Máy bay chứa 13 tấn vũ khí, mang hàng chục quả tên lửa, dễ dàng tiêu diệt mục tiêu cách xa cả nghìn km

Hồi sinh một huyền thoại giữa thời đại tiêm kích tàng hình

Trong bối cảnh các quốc gia đang đổ dồn nguồn lực phát triển các loại máy bay tiêm kích thế hệ thứ năm với khả năng tàng hình, Mỹ vốn là nước đi đầu trong xu hướng này với F-22 Raptor và F-35 Lightning II lại lựa chọn một hướng đi đặc biệt: hồi sinh dòng tiêm kích F-15 huyền thoại bằng phiên bản nâng cấp hoàn toàn mới mang tên F-15EX Eagle II.

Không đơn thuần là cải tiến nhỏ, F-15EX là kết quả của quá trình đại tu toàn diện, kết hợp khung thân được chứng minh qua hàng chục năm thực chiến với hệ thống điện tử và khí tài tối tân. Thiết kế mới nhằm mục tiêu tạo ra một loại máy bay chiến đấu có chi phí vận hành hợp lý, sức mạnh hỏa lực vượt trội, có thể thích nghi trong các môi trường tác chiến hiện đại như chiến tranh mạng, không chiến ngoài tầm nhìn, và mang vũ khí chiến lược hạng nặng.

Theo giới phân tích, F-15EX không phải để thay thế F-35 mà nhằm hoàn thiện cấu trúc lực lượng không quân, đảm nhiệm vai trò hỗ trợ hỏa lực và tăng cường năng lực răn đe ở các chiến dịch quy mô lớn.

Hỏa lực siêu hạng và buồng lái số hóa

Một trong những điểm ấn tượng nhất của F-15EX là khả năng mang vũ khí thuộc hàng lớn nhất thế giới: tối đa 13,6 tấn tải trọng. Trong đó bao gồm:

• 22 tên lửa không đối không các loại như AIM-120 AMRAAM, AIM-9X Sidewinder
• Bom thông minh JDAM, SDB
• Tên lửa hành trình tấn công mặt đất JASSM
• Vũ khí hạt nhân chiến thuật B61
• Tên lửa siêu vượt âm (dự kiến tích hợp từ năm 2025–2026)

Với tổ hợp vũ khí như vậy, F-15EX được xem như “xe tải vũ khí trên bầu trời”, đặc biệt hữu dụng trong các chiến dịch yêu cầu cường độ tấn công cao tại khu vực châu Á – Thái Bình Dương, nơi Mỹ đang củng cố thế trận quân sự chiến lược.

Buồng lái của F-15EX cũng là một bước tiến lớn, với bảng điều khiển cảm ứng cỡ lớn, hiển thị đa kênh, cho phép phi công thao tác nhanh chóng, theo dõi bản đồ chiến thuật, radar, dữ liệu mục tiêu cùng lúc. Radar AN/APG-82 AESA giúp phát hiện và theo dõi nhiều mục tiêu ở khoảng cách hàng trăm km, trong khi hệ thống tác chiến điện tử EPAWSS cho phép máy bay chủ động đối phó radar, gây nhiễu và đánh lạc hướng tên lửa dẫn đường.

Đặc biệt, F-15EX có thể chia sẻ dữ liệu thời gian thực với các tiêm kích như F-35, F-22 hoặc UAV, đóng vai trò như một trạm trung chuyển thông tin chiến đấu trên không – điều rất cần thiết trong môi trường tác chiến hợp nhất hiện đại.

Vị trí chiến lược trong lực lượng không quân Mỹ

F-15EX không sở hữu khả năng tàng hình – một hạn chế rõ ràng khi phải đối đầu với hệ thống phòng không hiện đại. Tuy nhiên, máy bay này lại có tuổi thọ thiết kế lên tới 20.000 giờ bay, gấp đôi các loại tiêm kích thông thường, và chi phí vận hành lại thấp hơn đáng kể so với F-35.

Vai trò tối ưu của F-15EX là yểm trợ tuyến sau, triển khai vũ khí hạng nặng từ xa, hỗ trợ hỏa lực cho lực lượng tàng hình tuyến đầu hoặc giữ vai trò răn đe trong các tình huống cần phô trương sức mạnh. Không quân Mỹ dự kiến sẽ đặt mua ít nhất 144 chiếc F-15EX để thay thế phi đội F-15C/D cũ, đồng thời phối hợp tác chiến với các nền tảng thế hệ 5 như F-22, F-35 và máy bay ném bom chiến lược B-21 Raider.

Theo giới chuyên gia, cấu trúc không quân Mỹ tương lai sẽ chia thành ba tầng chiến lược:

• Tầng 1: Máy bay tàng hình F-22, F-35 thực hiện nhiệm vụ xâm nhập, do thám, phá hủy hệ thống phòng không.
• Tầng 2: F-15EX mang theo vũ khí chiến lược, tên lửa tầm xa, đảm nhận nhiệm vụ răn đe và yểm trợ tuyến sau.
• Tầng 3: UAV và phương tiện không người lái phục vụ trinh sát, gây nhiễu và hỗ trợ tác chiến.

Một chương mới trong di sản chiến đấu

Từ chiến tranh vùng Vịnh, Balkan đến chiến dịch ở Iraq và Syria, dòng F-15 đã khẳng định uy danh khi đạt thành tích trên 100 chiến thắng không chiến mà không bị bắn hạ. Sự xuất hiện của F-15EX không chỉ tiếp nối di sản đó, mà còn mở ra chương mới, nơi kinh nghiệm thực chiến được kết hợp với công nghệ số hóa hiện đại.

Trong kỷ nguyên mà các chiến đấu cơ thế hệ thứ năm vẫn còn đối mặt với nhiều thách thức như chi phí duy trì, độ sẵn sàng kỹ thuật và khả năng tương thích khí tài, thì F-15EX nổi lên như một giải pháp trung hòa: không cần phải là máy bay “tàng hình”, nhưng vẫn có thể đóng vai trò chiến lược với sức mạnh hỏa lực vượt trội, độ bền cao và năng lực kết nối tác chiến mạng hóa.