Loại nấm mỗi năm chỉ mọc một lần vừa hiếm vừa bổ: Giá 1,5 triệu đồng/kg vẫn cháy hàng

Ở miền Tây, khi trời đổ vài trận mưa đầu mùa người dân lại xôn xao rủ nhau đi… "săn nấm mối". Nhưng thứ nấm này không mọc ở ruộng, không mọc trong rừng mà mọc trên tổ mối đất, len lỏi dưới những lớp lá mục dày, chỉ trồi lên vài tiếng khi đất đủ ẩm, gió đủ mát.

Nấm mối (Termitomyces) mọc một lần duy nhất trong năm, từ tháng 5 đến tháng 8 âm lịch, vào khoảng 3–5 giờ sáng. Sau đó, mặt trời lên, mối bò lên ăn nấm hoặc thân nấm nở xoè, mất vị, giảm giá. Chậm vài giờ, coi như mất mùa.

Từ món nhà nghèo thành “đặc sản nhà giàu”

Năm xưa, nấm mối chỉ là món rau lành trong vườn quê. Người miền Tây kho tiêu, xào lá cách, nấu cháo nấm mối cho con ăn. Ngon thì có ngon, nhưng cũng chẳng ai nghĩ sẽ bán. Nấm mối thời đó là thứ quà chia đều trong xóm không phân biệt giàu nghèo.

Nhưng rồi Internet xuất hiện, video “review” nấm mối lan rộng, các nghiên cứu về hàm lượng dinh dưỡng, khả năng chống ung thư, làm đẹp da liên tục được công bố. Từ chỗ “ai có cho ai”, nấm mối bỗng được ví như “nấm vàng” miền Tây giá tăng vùn vụt.

Từ 50.000 đồng/kg năm 2010, loại nấm này đã tang lên 500.000 đồng và giờ đây, có thể lên đến 1,5 triệu đồng/kg cho loại nấm búp chưa nở tán.

Ở Bến Tre, nơi được mệnh danh là “vương quốc nấm mối”, người sành ăn sẵn sàng trả tiền triệu chỉ để mua vài lạng nấm non bởi nó giòn, ngọt, thơm như thịt gà non lại có mùi đất nhẹ, đặc trưng không thể nhân bản.

Không giống các loại nấm trồng công nghiệp, nấm mối không thể nhân giống. Cả vùng trồng mía, cây ăn trái bao la, chỉ có vài điểm có mối cư trú và không phải tổ mối nào cũng cho nấm.

Người hái nấm mối phải ra đồng từ 3 giờ sáng, lần từng dấu hiệu nấm đùn đất và dùng tay không, tuyệt đối không dùng dao vì kim loại làm mối bỏ tổ. Canh nấm chưa nở tán, thu hái trước khi mặt trời lên. Không thu hoạch hôm trước vì nấm sẽ mất giòn, mất giá.

Không chỉ ngon mà còn là “thuốc quý” trời cho

Theo Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam, trong 100g nấm mối chứa: 5–7% protein giúp bổ sung đạm thực vật tự nhiên; Canxi, sắt, vitamin D, tốt cho xương, miễn dịch, hệ thần kinh. Ngoài ra, trong nấm này còn có hất chống oxy hóa mạnh giúp ngăn ngừa nếp nhăn, trẻ hóa làn da.

Nghiên cứu của Trung tâm Công nghệ sinh học Quốc gia Mỹ (NCBI) cho biết chiết xuất từ nấm mối có tác dụng ức chế tế bào ung thư ruột kết, gan, đại tràng, đồng thời điều hòa nội tiết tố, cải thiện tình trạng kinh nguyệt không đều ở nữ giới.