Theo báo cáo của Bộ phận Nghiên cứu thị trường và Kinh tế toàn cầu thuộc (Singapore), GDP Việt Nam trong quý IV/2024 đạt mức tăng trưởng 7,55%, vượt xa kỳ vọng thị trường và nối dài đà phục hồi mạnh mẽ từ mức 7,43% của quý III/2024. Cả năm 2024, GDP Việt Nam tăng 7,09%, cao hơn đáng kể so với mức 5,1% của năm 2023, vượt dự báo chung 6,7% và mục tiêu chính thức 6,5%. Đây cũng là mức tăng trưởng cao nhất kể từ sau đại dịch COVID-19 vào năm 2022 (8,1%).
| Việt Nam có thể nâng mục tiêu tăng trưởng hai con số vào giai đoạn 2026-2030 |
Kinh tế Việt Nam năm 2024 ghi nhận sự tăng trưởng mạnh mẽ nhờ sự phục hồi của sản xuất, dịch vụ và thương mại quốc tế. Xuất khẩu tăng trưởng liên tục trong 10 tháng cuối năm 2024, đạt mức tăng cả năm 14%, đảo ngược mức suy giảm 4,6% của năm 2023. Nhập khẩu cũng tăng 16,1%, giúp Việt Nam đạt thặng dư thương mại 23,9 tỷ USD, chỉ xếp sau mức kỷ lục 28,4 tỷ USD năm 2023. Đây cũng là năm thứ chín liên tiếp Việt Nam duy trì thặng dư thương mại, đóng vai trò quan trọng trong việc ổn định tỷ giá VND.
Báo cáo của UOB nhấn mạnh, mức độ mở cửa nền kinh tế Việt Nam ngày càng cao, với tỷ trọng xuất khẩu chiếm 90% GDP năm 2024, chỉ xếp sau Singapore (174% GDP) trong khu vực ASEAN. Tuy nhiên, điều này cũng khiến Việt Nam dễ bị ảnh hưởng bởi những biến động thương mại toàn cầu, đặc biệt trong bối cảnh Mỹ tăng cường biện pháp bảo hộ thương mại.
Một trong những vấn đề đáng lo ngại là thâm hụt thương mại giữa Mỹ và Việt Nam đã tăng gần gấp bốn lần kể từ năm 2016, lên 124 tỷ USD vào năm 2024. Đây là mức cao nhất từ trước đến nay, trong bối cảnh Tổng thống Mỹ Donald Trump có kế hoạch áp thuế mạnh lên hàng hóa nhập khẩu từ các đối tác thương mại lớn, bao gồm Việt Nam.
| Dự báo của ngân hàng UOB về kinh tế Việt Nam. (Nguồn: UOB). |
Trước những biến động toàn cầu, Quốc hội Việt Nam đã nâng mục tiêu tăng trưởng GDP năm 2025 lên ít nhất 8%, hướng tới mức hai con số trong giai đoạn 2026-2030. Mặc dù mục tiêu 8% là khả thi, nhưng chỉ dựa vào xuất khẩu và sản xuất là chưa đủ để thúc đẩy nền kinh tế đạt mức tăng trưởng bền vững.
Báo cáo của UOB chỉ ra rằng, để đạt mức tăng trưởng cao hơn, Việt Nam cần đẩy mạnh đầu tư công, đặc biệt trong các lĩnh vực hạ tầng, năng lượng, và chuyển đổi số. Hiện tại, tỷ lệ đầu tư của Việt Nam vẫn ở mức 30% GDP, thấp hơn đáng kể so với Trung Quốc (40% GDP), cho thấy dư địa để mở rộng đầu tư là rất lớn.
Về chính sách tiền tệ, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) dự kiến sẽ giữ nguyên lãi suất tái cấp vốn ở mức 4,50%, do nền kinh tế tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ và Fed có xu hướng duy trì chính sách ổn định trong năm 2025. Tuy nhiên, lạm phát của Việt Nam đã tăng lên 3,6% trong năm 2024 từ 3,26% của năm 2023, nhưng vẫn nằm trong mức kiểm soát dưới ngưỡng 4,5% mà Chính phủ đề ra.
Một yếu tố khác cần lưu ý là đồng VND đang có xu hướng suy yếu do tác động từ chính sách thuế quan của Mỹ và sự mạnh lên của đồng USD. VND đã giảm xuống mức 25.600 VND/USD vào đầu tháng 3, sau khi NHNN điều chỉnh tỷ giá bán USD lên 25.698 VND/USD. UOB dự báo tỷ giá USD/VND có thể tiếp tục biến động mạnh trong thời gian tới, với các mốc dự kiến như sau: Quý 2/2025 là 25.800 VND/USD; Quý 3/2025 là 26.000 VND/USD; Quý 4/2025 là 25.800 VND/USD; Quý 1/2026 là 25.600 VND/USD.
Mặc dù có nguy cơ mất giá, VND vẫn được hỗ trợ bởi tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ và sự cam kết ổn định tỷ giá của NHNN.
Khánh Vân