Làn sóng IPO sắp quay trở lại với nhiều cái tên đình đám, bài học nào từ quá khứ để nắm 'cơ hội vàng'?

Khi “những người khổng lồ” chuẩn bị bước lên sàn

Thị trường chứng khoán Việt Nam đang rục rịch bước vào một làn sóng IPO mới đang dần hình thành. Hình ảnh quen thuộc của những năm 2007–2008 hay 2015–2017 lại ùa về, khi các thương vụ IPO lớn đã góp phần đưa VN-Index lên những đỉnh cao mới, mở ra giai đoạn tăng trưởng thần tốc.

Danh sách những cái tên đang trong tầm ngắm niêm yết đủ để khiến thị trường sôi động khi được góp mặt bởi nhiều cái tên lớn từ Chứng khoán Techcombank (TCBS) đến Thaco Auto, Bách Hóa Xanh, Trung Nguyên Coffee, Nhà thuốc Long Châu và Chứng khoán VPS. Theo thống kê của Dragon Capital, trong 5 năm tới có thể sẽ có tới 80 thương vụ IPO với tổng trị giá hơn 54 tỷ USD, con số khổng lồ nói lên sức hấp dẫn của thị trường chứng khoán.

Không khó để lý giải vì sao các doanh nghiệp lại đồng loạt chọn thời điểm này để lên sàn. Thứ nhất, niêm yết giúp thương hiệu vươn lên tầm quốc gia, gia tăng uy tín và sức hút với đối tác. Thứ hai, việc huy động vốn trở nên dễ dàng hơn thông qua phát hành cổ phiếu hoặc vay vốn bằng tài sản thế chấp. Và quan trọng nhất, thị trường chứng khoán Việt Nam đang trong trạng thái “nóng” với thanh khoản 15.000–20.000 tỷ đồng mỗi ngày, đứng đầu khu vực ASEAN, đây là một bệ đỡ vững chắc để các IPO thành công.

Nếu nhìn lại lịch sử, mỗi làn sóng IPO đều gắn với sự xuất hiện của những cái tên lớn: giai đoạn 2007–2008, cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước đưa VN-Index lên đỉnh; giai đoạn 2015–2017, Vingroup cùng Techcombank, VPBank, VietinBank đã kéo thị trường về mốc 1.200 điểm. Mẫu số chung là khi những “đại gia” lên sàn, hiệu ứng domino lan tỏa mạnh mẽ, nâng mặt bằng kỳ vọng của toàn bộ thị trường.

Cơ hội dài hạn và bài học từ quá khứ

Dẫu vậy, không phải tất cả đều trải hoa hồng. Lịch sử IPO tại Việt Nam cũng cho thấy nhiều trường hợp cổ phiếu sau niêm yết không duy trì được phong độ, thậm chí giảm sâu khi “cơn sốt” qua đi. Chính vì vậy, làn sóng IPO sắp tới cần được nhìn nhận như một cơ hội dài hạn (2–3 năm), thay vì kỳ vọng kiếm lợi nhanh trong vài tuần.

Nhà đầu tư cần tránh những sai lầm quen thuộc: “mua ngay khi IPO sẽ chắc thắng”, “dùng margin toàn bộ để ăn nhanh” hay “mọi cổ phiếu IPO đều sẽ tăng”. Thực tế, chỉ những doanh nghiệp có nền tảng tài chính vững, ngành nghề tiềm năng và ban lãnh đạo uy tín mới có thể tạo ra giá trị bền vững. Do đó, chiến lược khôn ngoan hơn là nghiên cứu kỹ từng doanh nghiệp, chọn lọc theo ngành nghề triển vọng, đầu tư theo từng giai đoạn thay vì “all-in” một lần.

Ngoài ra, sự kiện nhiều doanh nghiệp lớn chuyển sàn lên HOSE cũng là yếu tố hỗ trợ mạnh. Bình Sơn (BSR) với Lọc dầu Dung Quất, ACV – “blue chip” hàng không, hay Masan Consumer – thương hiệu tiêu dùng hàng đầu, đều được kỳ vọng tạo thêm thanh khoản và tăng sức hút cho thị trường. Đây là điểm cộng giúp dòng vốn ngoại thêm tự tin, từ đó cộng hưởng với làn sóng IPO mới.

Trong bức tranh tổng thể, thị trường đang có sẵn “cung” tốt từ dòng vốn và chỉ còn chờ “cầu” chất lượng từ các doanh nghiệp niêm yết. Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng về kiến thức, kỷ luật đầu tư và tầm nhìn dài hạn, nhà đầu tư hoàn toàn có thể tận dụng làn sóng IPO này như một cơ hội vàng, không phải để chạy theo những cơn sóng ngắn, mà để đồng hành cùng những thương hiệu lớn trong hành trình vươn lên.