Khắc phục khó khăn, xử lý các điểm nghẽn để phát triển nền kinh tế

Chủ tịch Quốc hội Vương Ðình Huệ điều hành phiên chất vấn và trả lời chất vấn. (Ảnh THỦY NGUYÊN)

Hỗ trợ doanh nghiệp vay vốn phục hồi sản xuất, kinh doanh

Buổi sáng, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng tiếp tục trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội. Trong đó, đại biểu Hoàng Văn Cường (Hà Nội) và một số đại biểu nêu vấn đề: Sau đại dịch, nhiều doanh nghiệp còn những khoản vay cũ chưa trả được, không có tài sản thế chấp, nhưng có phương án kinh doanh tốt và thuộc nhóm doanh nghiệp cần phục hồi... cần làm thế nào để được tiếp cận khoản vay ưu đãi. Trả lời chất vấn, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cho biết, để tiếp cận gói cho vay trong chương trình hỗ trợ phục hồi, phát triển kinh tế,

các doanh nghiệp phải có khả năng trả nợ, có khả năng phục hồi. Quá trình lập hồ sơ cho vay, các tổ chức tín dụng sẽ thẩm định để bảo đảm cho vay đúng đối tượng, bảo đảm khả năng trả nợ và phục hồi. Thời gian vừa qua, Chính phủ và hệ thống ngân hàng đã có nhiều chính sách hỗ trợ cho các doanh nghiệp còn nợ cũ, không có tài sản thế chấp nhưng có phương án kinh doanh, phương án phục hồi tốt sau đại dịch.

Phát biểu kết thúc phiên chất vấn nhóm vấn đề thứ ba, Chủ tịch Quốc hội Vương Ðình Huệ nêu rõ, qua chất vấn và trả lời chất vấn cho thấy, các đại biểu đã bám sát nội dung chất vấn, có nhiều ý kiến, tâm huyết, trách nhiệm. Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam trả lời thẳng vào vấn đề đại biểu Quốc hội quan tâm, giải trình đầy đủ các vấn đề còn bất cập, hạn chế, đề xuất một số giải pháp tiếp tục khắc phục những vấn đề tồn tại... Ðể phát triển ngành ngân hàng lành mạnh, bền vững, đáp ứng nhu cầu phát triển của đất nước trong thời gian tới, Chủ tịch Quốc hội đề nghị, ngành ngân hàng tiếp tục phối hợp chặt chẽ chính sách tài khóa và các chính sách kinh tế vĩ mô khác nhằm kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, hỗ trợ phục hồi phát triển kinh tế.

Tổ chức triển khai quyết liệt Ðề án cơ cấu lại các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021-2025, phát triển hệ thống tổ chức tín dụng theo hướng các tổ chức tín dụng trong nước đóng vai trò chủ lực. Tập trung xây dựng, phê duyệt, triển khai Ðề án cơ cấu lại các ngân hàng yếu kém, phấn đấu đến hết năm 2025 cơ bản xử lý xong các ngân hàng, tổ chức tín dụng yếu kém.

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Phạm Bình Minh trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội. (Ảnh MỸ HÀ)

Khắc phục tình trạng chậm tiến độ

Sau phần trả lời chất vấn của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Bộ trưởng Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể đăng đàn trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội. Trong đó, nhiều đại biểu quan tâm và chất vấn về những dự án chậm tiến độ và những giải pháp khắc phục. Về nội dung này, Bộ trưởng Giao thông vận tải cho biết: Thời gian qua, ngành giao thông vận tải đã hoàn thành và đưa vào khai thác sử dụng nhiều dự án, công trình giao thông trọng điểm, góp phần quan trọng phục vụ phát triển kinh tế-xã hội của các địa phương, các vùng và cả nước. Tuy nhiên, do cả nguyên nhân khách quan và chủ quan, một số dự án bị chậm so với kế hoạch ban đầu.

