Lộ nguyên nhân khiến lợi nhuận loạt ngân hàng sụt giảm sau soát xét

Sau kiểm toán, nhiều nhà băng công bố kết quả kinh doanh năm 2023 thay đổi so với báo cáo tự lập theo chiều hướng lợi nhuận sụt giảm. Nguyên nhân chủ yếu đến từ việc ngân hàng tăng thêm chi phí dự phòng rủi ro tín dụng.

Cụ thể, theo báo cáo tài chính soát xét năm 2023, Ngân hàng TMCP Phương Đông (OCB) ghi nhận lợi nhuận sau thuế đạt 3.303 tỷ đồng, giảm 875 tỷ đồng, tương đương giảm 21% so với báo cáo tự lập.

Theo giải trình, nguyên nhân lợi nhuận sụt giảm là do việc điều chỉnh giảm một số khoản mục thu nhập đã thực thu từ khách hàng trong năm 2023 chuyển sang hạch toán trong năm 2024 và tăng chi phí dự phòng. Trong đó, thu nhập từ lãi thuần của OCB được điều chỉnh giảm từ 7.290 tỷ đồng xuống còn 6.765 tỷ đồng, tương ứng giảm 525 tỷ đồng; trong khi chi phí dự phòng được điều chỉnh tăng 501 tỷ đồng từ 1.126 tỷ đồng lên 1.627 tỷ đồng.

Theo lý giải của OCB, một trong những nguyên nhân dẫn tới sự thay đổi này là sự thiếu thống nhất và đồng bộ giữa địa phương và các cơ quan hữu quan do vướng mắc tại khâu đăng ký cập nhật biến động trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất khi thực hiện phương thức nhận tài sản đảm bảo để thay thế nghĩa vụ trả nợ.

Bên cạnh đó, OCB cũng cho biết đã xử lý hơn một nửa các khoản nợ khách hàng đã bàn giao tài sản đảm bảo để thay thế nghĩa vụ trả nợ nên chi phí dự phòng đã trích bổ sung cho những tài sản này vào cuối 2023 cũng sẽ được hoàn lại tương ứng. Kết quả kinh doanh quý I/2024 của OCB ước đạt khoảng 1.000 - 1.200 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế.

Lộ nguyên nhân khiến lợi nhuận loạt ngân hàng sụt giảm sau soát xét

Hình minh họa.

Tại Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank), sau soát xét, ngân hàng ghi nhận lợi nhuận sau thuế giảm 147 tỷ đồng, tương đương khoảng 1,7% so với báo cáo tự lập, xuống mức 8.494 tỷ đồng. Đồng thời, tổng tài sản của Ngân hàng cũng giảm nhẹ khoảng 133 tỷ đồng.

Theo VPBank, nguyên nhân lợi nhuận sau soát xét sụt giảm là do ngân hàng tăng chi phí dự phòng rủi ro thêm 150 tỷ đồng. Cùng với đó, các chỉ tiêu như lãi thuần từ hoạt động dịch vụ tăng 116 tỷ đồng, lãi thuần từ hoạt động khác giảm 120 tỷ đồng và chi phí hoạt động cũng thay đổi, tác động tới lợi nhuận.

Tương tự, Ngân hàng TMCP Việt Á (VietABank) cũng ghi nhận lợi nhuận giảm 14 tỷ đồng sau kiểm toán, tương ứng giảm 1,8%. Nguyên nhân của sự thay đổi này đến từ việc chi phí dự phòng rủi ro tín dụng của Ngân hàng đã tăng thêm 12 tỷ đồng và chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp nhích thêm 2 tỷ đồng.

Tương tự, sau kiểm toán lợi nhuận sau thuế của SHB cũng giảm 146 tỷ đồng, tương đương giảm 1,95%; tổng tài sản điều chỉnh tăng 76 tỷ đồng.

Cùng xu hướng trên, Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam (VietinBank) báo lãi giảm 89 tỷ đồng sau soát xét, đồng thời tổng tài sản của ngân hàng cũng ghi nhận giảm nhẹ 76 tỷ đồng.

Theo VietinBank, lý do lợi nhuận sau kiểm toán giảm theo là do thu nhập lãi thuần, lãi thuần từ hoạt động dịch vụ, lãi thuần từ hoạt động khác được điều chỉnh. Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh của VietinBank giảm 110 tỷ đồng xuống còn 50.105 tỷ đồng, trong khi đó chi phí dự phòng vẫn giữ nguyên.

Tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn - Hà Nội (SHB), lợi nhuận sau kiểm toán cũng ghi nhận sụt giảm khi một loạt các chỉ tiêu như thu nhập lãi thuần, lãi thuần từ hoạt động dịch vụ, lãi thuần từ mua bán chứng khoán kinh doanh, lãi thuần từ hoạt động khác và thu nhập từ góp vốn, mua cổ phần và chi phí hoạt động đều được điều chỉnh so với báo cáo chưa kiểm toán.

Theo đó, lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh của SHB ghi nhận giảm 379 tỷ đồng. Tuy nhiên, chi phí dự phòng rủi ro tín dụng được điều chỉnh giảm 375 tỷ đồng giúp lợi nhuận trước thuế không chênh lệch quá nhiều. Nguyên nhân lợi nhuận sụt giảm là do thuế thu nhập doanh nghiệp của SHB đã được tính lại, tăng 140 tỷ đồng, khiến lợi nhuận sau thuế đi xuống sau kiểm toán.