Hé lộ cách gỡ "nút thắt" cho quá trình chuyển đổi xe điện tại TP.HCM

TPHCM lấy ý kiến doanh nghiệp về đề án chuyển đổi phương tiện sang xe điện

Viện Nghiên cứu Phát triển TP.HCM (HIDS) vừa trình UBND thành phố báo cáo tổng hợp ý kiến từ các doanh nghiệp trong hệ sinh thái xe điện liên quan đến chính sách chuyển đổi giao thông xanh, đặc biệt là đề án chuyển đổi xe hai bánh chạy xăng sang xe điện cho toàn bộ xe công nghệ và xe giao hàng tại thành phố.

Theo HIDS, các chuyên gia và doanh nghiệp nhìn chung đều đồng thuận với mục tiêu và tính cấp thiết của việc điện hóa phương tiện giao thông nhằm kiểm soát khí thải, cải thiện chất lượng môi trường. Các nhóm giải pháp được ủng hộ gồm điện hóa xe buýt, phát triển vùng phát thải thấp ở Côn Đảo và Cần Giờ, cũng như chuyển đổi toàn bộ xe công nghệ và giao hàng sang chạy điện.

Doanh nghiệp đề xuất lộ trình chuyển đổi cần thực hiện từng bước, ưu tiên triển khai trước đối với xe buýt, taxi công nghệ và xe dịch vụ, chọn các khu vực thí điểm như Cần Giờ, Côn Đảo trước khi mở rộng toàn thành phố. Lộ trình này cần gắn với điều kiện thực tế, đi kèm chính sách phát triển hạ tầng sạc, hỗ trợ tài chính cho doanh nghiệp và nhóm tài xế thu nhập thấp.

Nhu cầu hỗ trợ tài chính và hạ tầng sạc cho xe điện

Mặc dù ủng hộ chủ trương, nhiều doanh nghiệp chỉ ra những thách thức lớn cần giải quyết. Khả năng tiếp cận tài chính của tài xế, đặc biệt là những người không có hộ khẩu thường trú hoặc khó chứng minh thu nhập còn hạn chế, trong khi giá mua xe điện hiện vẫn cao. Việc tiếp cận vốn vay ưu đãi đối với nhóm này gặp nhiều khó khăn, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng chuyển đổi phương tiện.

Hạ tầng trạm sạc hiện chưa đáp ứng nhu cầu, chủ yếu tập trung tại khu vực trung tâm. Với quãng đường di chuyển của một số mẫu xe điện hiện tại chỉ đạt 100–120 km mỗi lần sạc, thời lượng sử dụng chưa phù hợp với tần suất làm việc liên tục từ 8–12 giờ/ngày của tài xế công nghệ và giao hàng.

Doanh nghiệp cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đầu tư vào năng lượng tái tạo để cung cấp nguồn điện sạch, tránh tình trạng "xe điện hóa nhưng điện không sạch". Ngoài ra, bài toán xử lý pin hỏng hoặc pin hết hạn sử dụng là thách thức lớn về môi trường, đòi hỏi cơ chế thu hồi và xử lý chất thải nguy hại chặt chẽ.

HIDS kiến nghị UBND TP.HCM sử dụng các cam kết từ doanh nghiệp trong hệ sinh thái xe điện, xây dựng cơ chế phối hợp giữa các bên liên quan, đồng thời đẩy nhanh tiến độ các dự án đã được phê duyệt, đặc biệt là dự án điện hóa xe buýt và sử dụng năng lượng xanh trên toàn thành phố.

Viện cũng đề xuất thành phố cần dựa vào kết quả hội thảo, khảo sát và ý kiến trực tiếp từ tài xế về khó khăn, thách thức khi chuyển đổi để có cơ sở xây dựng chính sách hỗ trợ cụ thể cho đề án điện hóa xe ôm công nghệ và xe máy giao hàng.

Trước đó, HIDS đã gửi văn bản đến các doanh nghiệp trong hệ sinh thái xe điện tại TP.HCM để mời góp ý, đề xuất giải pháp cho kế hoạch chuyển đổi xanh giao thông đô thị. Với sự phối hợp giữa cơ quan quản lý, doanh nghiệp và cộng đồng tài xế, TP.HCM kỳ vọng đề án sẽ góp phần tạo ra hệ thống giao thông sạch, hiện đại, phù hợp xu thế phát triển bền vững.