Ðể khắc phục tình trạng này, Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương sớm tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc của dự án, yêu cầu các địa phương giải quyết dứt điểm, trong đó chú trọng rà soát, giảm bớt các thủ tục hành chính; đôn đốc, kiểm tra việc công bố giá và chỉ số giá các loại vật liệu xây dựng theo đúng quy định của pháp luật về quản lý chi phí đầu tư xây dựng, bảo đảm đầy đủ thông tin của các vật liệu cho công trình xây dựng giao thông...

Trả lời câu hỏi của đại biểu Ðặng Hồng Sỹ (Bình Thuận) và một số đại biểu về việc chậm triển khai các trạm thu phí không dừng, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết: Thu phí không dừng là công nghệ mới, cần ứng dụng để giúp việc đi lại và nộp thuế phí của người dân được tiện lợi, công khai, minh bạch. Chính phủ đã triển khai ứng dụng công nghệ này từ năm 2015, tuy nhiên trong quá trình triển khai đã gặp nhiều vướng mắc, do thói quen của người dân, quá trình vận hành lại gặp vấn đề về kỹ thuật. Năm 2017, Ủy ban Thường vụ Quốc hội có Nghị quyết giao Chính phủ đến năm 2019 phải triển khai xong việc này. Tuy nhiên, với số lượng làn đường lớn, Bộ đã không đáp ứng được đúng tiến độ Nghị quyết đề ra. Hiện tại, Bộ đã triển khai thành công thí điểm thu phí không dừng trên tuyến Hà Nội-Hải Phòng, từ đó sẽ làm cơ sở mở rộng trên các tuyến cao tốc khác.

Ðại biểu Phan Thái Bình (Quảng Nam) chất vấn về việc một số tuyến đường giao thông quan trọng, trong đó có dự án đường cao tốc có nhiều đoạn đi xuyên qua rừng tự nhiên, cần có giải pháp để vừa xây dựng được các tuyến đường vừa hạn chế, giảm thiểu tác động đến rừng. Trả lời chất vấn này, Bộ trưởng cho biết, việc làm đường qua rừng đặc dụng là bất khả kháng. Tuy nhiên, Bộ đã có những giải pháp và đã được ứng dụng trong việc xây dựng đường Hồ Chí Minh xuyên qua rừng Cúc Phương, điển hình như biện pháp làm đường trên cao để bảo vệ môi trường sinh thái.

Liên quan nội dung chất vấn việc triển khai thực hiện các tuyến đường cao tốc đang còn mất cân đối giữa các vùng, miền, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết, để khắc phục tình trạng “lệch pha” trong đầu tư đường cao tốc hiện nay, vừa qua một số tuyến cao tốc phía nam đã được phê duyệt, mạng lưới đường bộ cao tốc trong quy hoạch đã được đánh giá, cân đối kỹ lưỡng về điều kiện khu vực, bảo đảm nhu cầu phát triển kinh tế và tính liên kết giữa các vùng, miền.

Phát biểu kết thúc phiên chất vấn Bộ trưởng Giao thông vận tải, Chủ tịch Quốc hội Vương Ðình Huệ đề nghị Bộ trưởng Giao thông vận tải, các bộ trưởng, trưởng ngành liên quan tiếp thu tối đa ý kiến đóng góp của đại biểu Quốc hội, chỉ đạo quyết liệt thực hiện các giải pháp đã đề ra, nhằm khắc phục những bất cập, hạn chế. Trong đó tập trung tiếp tục rà soát, xây dựng, hoàn thiện các quy hoạch phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đường sắt; triển khai quyết liệt các Nghị quyết của Quốc hội, Nghị quyết của Chính phủ để đẩy nhanh việc phê duyệt, tiến độ triển khai dự án; giải ngân vốn đầu tư công, nhất là các dự án trọng điểm quốc gia theo nghị quyết của Quốc hội, bảo đảm khả thi cả về tiến độ và bố trí vốn cũng như chất lượng công trình...

Phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương bảo đảm dự án phù hợp với các quy hoạch liên quan không gian phát triển kinh tế-xã hội của địa phương nhằm phát huy hiệu quả đầu tư; khẩn trương giải quyết dứt điểm những vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng phục vụ triển khai các dự án, công trình giao thông trọng điểm quốc gia. Kiểm soát chặt chẽ, bảo đảm chất lượng, tiến độ từ các bước khảo sát, lập hồ sơ thiết kế, dự toán đến công tác lựa chọn nhà thầu, ký kết hợp đồng và triển khai thi công, kiểm soát chất lượng đầu vào đến kiểm soát quy trình thi công, công tác thí nghiệm, nghiệm thu...

Tiếp tục thực hiện hiệu quả đột phá chiến lược về hoàn thiện thể chế

Sau phần chất vấn và trả lời chất vấn của bốn bộ trưởng, trưởng ngành, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Phạm Bình Minh trình bày báo cáo giải trình một số vấn đề được đại biểu Quốc hội và cử tri quan tâm. Trong đó nhấn mạnh: Dịch Covid-19 tiếp tục được kiểm soát tốt trên toàn quốc, tạo điều kiện thuận lợi cho phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội. Kinh tế vĩ mô tiếp tục được duy trì ổn định, các cân đối lớn được bảo đảm, lạm phát được kiểm soát. Sản xuất công nghiệp tiếp tục phục hồi; khu vực nông nghiệp phát triển ổn định; khu vực dịch vụ phục hồi nhanh.

So cùng kỳ năm trước, vốn đầu tư thực hiện từ nguồn ngân sách nhà nước 5 tháng tăng 9,5%; vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài ước đạt 7,71 tỷ USD, tăng 7,8%; tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu đạt 305,1 tỷ USD (tăng 15,6%), xuất siêu 516 triệu USD; thu ngân sách nhà nước đạt 806,4 nghìn tỷ đồng, tăng 18,7% so cùng kỳ... Nhiều tổ chức quốc tế đánh giá, dự báo tích cực hơn về kinh tế Việt Nam.

Phó Thủ tướng cho biết: Về nhiệm vụ sắp tới, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ sẽ tiếp tục chỉ đạo thực hiện hiệu quả đột phá chiến lược về hoàn thiện thể chế, trong đó, tập trung rà soát, triển khai quyết liệt, hiệu quả các trọng tâm về xây dựng, hoàn thiện thể chế; bảo đảm chất lượng và tiến độ thực hiện chương trình xây dựng luật, pháp lệnh hằng năm gắn với việc thực hiện Ðề án định hướng chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội. Các bộ, ngành, địa phương chủ động rà soát, sửa đổi, bổ sung các cơ chế, chính sách, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc và xử lý kịp thời, hiệu quả những vấn đề mới phát sinh, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp.

Tiếp đó, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh trực tiếp trả lời chất vấn. Ðại biểu Quàng Thị Nguyệt (Ðiện Biên) nêu: Những ngày qua, nhiều cử tri và đại biểu Quốc hội lo lắng việc môn Lịch sử sẽ là môn tự chọn trong chương trình giáo dục phổ thông mới. Vậy Chính phủ có chỉ đạo gì về nội dung này? Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh cho biết: Chủ trương của Ðảng, Nhà nước về chương trình giáo dục phổ thông, trong đó có môn Lịch sử đều rất cụ thể. Chương trình phổ thông thiết kế theo hai giai đoạn, từ lớp 4 đến lớp 9 thì môn Lịch sử là bắt buộc, giai đoạn từ lớp 10 đến lớp 12, Lịch sử là môn học trong tổ hợp khoa học xã hội. Như vậy, môn Lịch sử được dạy ở tất cả các bậc học phổ thông, bảo đảm sử dụng hiệu quả đội ngũ giáo viên lịch sử hiện có.

