Không bảng hiệu, không quảng cáo, nông dân Quảng Trị làm ra thứ "đặc sản" có mặt ở khắp ba miền, ngồi thu cả trăm triệu mỗi năm

Từ cơ cực mưu sinh đến sản phẩm OCOP

Từ vài chục lít/tháng đến hàng chục lít/ngày, vợ chồng nông dân ở thị trấn Cửa Việt, tỉnh Quảng Trị đã biến nghề làm nước mắm thành mô hình kinh tế bền vững, góp phần lan tỏa “tinh hoa” ẩm thực vùng biển.

Với vợ chồng ông Hồ Minh Trong (1959) và bà Bùi Thị Gái, làm nước mắm không chỉ là kế sinh nhai mà còn là cách họ giữ gìn hồn cốt quê hương, truyền lại vị mặn mòi của biển đến khắp ba miền. Từ năm 2006, thương hiệu nước mắm Hồng Gái ra đời, gắn liền với hành trình bền bỉ của hai người nông dân không ngừng học hỏi, sáng tạo và phát triển sản phẩm truyền thống theo hướng bài bản.

Trước khi gắn bó với nghề làm nước mắm, ông Trong từng buôn cá tươi, công việc vất vả mà thu nhập không ổn định. Cảm nhận tiềm năng từ chính nguồn hải sản địa phương, ông bà quyết định chuyển sang sản xuất nước mắm. Những ngày đầu, thiếu kinh nghiệm, sản phẩm hao hụt nhiều. Nhưng với tinh thần cầu tiến, cả hai tham gia các lớp tập huấn, tích cực trao đổi kỹ thuật cùng các hộ làm mắm lâu năm trong vùng.

Quy trình sản xuất được cải tiến từng bước: Cá tươi được trộn đều với muối theo tỷ lệ 4:1, nén chặt, đảo đều hàng tuần trong vòng 1 tháng, sau đó ủ thêm khoảng 10 tháng mới chắt lọc thành phẩm. Nhờ sự chăm chút ấy, nước mắm Hồng Gái mang màu vàng óng, thơm dịu và vị ngọt hậu – đặc điểm tạo nên sự khác biệt và được khách hàng đánh giá cao.

Năm 2010, ông bà mạnh dạn đầu tư cơ sở sản xuất khép kín rộng 300m², mỗi năm cho ra khoảng 6.000 lít nước mắm từ cá cơm, cá nục, ruốc biển… Không chỉ cung cấp cho thị trường Quảng Trị, sản phẩm còn vươn tới Hà Nội, TP.HCM nhờ quảng bá trên mạng xã hội và kênh bán hàng trực tuyến.

Đặc biệt, tháng 12/2024, nước mắm Hồng Gái được công nhận đạt OCOP 3 sao – cột mốc khẳng định chất lượng và thương hiệu của một sản phẩm do chính tay nông dân Quảng Trị tạo dựng.

Tự hào người nông dân giữ hương vị biển

Điểm đặc biệt trong hành trình phát triển thương hiệu là sự tin dùng lâu năm từ các nhà hàng địa phương. Tại nhà hàng Chân Cầu – nơi nổi tiếng với các món hải sản, đầu bếp Võ Thị Huyền My cho biết: “Chúng tôi tin dùng nước mắm Hồng Gái vì không chỉ ngon, sạch mà còn mang hương vị đặc trưng của quê hương. Nhiều thực khách từ xa đến đều hỏi mua để làm quà”.

Từ vài chục lít bán lẻ mỗi tháng, nay gia đình ông Trong đã bán được 40–50 lít/ngày, thu về gần 200 triệu đồng/năm và tạo việc làm thời vụ cho 2–3 lao động địa phương. Để đảm bảo nguồn nguyên liệu ổn định, ông bà còn ký hợp đồng bao tiêu với các ngư dân địa phương, sản xuất nước mắm theo vòng quay đều đặn quanh năm.

Tuy nhiên, mô hình vẫn đang đối mặt với giới hạn không gian. “Chúng tôi mong tỉnh sớm có làng nghề để được di dời khỏi khu dân cư, mở rộng quy mô, đón các đoàn du lịch, giới thiệu quy trình làm nước mắm và sản phẩm OCOP đến nhiều người hơn”, ông Trong chia sẻ.