Hậu sáp nhập hành chính ở Nghệ An: Xóa điểm nghẽn, giải phóng nguồn lực đầu tư và 4 mục tiêu cần phải thực hiện

Sáp nhập đơn vị hành chính – bước đi chiến lược trong quản trị nguồn lực

Trong tiến trình hiện đại hóa mô hình phát triển, tỉnh Nghệ An đang triển khai đồng bộ nhiều chính sách nhằm thúc đẩy tăng trưởng xanh và nâng cao chất lượng sống. Một trong những động thái nổi bật là việc đẩy mạnh sáp nhập đơn vị hành chính, hướng đến tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước và tối ưu hóa nguồn lực đầu tư công.

Theo báo cáo từ UBND tỉnh, giai đoạn từ năm 2017 đến đầu năm 2024, Nghệ An đã giảm được một đơn vị hành chính cấp huyện, từ 21 xuống còn 20. Đặc biệt, số lượng cấp xã giảm mạnh từ 480 còn 412, đồng thời cắt giảm 2.087 khối, xóm, bản. Tiếp tục với xu hướng này, tỉnh đã trình Chính phủ Đề án giảm mạnh số xã, phường, thị trấn từ 412 xuống còn 130.

Động lực sáp nhập không chỉ đến từ yêu cầu cải cách bộ máy, mà còn từ nhu cầu cấp bách về quản lý ngân sách và tái cấu trúc đầu tư. Việc giảm số lượng đầu mối hành chính cho phép tỉnh cắt giảm chi thường xuyên, đồng thời dồn lực vào các dự án trọng điểm mang tính chiến lược lâu dài như tuyến đường N5 kéo dài, đại lộ Vinh – Cửa Lò hay các trục hạ tầng kết nối vùng.

Sự thay đổi này nằm trong một cách tiếp cận mới về đầu tư công: giảm số lượng dự án nhưng tăng mạnh suất đầu tư cho từng dự án. Cụ thể, số dự án sử dụng ngân sách Trung ương giai đoạn 2021–2025 đã giảm 61,36% so với giai đoạn trước, trong khi suất đầu tư cho mỗi dự án tăng gần 3,31 lần.

Phát triển bền vững gắn với cải cách mô hình tăng trưởng

Bên cạnh cải cách hành chính, Nghệ An đang tập trung vào việc chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo hướng hiện đại, có chiều sâu và năng lực thích ứng cao. Theo chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm, tỉnh cần phát triển dựa trên bốn trụ cột: kinh tế xanh, kinh tế số, kinh tế biển và kinh tế tri thức. Điều này được cụ thể hóa trong Kế hoạch hành động tăng trưởng xanh giai đoạn 2021–2030, với mục tiêu xanh hóa sản xuất, tiêu dùng và đô thị.

Một số chỉ tiêu đáng chú ý của kế hoạch bao gồm: đến năm 2030, giảm cường độ phát thải khí nhà kính trên GRDP từ 9–18,4% so với năm 2018, tỷ trọng năng lượng tái tạo đạt 15–20%, và đóng góp của kinh tế số vào GRDP lên tới 30%. Tỉnh cũng đặt mục tiêu giảm tỷ lệ chất thải chôn lấp đô thị xuống còn 30%, tăng tỷ lệ nước thải được xử lý, và đảm bảo 100% người dân đô thị loại V trở lên được tiếp cận nguồn nước sạch từ hệ thống cấp nước tập trung.

Cùng với đó là các giải pháp phát triển kinh tế tuần hoàn trong công nghiệp, đẩy mạnh năng lượng tái tạo và thúc đẩy du lịch sinh thái, nông nghiệp. Mô hình nông nghiệp công nghệ cao, chăn nuôi hiện đại gắn với bảo vệ môi trường cũng là một hướng đi quan trọng. Trong lâm nghiệp, tỉnh hướng đến phát triển kinh tế rừng bền vững, với tốc độ tăng giá trị sản xuất lâm nghiệp bình quân 5,5–6%/năm.

Huy động và phân bổ hiệu quả nguồn lực phát triển

Trong bối cảnh nguồn lực hạn chế, việc sáp nhập các đơn vị hành chính không chỉ nhằm tinh giản tổ chức mà còn tạo điều kiện để phân bổ ngân sách theo hướng trọng điểm, hiệu quả hơn. Tỉnh Nghệ An đang triển khai quyết liệt các biện pháp tiết giảm chi phí đầu tư không thiết yếu. Năm 2024, nhờ rà soát danh mục và thẩm định kỹ càng, tỉnh đã tiết kiệm được gần 555 tỷ đồng đầu tư công. Thêm vào đó, qua kiểm soát chi ngân sách, tỉnh tiếp tục cắt giảm thêm gần 568 tỷ đồng trong cùng năm.

Công tác điều hành ngân sách được thắt chặt, nhằm đảm bảo mọi đồng vốn được phân bổ đúng nơi, đúng lúc, đúng mục tiêu phát triển. Việc tinh giản bộ máy gắn liền với nâng cao năng lực cán bộ, cải thiện khả năng quản lý và điều phối nguồn lực ở từng cấp hành chính.

Theo UBND tỉnh, để thực hiện hiệu quả các mục tiêu đã đề ra, Sở Kế hoạch và Đầu tư được giao làm đầu mối triển khai kế hoạch tăng trưởng xanh, phối hợp chặt chẽ với các sở ngành, địa phương. Các mục tiêu được lồng ghép vào chương trình phát triển kinh tế – xã hội hằng năm và 5 năm, đảm bảo đồng bộ và bền vững.