Loại ngũ cốc 'quan trọng bậc nhất thế giới' ồ ạt cập cảng Việt Nam trong quý 1
Đây là loại ngũ cốc quan trọng bậc nhất thế giới, được tiêu thụ rộng khắp và có vai trò chiến lược với kinh tế nông nghiệp.
Hơn 1,6 triệu tấn chỉ trong 3 tháng
Theo số liệu từ Tổng cục Hải quan, trong tháng 3/2025, Việt Nam đã nhập hơn 503.000 tấn lúa mì, trị giá khoảng 132 triệu USD. Tính chung cả quý 1, lượng lúa mì nhập khẩu vẫn tăng 9,3%, đạt hơn 1,6 triệu tấn với tổng kim ngạch vượt 430 triệu USD.
Đây là con số đáng chú ý trong bối cảnh Việt Nam gần như không trồng lúa mì, hoàn toàn phụ thuộc vào nguồn cung từ nước ngoài để phục vụ ngành sản xuất thức ăn chăn nuôi – lĩnh vực đang có nhu cầu tăng cao.
Lúa mì không chỉ là một trong những loại ngũ cốc lâu đời nhất thế giới mà còn là nguồn lương thực thiết yếu được tiêu thụ hàng đầu toàn cầu. Ngoài phục vụ ngành thực phẩm, lúa mì là nguyên liệu chính trong ngành chăn nuôi, đặc biệt trong các dòng thức ăn hỗn hợp cho gia súc, gia cầm, thủy sản.
Theo Hiệp hội Chăn nuôi Việt Nam, lúa mì chiếm vị trí quan trọng tương tự như ngô hay đậu tương trong ngành sản xuất thức ăn chăn nuôi, góp phần duy trì ổn định giá thành và chất lượng sản phẩm nông nghiệp.
Giá rẻ kỷ lục, thuế nhập khẩu 0%
Theo Nghị định 101/2021/NĐ-CP, thuế suất nhập khẩu MFN đối với lúa mì đã giảm từ 3% xuống còn 0% kể từ năm 2021. Điều này đã tạo điều kiện cho doanh nghiệp Việt dễ dàng tiếp cận nguồn nguyên liệu quan trọng này, đồng thời giảm gánh nặng chi phí cho ngành chăn nuôi trong bối cảnh giá nguyên liệu toàn cầu biến động.
Giá trung bình của lúa mì nhập khẩu trong quý 1/2025 chỉ ở mức 264 USD/tấn, giảm gần 6% so với cùng kỳ năm trước. Đáng chú ý, lúa mì nhập từ Mỹ – vốn được đánh giá cao về chất lượng – hiện có giá 286 USD/tấn, giảm tới 13% so với năm ngoái.
Mỹ – nguồn cung lớn với giá hấp dẫn
Mỹ là một trong những nhà cung cấp chiến lược của Việt Nam trong ngành lúa mì. Trong quý 1/2025, Việt Nam nhập hơn 54.000 tấn lúa mì từ Mỹ, tương đương 15,4 triệu USD – giá bình quân thấp hơn nhiều so với các năm trước, nhờ dư địa cung lớn và ưu đãi thuế 0%.
Ngoài Mỹ, ba thị trường cung cấp lớn nhất hiện nay gồm Brazil (833.000 tấn), Úc (310.000 tấn) và Nga (136.000 tấn), trong đó Brazil ghi nhận tăng trưởng vượt trội cả về lượng và trị giá.
Thị trường toàn cầu đang thay đổi
Theo dự báo của Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên hợp quốc (FAO), sản lượng lúa mì toàn cầu năm 2025 có thể đạt 796 triệu tấn, tăng nhẹ 1% so với năm trước. Đặc biệt, Mỹ được kỳ vọng sẽ đạt 50,56 triệu tấn trong niên vụ mới – cao hơn 2,5% so với hiện tại.
Điều này mở ra cơ hội mua vào giá tốt, nguồn cung dồi dào cho doanh nghiệp nhập khẩu Việt Nam. Tuy nhiên, sự phụ thuộc gần như tuyệt đối vào nhập khẩu cũng đặt ra yêu cầu cấp thiết về đa dạng hóa thị trường, tránh rủi ro đứt gãy chuỗi cung ứng.
Ngành chăn nuôi trong nước đang được kỳ vọng phục hồi mạnh mẽ nhờ nguồn cung lúa mì nhập khẩu ổn định và giá tốt. Dự báo từ VNDirect cho biết, nhu cầu tiêu thụ nhựa đường, thức ăn chăn nuôi, ống nhựa xây dựng... đều tăng trưởng mạnh trong năm 2025, kéo theo nhu cầu lúa mì và ngũ cốc tăng.
Việc giảm thuế nhập khẩu và đa dạng hóa nguồn cung sẽ là giải pháp dài hạn để giúp ngành chăn nuôi duy trì ổn định, đồng thời nâng cao năng lực cạnh tranh cho nông sản Việt trên thị trường quốc tế.