"Làm giàu không thể làm một mình": Người nông dân Lào Cai kiếm 1 tỷ/năm nhờ tư duy mô hình độc đáo, bà con xóm làng cùng hưởng ứng noi theo
Ở xã Cốc San (Lào Cai), một nông dân người dân tộc Giáy đã vươn lên gây dựng mô hình đặc biệt với thu nhập ổn định hàng tỷ đồng mỗi năm.
Từ tay trắng đến người làm giống cá chuyên nghiệp
Ba mươi năm trước, bà Hoàng Thị Chắp ở xã Cốc San (tỉnh Lào Cai) vẫn là một nông dân nghèo, sống chủ yếu bằng nghề làm nương. Cuộc sống của gia đình bà khi ấy gắn liền với thiếu thốn và trăn trở thoát nghèo. Cơ hội mở ra khi trại cá giống Hoàng Liên Sơn giải thể, chuyển giao diện tích ao nuôi cho người dân. Không ngần ngại thử thách, bà Chắp nhận lại toàn bộ khu ao rộng hơn 2,3 ha, với mong muốn tạo ra hướng đi mới trong sản xuất.

Ban đầu, mọi thứ không hề suôn sẻ. Bà thiếu kiến thức, kỹ thuật, kinh nghiệm, và phải đối mặt với thất bại trong những lứa cá đầu tiên. Cá con chết hàng loạt, cá bố mẹ đẻ ít, chất lượng không đảm bảo. Nhưng thay vì bỏ cuộc, bà chủ động tìm đến các viện nghiên cứu, kỹ sư thủy sản, trại nuôi ở đồng bằng để học tập kỹ thuật ương cá, chọn giống, phòng bệnh. Quá trình học hỏi kéo dài nhiều năm, song đã mang lại nền tảng vững chắc cho mô hình của bà sau này.
Từ những giống cá truyền thống như mè, trắm, chép, bà Chắp bắt đầu mở rộng sang các giống cá có giá trị kinh tế cao như cá bỗng, cá rô, đặc biệt là giống cá chép vàng nhập từ Vân Nam (Trung Quốc) – được xem là “át chủ bài” tạo nên thương hiệu cá giống của bà.
Phát triển kinh tế gia đình từ mô hình thủy sản bài bản
Hiện nay, mỗi năm trang trại của bà Chắp cung cấp ra thị trường từ 3–4 lứa cá giống, mỗi lứa khoảng 3 triệu con, mang về doanh thu từ 3 đến 4 tỷ đồng, với lợi nhuận duy trì ở mức hơn 1 tỷ đồng/năm. Không dừng lại ở sản xuất giống, gia đình bà còn nuôi ghép cá thương phẩm các loại như trắm đen, chép lai, rô phi để tối ưu chi phí và tận dụng triệt để diện tích mặt nước.

Sự linh hoạt trong mô hình sản xuất, kết hợp giữa nuôi cá giống và cá thương phẩm, đã giúp gia đình bà đảm bảo dòng tiền ổn định quanh năm. Ngoài doanh thu từ cá thương phẩm, giống cá chép vàng được bà đầu tư công phu hiện là sản phẩm chủ lực tạo dấu ấn riêng cho trại cá.
Bên cạnh lợi ích kinh tế, trang trại còn tạo việc làm thường xuyên cho 4–6 lao động địa phương với mức lương 4–5 triệu đồng/tháng và hàng chục lao động thời vụ mỗi vụ nuôi.
Lan tỏa giá trị mô hình ra cộng đồng nông dân địa phương
Không chỉ làm kinh tế cho riêng mình, bà Chắp còn là một trong những nông dân tiên phong trong hoạt động cộng đồng tại xã Cốc San. Bà hỗ trợ con giống, kỹ thuật, thức ăn và vốn cho nhiều hộ nghèo trong vùng. Nhờ đó, không ít hộ dân như chị Hoàng Thị Lan hay anh Giàng A Sử từ chỗ thiếu vốn, không có đất canh tác, đến nay đã xây dựng được mô hình nuôi cá riêng, cho thu nhập ổn định.

Ngoài hỗ trợ từng hộ, bà còn chủ động liên kết sản xuất với nhiều nông dân khác để mở rộng mạng lưới cung cấp cá giống, hướng tới xây dựng chuỗi giá trị bền vững trong thủy sản vùng cao. Cách làm này giúp kiểm soát chất lượng, ổn định đầu ra và cùng nhau vươn tới các thị trường rộng lớn hơn trong khu vực miền núi phía Bắc.
Bà chia sẻ: “Làm giàu không thể làm một mình. Khi người khác cùng phát triển, mình cũng mở rộng được thị trường, tạo ra một hệ sinh thái nuôi trồng hiệu quả hơn”.