Hơn 25 năm kiên trì, nông dân Cần Thơ biến ao bùn thành "mỏ vàng" xen kẽ cùng giống trái "đặc sản", giờ thu nhập tiền tỷ mỗi năm

Hành trình khởi nghiệp từ con ba ba

Năm 2025, thành phố Cần Thơ ghi nhận ba nông dân được bình chọn là nông dân xuất sắc Việt Nam, trong đó nổi bật là ông Trần Hồng Quan, ấp Trường Hiệp, xã Trường Long Tây. Từ mô hình nuôi ba ba kết hợp trồng sầu riêng và lúa, nông dân này thu lợi nhuận lên tới hàng tỷ đồng mỗi năm.

Ông Quan sở hữu hơn 4 ha đất sản xuất, với 3 ha dành cho nuôi ba ba và trồng sầu riêng. Trên diện tích này, ông đào 16 ao rộng từ 500–1.500 m² để nuôi ba ba Đài Loan, bờ ao trồng 140 cây sầu riêng RI6 và Monthong. Khoảng 1 ha còn lại, ông trồng lúa hai vụ. Ý tưởng nuôi ba ba bắt đầu từ năm 1999 khi ông nghe người anh đi biển kể về món ăn từ ba ba ở Đài Loan. Từ lứa 2.000 con giống đầu tiên, ông dần mở rộng quy mô, mỗi ao nuôi 4.000–5.000 con, đạt 4–5 con/m².

Sau 16 tháng, ba ba đạt trọng lượng 0,5–1,5 kg, giá bán dao động 170.000–280.000 đồng/kg, từng có thời điểm lên đến 400.000 đồng/kg. Nhờ kiểm soát chi phí chỉ khoảng 120.000 đồng/kg, nông dân Trần Hồng Quan đạt lợi nhuận cao. Từ năm 2001, ông chủ động cho ba ba sinh sản, kéo dài độ tuổi sinh sản để đảm bảo con giống chất lượng, giúp sản phẩm của ông luôn được thị trường tin tưởng. Mỗi năm, ông cung ứng khoảng 8 tấn ba ba thương phẩm, 1–2 tấn trứng và lượng lớn con giống, doanh thu ổn định.

Mô hình nông nghiệp tuần hoàn và chia sẻ kinh nghiệm

Để tận dụng nguồn dinh dưỡng từ ao nuôi, nông dân này kết hợp trồng lúa và sầu riêng. Phân và nước thải giàu đạm từ ba ba giúp giảm đáng kể chi phí phân bón. Nhờ đó, chi phí canh tác sầu riêng chỉ 5.000 đồng/kg so với 20.000 đồng/kg thông thường, còn lúa chỉ tốn tiền giống và thuê máy gặt. Bán sầu riêng và lúa mang về cho ông 200–300 triệu đồng mỗi năm, trong khi nuôi ba ba giúp ông thu lãi trên 1 tỷ đồng, tổng lợi nhuận xấp xỉ 2 tỷ đồng.

Kinh nghiệm hơn 25 năm nuôi ba ba giúp ông Quan xử lý các vấn đề về bệnh đường ruột, nguồn nước và thức ăn. Ông rải vôi, muối dưới đáy ao để khử khuẩn, giảm tỷ lệ hao hụt xuống 3–5%. Ông cũng chú trọng chọn thức ăn tươi, tạo môi trường nuôi gần với tự nhiên, giữ đáy ao nền bùn đất để ba ba sinh trưởng tốt.

Không chỉ làm giàu cho gia đình, nông dân Trần Hồng Quan còn chia sẻ kỹ thuật và hỗ trợ con giống cho hơn 50 hộ dân khác, đồng thời tạo việc làm thường xuyên cho 35 lao động địa phương với thu nhập bình quân 7,5 triệu đồng/người mỗi tháng. Mô hình kết hợp nuôi ba ba – trồng sầu riêng và lúa trở thành ví dụ về nông nghiệp bền vững, tối ưu nguồn lực, góp phần phát triển kinh tế nông thôn.

Với cách làm sáng tạo và bền vững, nông dân Trần Hồng Quan không chỉ được công nhận là nông dân xuất sắc mà còn giúp lan tỏa mô hình kinh tế tuần hoàn, mở ra hướng đi mới cho nhiều hộ nông dân tại Cần Thơ và khu vực Đồng bằng sông Cửu Long.