Một cái tên vừa bất ngờ tiết lộ đang chuẩn bị công cụ then chốt cho dự án đường sắt và điện hạt nhân 100 tỷ USD

Trong chuyến công tác mới đây, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã tới thăm và làm việc với Viện Nghiên cứu Cơ khí (NARIME), đơn vị tiên phong trong nghiên cứu, thiết kế và sản xuất thiết bị cơ khí phục vụ nhiều lĩnh vực công nghiệp mũi nhọn của nền kinh tế.

Theo báo cáo của Viện, trong mảng sản xuất ô tô - xe máy, NARIME hiện giữ vị trí dẫn đầu trong nước về năng lực thiết kế và chế tạo dây chuyền thiết bị đồ gá hàn thân vỏ ô tô, đáp ứng các tiêu chuẩn nghiêm ngặt của nhiều thương hiệu lớn như BMW, Honda, Toyota, Hyundai, Ford và VinFast. Viện đã cung cấp dây chuyền sản xuất cho loạt xe điện gồm VFe34, VF8, VF9, VF5, VF6, VF7, VF3, LIMO7 và các mẫu xe buýt điện cỡ 6–12m. Hiện nhiều sản phẩm mới, trong đó có Minivan, VF71 và Ebus 6m, đang được triển khai.

Trong lĩnh vực năng lượng, NARIME đã nắm vững công nghệ thiết kế, tích hợp hệ thống phát điện tận dụng nhiệt dư, hỗ trợ các nhà máy xi măng và thép như Bỉm Sơn, Vicem Hoàng Mai, Hoàng Thạch tiết kiệm chi phí vận hành lên đến hàng trăm, hàng nghìn tỷ đồng.

Hướng đến mục tiêu chuyển đổi xanh, Viện đã tổ chức các đoàn công tác khảo sát kinh nghiệm phát triển điện mặt trời tại nhiều quốc gia như Trung Quốc, Hàn Quốc, Pháp, Malaysia... Từ đó, Viện xây dựng giải pháp phù hợp điều kiện Việt Nam. Nổi bật trong số các dự án là thiết kế và lắp đặt hệ thống phao neo cho nhà máy điện mặt trời Đa Mi, hồ Tầm Bó và hồ Gia Hoét.

Ở lĩnh vực công nghệ cao, NARIME chủ động tăng cường nguồn lực con người, đầu tư tài chính và thúc đẩy hợp tác với nhiều đối tác trong và ngoài nước, nhằm làm chủ các hệ thống tự động hóa tiên tiến, tiệm cận tiêu chuẩn công nghiệp 4.0.

Đối với thủy điện, Viện đã phối hợp cùng các doanh nghiệp cơ khí trong nước chế tạo thiết bị cho trên 29 công trình thủy điện, bao gồm các dự án quy mô lớn như thủy điện Sơn La công suất 2.400 MW và thủy điện Lai Châu 1.200 MW.

Về nhiệt điện, NARIME đã tự chủ công nghệ thiết kế, chế tạo hệ thống lọc bụi tĩnh điện, thiết bị thải tro xỉ, dây chuyền bốc dỡ than và hệ thống phòng cháy chữa cháy cho các nhà máy lớn như Vũng Áng 1, Thái Bình 1, Sông Hậu 1, Nghi Sơn 2. Đặc biệt, dây chuyền bốc dỡ - vận chuyển than của Nhà máy Nhiệt điện Sông Hậu 1 do Viện chế tạo đã đạt tỷ lệ nội địa hóa trên 50%, tương đương trình độ công nghệ của các quốc gia G7, đánh dấu bước phát triển mới của cơ khí Việt Nam.

Trong ngành khai khoáng, Viện cũng tiếp nhận, làm chủ công nghệ chế biến nhôm và bô xít, hiện đang tư vấn cho các dự án mở rộng công suất alumin của Tập đoàn Việt Phương, Hóa chất Đức Giang (DGC), giúp các nhà đầu tư tiết kiệm đáng kể chi phí, lên tới hàng chục triệu USD mỗi dự án.

Bên cạnh đó, Viện đang đào tạo đội ngũ chuyên gia, trong đó có 14 kỹ sư được cử đào tạo thạc sĩ về điện hạt nhân tại Hàn Quốc – đồng thời thành lập các tổ nghiên cứu chuyên ngành, sẵn sàng tham gia chuỗi dự án đường sắt và điện hạt nhân có tổng vốn hơn 100 tỷ USD trong tương lai.

Phát biểu tại buổi làm việc, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đánh giá cao vai trò cốt lõi của ngành cơ khí và chế tạo trong chiến lược phát triển kinh tế bền vững. Theo ông, cơ khí không chỉ là ngành then chốt cung cấp đầu vào cho nhiều lĩnh vực công nghiệp mà còn là nền tảng nâng cao năng lực tự chủ và năng lực cạnh tranh sản phẩm Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Bộ trưởng nhấn mạnh, hoạt động nghiên cứu và ứng dụng công nghệ của NARIME cần bám sát định hướng phát triển các ngành công nghiệp nền tảng, công nghệ cao và sản xuất thông minh, phù hợp với tiến trình chuyển đổi số và cách mạng công nghiệp 4.0. Đây cũng là trọng tâm trong chủ trương của Đảng và Nhà nước nhằm xây dựng nền kinh tế độc lập, tự cường, hiện đại trong bối cảnh hội nhập sâu rộng.