Một tỉnh Tây Bắc sắp có khu kinh tế cửa khẩu đa ngành, quy mô gần 26.000ha, kết nối giao thương với ASEAN và Trung Quốc

Định hình “khu kinh tế” chiến lược trên vành đai biên giới

Thủ tướng Chính phủ vừa phê duyệt Quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế cửa khẩu Ma Lù Thàng (Lai Châu) đến năm 2045, quy mô gần 26.000 ha thuộc các xã Ma Li Pho, Huổi Luông, Mường So và thị trấn Phong Thổ (sẽ nhập thành xã Phong Thổ). Theo quy hoạch, khu kinh tế này sẽ trở thành một “cực” tăng trưởng năng động, mang tầm quốc tế, thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội cho toàn Lai Châu và vùng Tây Bắc.

Định hướng đặt ra là phát triển mạnh kinh tế cửa khẩu biên mậu, khai thác thị trường rộng lớn phía Tây Nam Trung Quốc, tạo trung tâm thương mại – dịch vụ – du lịch động lực cho khu kinh tế cửa khẩu Ma Lù Thàng. Đồng thời, đây cũng là điểm nhấn quan trọng về an ninh – quốc phòng trên tuyến biên giới, kết nối giao thương giữa Việt Nam, ASEAN và Trung Quốc.

Về quy mô dân số, khu vực dự báo đạt khoảng 35.000 người (lao động 23.500) vào năm 2030, tăng lên 55.000 người (lao động 36.000) vào năm 2045. Nhu cầu sử dụng đất xây dựng các khu chức năng cũng tăng tương ứng từ 1.500–1.700 ha giai đoạn 2030 lên 2.300–2.500 ha vào năm 2045. Hai trung tâm động lực – khu vực cửa khẩu Ma Lù Thàng và đô thị Phong Thổ sẽ được kết nối thông qua trục giao thông quốc lộ 12 và quốc lộ 4D, hình thành hành lang phát triển chủ đạo dọc biên giới.

Năm vùng chức năng tạo chuỗi giá trị thương mại – du lịch – công nghiệp

Quy hoạch phân chia không gian khu kinh tế thành năm vùng chức năng, mỗi vùng giữ vai trò bổ trợ và liên kết chặt chẽ:

Vùng 1 - Kinh tế biên mậu, dịch vụ và đô thị cửa khẩu: là cửa khẩu quốc tế, trung tâm xuất – nhập khẩu, thương mại, văn hóa của Lai Châu, đồng thời giữ vị trí then chốt về quốc phòng.

Vùng 2 - Dịch vụ hỗn hợp, dân cư đô thị: Trung tâm hành chính – chính trị của Phong Thổ và khu kinh tế cửa khẩu Ma Lù Thàng.

Vùng 3 - Công nghiệp đa ngành: Phát triển logistics, kho bãi hiện đại, hạ tầng thân thiện môi trường, tạo giá trị gia tăng cho sản phẩm xuất – nhập khẩu.

Vùng 4 - Dịch vụ du lịch văn hóa – nông nghiệp đặc sản: Xây dựng Mường So thành điểm đến du lịch bản sắc, đồng thời phát triển nông nghiệp xuất khẩu gắn bảo vệ rừng.

Vùng 5 - Dân cư nông thôn, sản xuất nông – lâm nghiệp công nghệ cao: Góp phần bảo vệ an ninh biên giới, khai thác bền vững tài nguyên rừng.

Mô hình phát triển chuỗi kết nối này giúp khu kinh tế cửa khẩu Ma Lù Thàng trở thành trung tâm thương mại, dịch vụ, du lịch và công nghiệp quy mô lớn của vùng Tây Bắc, đủ sức liên kết với các địa phương lân cận để hình thành tuyến dịch vụ – du lịch động lực cho toàn vùng trung du và miền núi phía Bắc. Khi hoàn thiện, Ma Lù Thàng không chỉ thu hút dòng vốn đầu tư mới, mà còn mở rộng không gian phát triển cho Lai Châu, đưa tỉnh trở thành mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng khu vực.