn (dự kiến 14%) nhờ đầu tư công và các dự án bất động sản được khơi thông pháp lý.

Dù thoát khỏi đòn thuế đối ứng trong ngắn hạn, các chuyên gia khuyến cáo các doanh nghiệp thép Việt vẫn cần chủ động phòng ngừa rủi ro trong trung và dài hạn. Chính sách thương mại quốc tế, đặc biệt từ Mỹ, vẫn có thể thay đổi tùy theo tình hình địa chính trị và áp lực nội bộ của nước sở tại.

Do vậy, việc đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, nâng cao chất lượng sản phẩm, đẩy mạnh công nghệ xanh và tận dụng ưu đãi từ các FTA là những hướng đi bền vững mà doanh nghiệp Việt cần tính đến.