Ðại biểu Nguyễn Thị Hồng Hạnh (thành phố Hồ Chí Minh) cho biết: Hiện nay, việc quản lý và sử dụng tài sản công, đất công còn lãng phí, hiệu quả thấp, đề nghị Chính phủ có giải pháp để giải quyết thực trạng này. Phó Thủ tướng cho biết, theo tổng hợp của chín bộ, cơ quan Trung ương và 45 địa phương thì tổng số cơ sở nhà, đất khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính là hơn 10.200 cơ sở. Kết quả sắp xếp, xử lý các cơ sở nhà đất dôi dư là giữ lại, tiếp tục sử dụng hơn 8.100 cơ sở; thu hồi 117 cơ sở; điều chuyển 410 cơ sở giữa bộ, ngành, địa phương tùy theo nhu cầu xử lý thực tế; bán tài sản đất, chuyển nhượng quyền sử dụng đất 236 cơ sở; 302 cơ sở chuyển giao về cho địa phương xử lý. Hiện khoảng 1.000 cơ sở chưa xử lý. Chính phủ đã giao Bộ Tài chính tiếp tục rà soát trong cả nước để bảo đảm việc quản lý, sử dụng hiệu quả, tránh lãng phí.

Có ý kiến chất vấn: Dư luận cử tri băn khoăn về việc có hay không lợi ích nhóm, cục bộ ngành trong xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Chính phủ đánh giá vấn đề này thế nào? Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh cho biết, để bảo đảm chất lượng ban hành văn bản quy phạm pháp luật, Nhà nước, Chính phủ đã có những quy định chặt chẽ. Các quy định liên quan luật, pháp lệnh, nghị quyết của Quốc hội và Thường vụ Quốc hội, cơ quan soạn thảo phải tổng kết, đánh giá tác động thì mới xây dựng. Ðồng thời, cơ quan soạn thảo phải tổ chức hội nghị, hội thảo đánh giá, tiếp thu. Qua quá trình đó, ý kiến thẩm định cuối cùng là của Bộ Tư pháp. Sau đó, Chính phủ tổ chức các phiên họp để xem xét, trước khi trình các dự thảo luật ra Quốc hội.

Trước phản ánh của đại biểu về tình trạng san ủi đất lâm nghiệp, đất đồi núi không phù hợp quy hoạch để phân lô, sang nhượng trái phép diễn ra phức tạp ở nhiều địa phương, Phó Thủ tướng thừa nhận có tình trạng này và cho biết, Chính phủ vừa ban hành nhiều chỉ thị, nghị quyết chỉ đạo UBND các tỉnh, thành phố tích cực xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân phân lô bán nền; tăng cường xử lý các hành vi vi phạm quy định về quản lý bảo vệ rừng; hoàn thiện quy định về quản lý đất đai; kiểm tra xử lý các vi phạm...

Phát biểu tổng kết toàn bộ phiên chất vấn và trả lời chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Vương Ðình Huệ cho biết: Sau hơn hai ngày làm việc khẩn trương, sôi nổi, tập trung trí tuệ và trách nhiệm cao, Quốc hội đã hoàn thành tốt đẹp phiên chất vấn và trả lời chất vấn. Phiên chất vấn diễn ra trong không khí dân chủ, thẳng thắn, sôi nổi, thu hút sự quan tâm của cử tri và nhân dân cả nước.

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh: Bên cạnh những kết quả đạt được, vẫn tồn tại nhiều hạn chế, thách thức cần phải có quyết tâm cao, giải pháp đột phá để khắc phục trong thời gian tới. Sau phiên họp này, Quốc hội đề nghị Chính phủ, các cấp, các ngành triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm thực hiện tốt hơn nữa, tạo chuyển biến tích cực, rõ rệt đối với những vấn đề được chất vấn. Trên cơ sở chất vấn của các đại biểu Quốc hội và trả lời của các thành viên Chính phủ, kết luận tại từng phiên chất vấn đối với từng nhóm vấn đề, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ chỉ đạo các cơ quan nghiên cứu chuẩn bị nghị quyết về chất vấn và trả lời chất vấn để trình Quốc hội xem xét, thông qua vào cuối kỳ họp, làm cơ sở để tổ chức thực hiện và giám sát theo quy định.