Agriseco cho biết sau khi Hiệp định thương mại hàng hóa ASEAN (ATIGA) có hiệu lực, ngành đường Việt Nam rất chật vật khi phải cạnh tranh với đường nhập khẩu từ Thái Lan. Việc áp thuế gần 48% cho các sản phẩm đường mía xuất xứ từ Thái Lan mở ra cửa sáng cho doanh nghiệp đường nội địa.
Theo Hiệp hội Mía đường Việt Nam (VSSA), trong tháng 8, nhập khẩu đường từ Thái Lan chỉ đạt hơn 6 nghìn tấn, giảm 93% so với cùng kỳ và là mức thấp nhất trong hơn 2 năm gần đây. Lũy kế 8 tháng, nhập khẩu đường từ Thái Lan đạt 356 nghìn tấn, giảm 62% so với cùng kỳ 2020.
 |
| Ảnh minh họa |
Tuy nhiên, các tháng gần đây lượng đường nhập khẩu từ 5 nước ASEAN (vốn không đủ năng lực xuất khẩu đường) vào Việt Nam tăng đột biến so với giai đoạn trước đó.
Agriseco nhận định đây có thể là động thái né thuế của đường Thái Lan, khi các nước nhập khẩu đường Thái Lan không để tiêu dùng trong nước mà đưa sang Việt Nam. Bên cạnh đó, đường nhập lậu qua biên giới với khối lượng lớn vẫn tuồn vào Việt Nam bất chấp dịch COVID-19 và những biện pháp kiểm soát chặt chẽ.
Các năm trước, giá đường xuống thấp và ngành đường nội địa không cạnh tranh được với đường giá rẻ nhập lậu cũng như đường Thái Lan, làm cho diện tích và sản lượng đường trong nước liên tục sụt giảm.
Niên vụ 2021-2022, diện tích đường ở vùng trồng trọng điểm sẽ giảm nhẹ so với niên vụ trước vì không còn nhiều quỹ đất, giống. Tuy nhiên, sản lượng mía dự kiến tăng 2% nhờ năng suất tăng và sản lượng mía đưa vào các nhà máy chế biến đường đạt 8,6 triệu tấn, tăng hơn 28% so với niên vụ trước.
Bên cạnh đó, các biện pháp phòng vệ áp dụng với đường nhập khẩu từ Thái Lan giúp các các doanh nghiệp nội địa giành lại thị phần và mở ra câu chuyện tăng trưởng trong dài hạn.
Ngoài ra, nguồn cung trong nước khá eo hẹp khi diện tích và sản lượng mía giảm mạnh, 17/41 nhà máy đã đóng cửa hoặc phá sản. Đây được coi là cơ hội cho những doanh nghiệp đường có vùng nguyên liệu lớn.
Hiện nay, giá đường trong nước đang ở mức cao nhất trong 4 năm qua. Agriseco dự báo giá đường sẽ tiếp tục tăng và giữ ở mức cao trong thời gian tới.
Qua đó giúp cải thiện biên lợi nhuận gộp của các doanh nghiệp nội địa sau nhiều năm giá đường sụt giảm và không cạnh tranh được với đường nhập khẩu.
Thêm vào đó, yếu tố thời tiết thuận lợi sẽ giúp doanh nghiệp có động lực mở rộng vùng trồng và dự kiến sản lượng mía đưa vào ép tăng 25% trong niên vụ tới. Tuy nhiên, ngành đường Việt Nam vẫn đang đối mặt với nhiều rủi ro khi năng suất, quy mô đều thấp hơn so với Thái Lan.
Bên cạnh đó, chữ đường của Việt Nam chỉ đạt 9,8% trong khi Thái Lan đạt 11%, tính cạnh tranh của đường nội địa kém hơn đường nhập khẩu.
Hạ Vy
Phiên bản di động