HOSE lên phương án dừng cho phép nhà đầu tư huỷ/sửa lệnh giao dịch chứng khoán

Trong nỗ lực tháo gỡ việc nghẽn lệnh chứng khoán, bên cạnh các giải pháp đã đề xuất như nâng bước giá, nâng lô, chuyển một số doanh nghiệp niêm yết sang sàn Hà Nội (HNX), Sở Giao dịch TP. HCM (HOSE) đang nghiên cứu giải pháp không cho sửa, hủy lệnh giao dịch cổ phiếu.

Ảnh minh họa (nguồn internet)

Hiện nay, trong hai phiên mở và đóng cửa hàng ngày, mỗi phiên kéo dài 15 phút nhằm xác định giá mở và đóng cửa các cổ phiếu trên HOSE, nhà đầu tư đều không được huỷ hoặc sửa lệnh. Trên thực tế, năm 2000 khi thành lập sàn TP. HCM và kéo dài đến năm 2007, nhà đầu tư cũng không được phép thực hiện huỷ, sửa lệnh giao dịch cổ phiếu cả ngày. Việc này chỉ được áp dụng từ sau năm 2007 trở đi trong phiên khớp lệnh liên tục.

Theo dữ liệu của HOSE, trong tháng 1/2020, tổng số lệnh huỷ, sửa tại sàn này là 767.294 lệnh trên tổng số hơn 2,7 triệu lệnh - tương đương bình quân 45.135 lệnh huỷ, sửa trên 160.959 lệnh đặt mỗi ngày. Tính ra, số lệnh huỷ, sửa chiếm hơn 28% tổng lệnh giao dịch.

Vào tháng 6/2020, các số liệu trên tương ứng gần 2,6 triệu lệnh huỷ sửa trên tổng số gần 8,4 triệu lệnh giao dịch trong tháng, chiếm tỷ trọng 30,85%.

Đến tháng 12/2020, số lệnh huỷ, sửa tăng vọt lên gần 4,4 triệu lệnh trên tổng 13,85 triệu lệnh giao dịch, chiếm tỷ trọng 31,76%.

Gần nhất - tháng 2 năm ngoái, mặc dù chỉ có 15 phiên giao dịch vẫn có hơn 3 triệu lệnh huỷ, sửa trong tổng số gần 9,1 triệu lệnh giao dịch, chiếm tỷ trọng 33,05%.

Tỷ trọng lệnh huỷ, sửa đang có xu hướng tăng lên. Nếu ngưng cho phép đặt lệnh huỷ, sửa thì thanh khoản HOSE sẽ được cải thiện 30%. Giải pháp này có thể thực hiện ngay mà không cần phải can thiệp kỹ thuật.

HoSE đánh giá giải pháp này tác động nhất định đến hành vi của nhà đầu tư. Những nhà đầu tư bình thường sẽ cân nhắc kỹ lưỡng hơn trước khi đặt lệnh mua, bán. Các loại lệnh do robot, áp dụng thuật toán sẽ khó thực hiện hơn do độ rủi ro cao. Đồng thời tình trạng chẻ lệnh, rải lệnh sẽ có khả năng giảm bớt.

Tuy nhiên, theo tổng giám đốc một công ty chứng khoán, việc ngưng lệnh huỷ, sửa có thể áp dụng về mặt lý thuyết, còn về mặt dịch vụ và trải nghiệm sẽ không thật sự thuận lợi. Ngay ở các ngân hàng, khi khách viết sai uỷ nhiệm chi, nhầm lẫn chứng từ thì vẫn có thể bỏ đi, làm lại, sửa lại.

Một nhà đầu tư cũng cho rằng, nếu áp dụng giải pháp này, lỡ đặt lệnh sai là "chết luôn" vì không sửa được. Một người khác nói thêm: "Phải ngồi canh bảng điện tử cả ngày nếu muốn giao dịch vì không thể đoán định diễn biến thị trường trong phiên".

Một nhà đầu tư kỳ cựu đã nghỉ hưu nhận xét: "Giải pháp này sẽ mất đi sự linh động. Không phải cái gì không đủ năng lực xử lý cũng chuyển cho khách hàng".

Đại diện HOSE cho biết, đơn vị sẵn sàng lắng nghe và tiếp thu mọi phản hồi của nhà đầu tư và những người quan tâm đến thị trường chứng khoán về giải pháp nêu trên để có cơ sở cân nhắc liệu có áp dụng.

Trước khi đưa ra giải pháp không cho sửa, hủy lệnh, mới đây, HOSE cũng đưa ra quan điểm về việc nâng lô giao dịch tối thiểu từ 100 cổ phiếu lên 1.000 cổ phiếu và đã gặp phải vô vàn ý kiến phản đối từ nhà đầu tư và các chuyên gia.

Cách đây ít ngày, Ủy ban chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) đã có văn bản hỏa tốc gửi HOSE, HNX và Trung tâm lưu ký về việc chuyển một số doanh nghiệp niêm yết trên HoSE ra sàn Hà Nội. Ủy ban yêu cầu HNX khẩn trương tiếp nhận xử lý cho doanh nghiệp giao dịch cổ phiếu niêm yết từ HOSE, mà không xem xét lại hồ sơ theo quy trình niêm yết mới. Doanh nghiệp có nguyện vọng chuyển giao dịch cổ phiếu niêm yết từ HOSE sang HNX phải có văn bản yêu cầu, kèm theo Nghị quyết của Hội đồng quản trị hoặc của Đại hội đồng cổ đông gửi cho HNX và HOSE.

Cũng theo văn bản hướng dẫn của UBCKNN, cổ phiếu của các công ty chuyển giao dịch hiện nằm trong bộ chỉ số VN-Index của HoSE sẽ được đưa ra khỏi bộ chỉ số của HOSE trong thời gian tạm thời chuyển giao dịch sang HNX. Tạm thời chưa xem xét chuyển giao dịch đối với các cổ phiếu của các công ty hiện nằm trong bộ chỉ số VN30.

UBCKNN nêu rõ, cơ chế này được áp dụng từ ngày 3/3/2021. UBCKNN sẽ có văn bản về việc chấm dứt cơ chế này khi chuẩn bị xong giải pháp công nghệ giải quyết hiện tượng nghẽn lệnh tại hệ thống giao dịch của HOSE.