Không phải Everest, ngọn núi thực sự cao nhất thế giới nằm ở Mỹ

Cuộc tranh luận về ngọn núi cao nhất thế giới

Khi nhắc đến ngọn núi cao nhất thế giới, hầu hết mọi người nghĩ ngay đến đỉnh Everest. Tuy nhiên, nếu thay đổi cách tiếp cận và xét chiều cao từ chân núi thực sự dưới đáy đại dương, Mauna Kea - một ngọn núi lửa trên đảo Hawaii (Hoa Kỳ) lại là cái tên vượt trội.

Mauna Kea có chiều cao 4.207 mét so với mực nước biển, thấp hơn đáng kể so với Everest (8.848,86 mét). Nhưng điều làm nên khác biệt là phần lớn khối lượng của Mauna Kea chìm sâu dưới đáy biển Thái Bình Dương. Nếu tính từ chân núi dưới biển đến đỉnh, tổng chiều cao của Mauna Kea lên tới khoảng 10.210 mét, vượt Everest hơn 1.300 mét.

Everest nằm giữa Nepal và Tây Tạng, là điểm cao nhất trên mặt đất nếu đo từ mực nước biển. Nhưng chân núi của Everest đã nằm trên cao nguyên Himalaya, ở độ cao từ 4.000 đến 5.000 mét, khiến chiều cao thực tế từ chân đến đỉnh lại không vượt Mauna Kea.

Khi “cao nhất” không chỉ là một con số

Sự khác biệt giữa Mauna Kea và Everest không chỉ ở độ cao mà còn ở nguồn gốc hình thành. Everest là kết quả của sự va chạm giữa hai mảng kiến tạo Á - Âu và Ấn - Úc khoảng 60 triệu năm trước, trong khi Mauna Kea hình thành từ hoạt động núi lửa cách đây khoảng 1 triệu năm.

Về mặt điều kiện tự nhiên, Everest nổi tiếng với môi trường băng tuyết khắc nghiệt, nhiệt độ xuống dưới -30°C, gió mạnh và không khí loãng khiến việc leo núi cực kỳ nguy hiểm. Ngược lại, Mauna Kea có điều kiện dễ chịu hơn, mặc dù có tuyết vào mùa đông nhưng người ta có thể lái xe lên gần đỉnh, nơi đặt nhiều đài thiên văn hiện đại nhờ khí quyển trong sạch và vị trí vượt mây.

Bên cạnh Everest và Mauna Kea, đỉnh Chimborazo ở Ecuador cũng là một cái tên thú vị. Tuy có độ cao chỉ 6.263 mét nhưng do Trái Đất phình ra tại xích đạo, đỉnh Chimborazo là điểm xa tâm Trái Đất nhất, thậm chí còn xa hơn cả Everest.

Như vậy, câu trả lời cho câu hỏi “ngọn núi nào cao nhất thế giới?” phụ thuộc vào cách đo:

Nếu đo từ mực nước biển thì Everest là cao nhất;

Nếu đo từ chân núi thật sự thì Mauna Kea mới dẫn đầu;

Nếu đo theo khoảng cách từ tâm Trái Đất thì Chimborazo là đỉnh xa nhất.

Mỗi ngọn núi là một cột mốc kỳ vĩ của tự nhiên, từ biểu tượng khát vọng chinh phục (Everest) đến trung tâm khoa học vũ trụ (Mauna Kea), hay điểm đánh dấu sự độc đáo của hành tinh chúng ta (Chimborazo).

Khái niệm “cao nhất” vì vậy không chỉ đơn thuần là một con số tuyệt đối. Đó còn là cách nhìn, cách đo và cách chúng ta hiểu về thế giới, nơi mà những ngọn núi không chỉ cao lên từ mặt đất, mà còn vươn sâu từ đáy đại dương hoặc vút xa trong không gian địa lý.