Giải pháp nào ứng phó với chính sách thuế mới từ Mỹ?

Ngày 2/4, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã công bố mức thuế nhập khẩu đối với hơn 180 nền kinh tế trên thế giới, trong đó Việt Nam bị áp mức thuế 46%. Quyết định áp thuế sẽ có những tác động không nhỏ đến xuất khẩu, tăng trưởng kinh tế, cũng như các chỉ số tài chính vĩ mô của Việt Nam.

Theo TS. Nguyễn Minh Phong - Chuyên gia kinh tế, việc Mỹ tăng thuế không chỉ tạo sức ép lên xuất khẩu mà còn dẫn đến các hệ lụy như: giá cả hàng hóa tăng cao, áp lực lạm phát gia tăng, biến động trên thị trường chứng khoán và tỷ giá.

Đối với các doanh nghiệp xuất khẩu sang Mỹ, nhất là những doanh nghiệp có mức xuất siêu lớn, thì mức thuế mới này có thể tạo ra rào cản đáng kể trong việc duy trì thị phần và lợi nhuận.

TS. Nguyễn Minh Phong phân tích, mức thuế cao đồng nghĩa với việc giá thành sản phẩm xuất khẩu sẽ tăng lên, ảnh hưởng trực tiếp đến sức cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam tại thị trường Mỹ.

Vì vậy, doanh nghiệp nào không chịu nổi lợi nhuận thấp, thậm chí không có lợi nhuận thì có thể sẽ phải rút khỏi thị trường Mỹ, điều này ảnh hưởng trực tiếp đến “cơm áo gạo tiền” của doanh nghiệp cũng như của những người lao động trong các ngành xuất khẩu chủ lực như dệt may, da giày, điện tử và nông sản…

Ngoài ra, chính sách thuế này có thể làm giảm động lực tăng trưởng của nền kinh tế nói chung. Khi các doanh nghiệp gặp khó khăn, dòng vốn đầu tư có thể bị thu hẹp, ảnh hưởng đến các ngành liên quan trong chuỗi cung ứng.

Mặc dù vậy, chuyên gia kinh tế Nguyễn Minh Phong cũng chỉ ra một số “điểm sáng” trong bối cảnh khó khăn hiện tại.

“

Thứ nhất là không phải tất cả các mặt hàng xuất khẩu từ Việt Nam đều bị áp mức thuế cao mà chỉ có một số nhóm hàng nhất định.

Thứ hai, Việt Nam không phải là quốc gia duy nhất bị ảnh hưởng bởi quyết định này. Các nước có mức xuất siêu lớn sang Mỹ cũng đang đối mặt với mức thuế tương tự, tạo ra một sự cạnh tranh tương đối công bằng giữa các nước xuất khẩu sang Mỹ.

Như vậy, ở góc độ so sánh tương đối, thì sức cạnh tranh của Việt Nam với các đối thủ cùng xuất siêu sang Mỹ cũng sẽ chịu ảnh hưởng như nhau. Về bản chất, vấn đề đặt ra lúc này là nước nào có khả năng thích ứng tốt hơn, nếu năng lực tài chính mạnh, có chiến lược sản xuất linh hoạt và có khả năng tối ưu hóa chi phí sẽ có cơ hội duy trì thị phần lâu hơn, nếu không thì sẽ bị “bật khỏi cuộc chơi”.

TS. Nguyễn Minh Phong - Chuyên gia kinh tế

Để giảm thiểu tác động tiêu cực của chính sách thuế này, TS. Nguyễn Minh Phong nhấn mạnh rằng Việt Nam cần có những bước đi cụ thể ở cả cấp doanh nghiệp cũng như cấp Chính phủ và các Bộ ngành có liên quan.

Thứ nhất, cần tăng cường giám sát, đánh giá tác động và điều chỉnh chiến lược kinh doanh. Việt Nam cần thực hiện các biện pháp đánh giá tác động chi tiết đến từng doanh nghiệp, từng ngành hàng và từng mặt hàng xuất khẩu, từ đó đưa ra các phương án thích ứng phù hợp. Đồng thời, các cơ quan quản lý cần phối hợp chặt chẽ với doanh nghiệp để đưa ra các cơ chế hỗ trợ phù hợp.

Thứ hai, chủ động đàm phán với Mỹ. Chính phủ Việt Nam cần tăng cường trao đổi, đàm phán với phía Mỹ để tìm ra các giải pháp tháo gỡ khó khăn thông qua các lợi ích kinh tế song phương. Việc sử dụng các cơ chế đàm phán thương mại về những lợi ích mà 2 bên đã đang và sẽ nhận được, tạo ra những lợi ích cho Mỹ làm lợi thế trong đàm phán để từ đó Mỹ có sự điều chỉnh, cải thiện tình trạng, giảm bớt tác động từ mức thuế cao này.

Thứ ba, cần lưu ý đảm bảo xuất xứ hàng hóa, xuất xứ thương mại.

Thứ tư, cần chứng minh cam kết với Mỹ rằng Việt Nam tuân thủ nghiêm túc tất cả các cam kết quốc tế, từ chính sách tỷ giá đến các biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp.

Thứ năm, đa dạng hóa thị trường xuất khẩu là một nhiệm vụ cấp bách. Việt Nam cần nhanh chóng đẩy mạnh việc tìm kiếm và mở rộng quan hệ thương mại với các đối tác khác, hợp tác với các đối tác để thương lượng có được lợi ích tốt nhất trong quá trình xuất khẩu quốc tế.