Giận mấy cũng đừng nói 7 câu này với con, kẻo hối không kịp

Trong hành trình nuôi dạy con, có lẽ không ít bậc cha mẹ từng nghĩ rằng “một vài câu nặng lời cũng chẳng sao”. Thậm chí nhiều người cho rằng đó là cách để giáo dục, thúc đẩy con tiến bộ.

Thế nhưng, theo các chuyên gia tâm lý, ngôn từ cha mẹ dùng hằng ngày có ảnh hưởng sâu sắc tới tâm hồn và sự phát triển nhân cách của trẻ. Một lời động viên đúng lúc có thể chắp cánh cho con bay cao, nhưng một câu nói thiếu suy nghĩ cũng đủ để khiến con nhụt chí, tự ti, khép mình.

Dưới đây là 7 câu nói tưởng như vô hại mà cha mẹ thông thái nên tránh để không vô tình kìm hãm sự tự tin và khả năng phát triển của trẻ.

3 câu nói dễ khiến trẻ tự ti, mất niềm tin vào bản thân

“Con chẳng làm được gì ra hồn cả!”

Một trong những câu nói gây tổn thương nặng nề nhất đối với trẻ. Khi bị phủ nhận năng lực một cách thẳng thừng, trẻ dễ hình thành tư tưởng tự ti, nghi ngờ chính mình.

Theo thời gian, sự thiếu tự tin này sẽ kìm hãm mọi cố gắng vươn lên của con. Thay vì phủ nhận, cha mẹ nên chọn cách khích lệ cụ thể: “Con cần cố gắng hơn một chút ở điểm này” hoặc “Mẹ tin con sẽ làm tốt hơn lần sau”.

“Sao con không được như con nhà người ta?”

So sánh là con dao hai lưỡi. Việc liên tục so sánh con với người khác chỉ khiến trẻ cảm thấy mình không đủ tốt, không được yêu thương.

Mỗi đứa trẻ là một cá thể khác biệt, có năng lực và tốc độ phát triển riêng. Thay vì chăm chăm nhìn vào điểm yếu, hãy ghi nhận nỗ lực và thành quả riêng của con.

“Im đi, con biết gì mà nói!”

Khi cha mẹ tước đi quyền được nói, tức là đang phủ nhận suy nghĩ, cảm xúc và giá trị của con. Lâu dần, trẻ sẽ không dám chia sẻ, mất sự tự tin trong giao tiếp.

Muốn con có trí tuệ cảm xúc và khả năng giao tiếp tốt, hãy lắng nghe tôn trọng, khuyến khích con nói ra điều mình nghĩ.

Đừng gieo sợ hãi và cảm giác không được yêu thương cho trẻ

“Nếu con không ngoan, mẹ/bố sẽ bỏ con!”

Đe dọa tâm lý kiểu này gieo vào lòng trẻ nỗi sợ bị bỏ rơi. Trẻ sẽ sống trong bất an, lo lắng, ảnh hưởng lâu dài đến tâm lý.

Thay vì đe dọa, hãy giải thích vì sao hành vi là sai, đồng thời hướng dẫn cách sửa chữa. Trẻ cần được đảm bảo tình yêu thương vô điều kiện, kể cả khi mắc lỗi.

“Mẹ/bố bận lắm, đừng làm phiền!”

Dù cha mẹ thực sự bận, nhưng nếu thường xuyên buông câu này, trẻ sẽ dần cảm thấy mình không quan trọng, không được quan tâm.

Khi nhu cầu tình cảm bị bỏ qua, trẻ có thể tìm sự chú ý theo cách tiêu cực. Nếu bận, hãy nói nhẹ nhàng: “Con đợi mẹ 10 phút, xong việc mẹ con mình cùng chơi”.

“Mẹ thất vọng về con!”

Câu nói này phủ định toàn bộ con người trẻ, khiến con cảm thấy bị từ chối.

Hãy tập trung vào hành vi, ví dụ: “Mẹ không hài lòng với việc con làm hôm nay nhưng mẹ tin con có thể sửa sai”. Như vậy, trẻ vẫn cảm nhận được tình yêu thương và có động lực sửa đổi.

Đừng làm thay hết cho con, hãy để con tự lập, trưởng thành

“Cứ để đấy, mẹ/bố làm cho!”

Vì muốn nhanh gọn, nhiều cha mẹ làm thay con mọi việc nhưng điều này tước đi cơ hội học hỏi, phát triển kỹ năng của trẻ.

Con cần được thử, sai và tự vượt qua để trưởng thành. Hãy kiên nhẫn để con tự làm từ việc nhỏ nhất: gấp quần áo, dọn bàn học, chuẩn bị đồ dùng... Những trải nghiệm này rèn cho con tính tự lập, trách nhiệm và sự tự tin.

Lời nói có sức mạnh to lớn trong việc hình thành nhân cách, tư duy và lòng tự trọng của trẻ. Mỗi câu nói của cha mẹ có thể là động lực, hoặc ngược lại là rào cản khiến con khép mình và không phát triển hết tiềm năng.

Muốn con trưởng thành tự tin, thành đạt và hạnh phúc, cha mẹ cần không chỉ đầu tư tiền bạc hay học hành, mà còn thấu hiểu, lắng nghe và lựa chọn cách giao tiếp tích cực.

Hãy bắt đầu từ những thay đổi nhỏ nhất trong lời nói mỗi ngày vì một tương lai rạng ngời cho con trẻ.