Nghệ là một loại gia vị không thể thiếu trong bếp ăn người Việt, nhưng ít ai biết rằng đây lại là mặt hàng hiếm trên thế giới. Loại củ này chỉ có mặt tại một số quốc gia nhiệt đới như Ấn Độ, Trung Quốc, Việt Nam, Thái Lan, Myanmar và Nigeria.
Với lợi thế về khí hậu, Việt Nam là một trong những quốc gia có diện tích trồng nghệ lớn nhất thế giới, đạt hơn 50.000 ha (tính đến năm 2021). Nghệ Việt Nam được trồng nhiều tại Quảng Nam, Quảng Ngãi, Gia Lai, Kon Tum, Đắk Lắk, Đắk Nông, với hàm lượng curcumin cao từ 3-5%, được đánh giá là chất lượng tốt và giá cả cạnh tranh so với các nước khác.
Thống kê từ đầu năm 2025 cho thấy, trong 2 tháng đầu năm, Việt Nam đã xuất khẩu 5.949 tấn nhóm gừng, nghệ và gia vị khác, đạt tổng kim ngạch 12,8 triệu USD, tăng 30,9% về lượng và 69,9% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái. Đây là tín hiệu tích cực cho ngành gia vị Việt Nam trong bối cảnh thị trường toàn cầu ngày càng quan tâm đến thực phẩm tự nhiên và hữu cơ.
Nghệ Việt Nam "lọt mắt xanh" của thị trường thế giới
Trước đó, trong năm 2024, xuất khẩu gừng, nghệ và gia vị của Việt Nam đạt 29.544 tấn, với tổng giá trị 59,5 triệu USD. Mặc dù sản lượng xuất khẩu giảm 15,5%, nhưng giá trị kim ngạch lại tăng 20,7%, cho thấy nhu cầu tiêu thụ nghệ đang có xu hướng tăng mạnh trên thị trường quốc tế.
Những doanh nghiệp xuất khẩu lớn như Synthite Việt Nam, Expo Commodities và Phúc Lợi đóng vai trò quan trọng trong việc đưa nghệ Việt ra thế giới. Theo đánh giá từ các đối tác nước ngoài, tinh bột nghệ của Việt Nam có màu sắc đẹp, mùi thơm dễ chịu, không chứa tạp chất và hóa chất bảo quản. Đặc biệt, sản phẩm vẫn giữ nguyên hàm lượng curcumin, hoạt chất có công dụng tốt cho sức khỏe và làm đẹp, giúp nghệ Việt Nam trở thành sản phẩm được ưa chuộng.
Nghệ – "siêu thực phẩm" với hàng loạt công dụng
Curcumin trong nghệ có nhiều lợi ích cho sức khỏe và sắc đẹp, bao gồm:
Chống viêm, chống oxy hóa, giúp ngăn ngừa các bệnh mãn tính.
Hỗ trợ tiêu hóa, bảo vệ gan, tăng cường hệ miễn dịch.
Giảm nguy cơ ung thư, cải thiện trí nhớ.
Ứng dụng trong làm đẹp, giúp trắng da, giảm thâm nám, phục hồi làn da tổn thương.
Với những lợi ích này, nghệ ngày càng được sử dụng trong ngành thực phẩm chức năng, mỹ phẩm và dược phẩm, mở ra cơ hội lớn cho nghệ Việt Nam trên thị trường toàn cầu.
Lợi thế cạnh tranh của nghệ Việt Nam
Một trong những yếu tố giúp nghệ Việt Nam cạnh tranh trên thị trường quốc tế là giá thành hợp lý.
Giá tinh bột nghệ Việt Nam dao động từ 2.000 - 2.500 USD/tấn, thấp hơn so với 3.000 - 3.500 USD/tấn của Ấn Độ – đối thủ cạnh tranh lớn nhất.
Chi phí sản xuất thấp, diện tích trồng lớn, giúp tối ưu giá thành.
Chất lượng ổn định, đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu của nhiều thị trường khó tính.
Với 500.000 ha trồng gia vị, khoảng 400 doanh nghiệp xuất khẩu và hàng trăm nghìn hộ nông dân tham gia sản xuất, Việt Nam đang là một trong những nước sản xuất và xuất khẩu gia vị lớn trên thế giới.
Tuy nhiên, theo các chuyên gia, hiện nay ngành gia vị Việt Nam mới chỉ khai thác được khoảng 40-50% tiềm năng, dư địa phát triển vẫn còn rất lớn.
Cơ hội và thách thức của nghệ Việt Nam
Cơ hội
Xu hướng sử dụng thực phẩm tự nhiên gia tăng: Nghệ ngày càng được sử dụng nhiều trong ngành thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, dược phẩm, mở rộng tiềm năng xuất khẩu.
Thị trường quốc tế rộng mở: Các nước châu Âu, Mỹ, Trung Đông đang tăng cường nhập khẩu nghệ do nhu cầu thực phẩm sạch và hữu cơ.
Chiến lược xuất khẩu thông minh: Nhiều doanh nghiệp Việt Nam đã ứng dụng công nghệ chế biến hiện đại để nâng cao giá trị gia tăng cho nghệ, thay vì xuất khẩu thô.
Thách thức
Cạnh tranh gay gắt từ Ấn Độ, Trung Quốc: Đây là hai quốc gia có sản lượng nghệ lớn và đang mở rộng thị phần quốc tế.
Yêu cầu khắt khe về tiêu chuẩn chất lượng: Thị trường EU, Mỹ ngày càng siết chặt các tiêu chuẩn về an toàn thực phẩm và truy xuất nguồn gốc.
Chưa tận dụng hết tiềm năng sản xuất: Hiện tại, chỉ 40-50% diện tích cây gia vị được khai thác đúng mức, cần đẩy mạnh đầu tư và quy hoạch để gia tăng giá trị xuất khẩu.
Tương lai của nghệ Việt Nam trên thị trường toàn cầu
Để giữ vững vị thế trên thị trường quốc tế, ngành nghệ Việt Nam cần:
Đẩy mạnh đầu tư công nghệ chế biến, tập trung vào sản phẩm tinh bột nghệ và các chiết xuất cao cấp.
Mở rộng thị trường xuất khẩu, tận dụng cơ hội từ các hiệp định thương mại tự do (FTA) để tiếp cận các thị trường lớn như Mỹ, EU.
Xây dựng thương hiệu quốc gia cho nghệ Việt Nam, nâng cao giá trị sản phẩm trên thị trường thế giới.
Với sự phát triển mạnh mẽ của ngành gia vị và nhu cầu ngày càng cao trên thế giới, nghệ Việt Nam hứa hẹn sẽ tiếp tục là một trong những mặt hàng xuất khẩu chủ lực, mang lại giá trị kinh tế cao trong thời gian tới.
Hạ Vy