Máy bay vừa tàng hình, vừa mang vũ khí hạt nhân, phi công chỉ cần "click" là hủy diệt đối thủ dù cách xa hàng trăm km

Sự giao thoa giữa truyền thống và công nghệ hiện đại

Dù ra đời sau F-22 Raptor của Mỹ gần 20 năm, Su-57 vẫn được xem là đại diện hàng đầu cho tham vọng công nghệ quốc phòng Nga trong thế kỷ 21. Được phát triển bởi Tập đoàn Sukhoi, Su-57 thuộc chương trình PAK FA và ra mắt công chúng lần đầu năm 2010 với tên gọi ban đầu là T-50. Đây là máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm đầu tiên của Nga, kết hợp các đặc điểm tàng hình, siêu cơ động và hỏa lực đa năng.

Khác với triết lý “tàng hình tuyệt đối” của F-22 hay F-35, Su-57 vẫn giữ những đường nét khí động học đặc trưng của dòng Su-27. Thiết kế máy bay bao gồm thân dẹt, đuôi chữ V, ống hút khí hình chữ S và cánh mũi (canard) – những chi tiết quen thuộc nhưng được tối ưu lại để giảm tiết diện phản xạ radar (RCS). Vật liệu hấp thụ sóng radar và khoang vũ khí bên trong góp phần tăng khả năng tàng hình mà không đánh mất “chất Nga”.

Trái tim của Su-57 là hệ thống radar N036 Byelka, một mạng radar mảng pha quét chủ động (AESA) kết hợp sáu anten phụ, cho phép máy bay phát hiện mục tiêu ở nhiều hướng, kể cả những chiến đấu cơ tàng hình như F-35. Hệ thống điện tử hiện đại này là một trong những điểm nhấn đáng chú ý trong thiết kế Su-57.

Thách thức từ động cơ và sản xuất quy mô lớn

Dù sở hữu thiết kế tiên tiến, Su-57 vẫn chưa đạt tới khả năng “supercruise” – bay siêu âm mà không cần đốt hậu. Lý do là phiên bản hiện tại sử dụng động cơ AL-41F1, vốn được phát triển từ Su-35, chưa đạt tiêu chuẩn thế hệ thứ năm. Nga hiện đang thử nghiệm động cơ mới mang tên Izdeliye 30, với kỳ vọng tăng hiệu suất nhiên liệu, lực đẩy và giảm tín hiệu hồng ngoại. Tuy nhiên, tiến độ chậm do hạn chế công nghệ và tác động từ các lệnh trừng phạt khiến dự kiến phải sau năm 2025 mới có thể sản xuất đại trà phiên bản hoàn chỉnh.

Ngoài vấn đề kỹ thuật, sản lượng máy bay Su-57 còn bị giới hạn do chi phí cao và khó khăn trong chuỗi cung ứng. Dù tập đoàn Rostec cam kết bàn giao 76 chiếc cho Không quân Nga trước năm 2028, đến năm 2025, mới chỉ có dưới 20 chiếc được sản xuất. Chiếc đầu tiên từng bị rơi năm 2019 do lỗi hệ thống điều khiển bay, đặt ra thêm thách thức về độ tin cậy.

Vũ khí và vai trò thực chiến

Về vũ khí, Su-57 có bốn khoang trong thân máy bay để đảm bảo tàng hình và sáu móc treo ngoài nếu cần gia tăng hỏa lực. Các loại vũ khí đáng chú ý gồm:

• R-77M: tên lửa không đối không tầm trung với đầu dò radar chủ động.
• R-74M: tên lửa tầm ngắn có khả năng khóa sau khi phóng.
• Kh-58UShKE: tên lửa hành trình siêu thanh chống radar.
• KAB-500: bom dẫn đường chính xác.

Ngoài ra, Su-57 còn có thể mang vũ khí hạt nhân chiến thuật, cho thấy vai trò chiến lược vượt ngoài giới hạn một máy bay tiêm kích thông thường.

Dù chưa được biên chế rộng rãi, Su-57 đã được triển khai đến Syria để kiểm tra trong điều kiện chiến đấu. Trong chiến sự tại Ukraine, Nga chủ yếu sử dụng Su-57 để phóng tên lửa tầm xa từ khu vực an toàn, hạn chế rủi ro đối đầu trực tiếp với hệ thống phòng không đối phương. Chiến thuật này cho thấy Su-57 hiện vẫn thiên về vai trò nền tảng mang vũ khí chính xác, hơn là tham gia không chiến tầm gần.

Tương lai mở rộng: Hợp tác UAV và thị trường quốc tế

Một hướng đi đầy tiềm năng là phối hợp Su-57 với UAV tấn công S-70 Okhotnik-B. Theo chiến lược “loyal wingman”, Su-57 sẽ đóng vai trò chỉ huy, điều khiển các UAV thực hiện nhiệm vụ như do thám, gây nhiễu hoặc tấn công trực tiếp. Cách tiếp cận này không chỉ nâng cao hiệu quả tác chiến mà còn giảm thiểu rủi ro cho phi công trong môi trường chiến tranh hiện đại.

Về xuất khẩu, dự án từng thu hút Ấn Độ qua chương trình FGFA nhưng đã không thành công. Hiện Nga đang đàm phán với Algeria, UAE và một số đối tác tiềm năng khác, nhưng chưa có hợp đồng lớn nào được công bố chính thức.