Gặp nhiều thách thức, Sabeco vẫn quyết làm một việc đã theo đuổi nhiều năm liền

Tổng Công ty CP Bia – Rượu – Nước giải khát Sài Gòn (Sabeco, HOSE: SAB) đang trong quá trình hoàn thiện hồ sơ đánh giá tác động môi trường (ĐTM) cho kế hoạch mở rộng Nhà máy bia Sài Gòn – Củ Chi (TPHCM). Theo dự án, công suất sản xuất sẽ tăng từ 264 triệu lít/năm lên 350 triệu lít/năm, đồng thời bổ sung hạng mục xây dựng nhà xưởng cho thuê phục vụ sản xuất. Tổng vốn đầu tư dự kiến khoảng 855 tỷ đồng.

Nhà máy bia Củ Chi được khởi công từ năm 2002 và chính thức hoàn thiện vào năm 2007 với công suất 100 triệu lít mỗi năm. Trong quá trình vận hành, Sabeco nhiều lần nâng cấp, đưa công suất lên 264 triệu lít vào năm 2011. Đến năm 2019, doanh nghiệp công bố kế hoạch tăng thêm lên 350 triệu lít/năm. Tuy nhiên, quá trình triển khai gặp không ít trở ngại khi báo cáo ĐTM năm 2020 chưa được phê duyệt và cần chỉnh sửa. Đại dịch Covid-19 sau đó càng khiến dự án bị đình trệ.

Sabeco đã hai lần nộp lại hồ sơ trong giai đoạn 2023 và 2025, nhưng đến nay báo cáo vẫn chưa nhận được sự đồng thuận tuyệt đối từ cơ quan quản lý. Riêng trong đợt thẩm định giữa năm 2025, có 3/8 phiếu không thông qua, buộc doanh nghiệp tiếp tục bổ sung, điều chỉnh.

Hiện tại, nhà máy bia Củ Chi có diện tích hơn 50 ha, với sản lượng 264 triệu lít chia đều cho hai dòng sản phẩm: 117,9 triệu lít bia chai và 146,1 triệu lít bia lon. Sau khi mở rộng, cơ cấu sẽ thay đổi, giảm sản lượng bia chai còn 100 triệu lít, trong khi bia lon tăng mạnh lên 250 triệu lít.

Ngoài ra, dự án còn tích hợp thêm hạng mục nhà xưởng cho thuê, trong đó Công ty CP Bao bì Bia Sài Gòn – Chi nhánh Bình Dương được xác định là đối tác sản xuất bao bì.

Dù công suất thiết kế khá lớn, nhưng những năm gần đây nhà máy chưa tận dụng tối đa năng lực. Sản lượng tiêu thụ ghi nhận 179,2 triệu lít trong năm 2023, giảm còn 166,7 triệu lít năm 2024, trước khi kỳ vọng hồi phục lên 211 triệu lít trong năm 2025.

Theo kế hoạch, Sabeco đặt mục tiêu hoàn tất phê duyệt dự án trong quý IV/2025, triển khai xây dựng từ cuối 2025 đến đầu 2027. Thời điểm bàn giao và quyết toán dự án dự kiến rơi vào giai đoạn quý IV/2026 – quý I/2027.

Nhiều sức ép lên Sabeco

Từng là “biểu tượng” ngành bia Việt Nam, Sabeco nay đối diện ba thách thức lớn: sức mua giảm vì chính sách siết rượu bia, chi phí nguyên liệu tăng cao và áp lực từ các khoản đầu tư thua lỗ.

Doanh thu của Sabeco chưa thể trở lại mức kỷ lục năm 2019, trong khi biên lợi nhuận giảm dần do giá lúa mạch, hoa bia, nhôm tăng và cạnh tranh gay gắt. Nửa đầu 2025, công ty ghi nhận doanh thu 12.766 tỷ đồng, giảm gần 17% so với cùng kỳ, lợi nhuận sau thuế còn 2.050 tỷ đồng, giảm 12,4%.

Dù vậy, Sabeco vẫn kỳ vọng sức mua sẽ hồi phục vào mùa cao điểm cuối năm, nhất là dịp lễ Tết, qua đó thu hẹp khoảng cách với kế hoạch kinh doanh cả năm.

Ngoài ra, danh tiếng và thị phần giúp Sabeco vẫn giữ vị thế hàng đầu, tuy nhiên doanh nghiệp đang bị kéo lùi bởi các khoản đầu tư ngoài ngành và công ty con thua lỗ.

Tính đến 30/6/2025, Sabeco có 12 khoản đầu tư vào các đơn vị khác như Đông Á Bank, PVI hay Du lịch Dầu khí Phương Đông với tổng giá trị hơn 362 tỷ đồng. Trong đó, công ty đã phải trích lập dự phòng tới 308 tỷ đồng, chiếm 85% danh mục, con số cho thấy rủi ro và sức ép lớn trong việc thu hồi vốn.

Bức tranh tài chính thêm phần nặng nề khi Sabeco nâng tỷ lệ sở hữu tại Sabibeco lên 65% cuối năm 2024. Doanh nghiệp này từng lỗ lũy kế hơn 500 tỷ đồng và dù doanh thu cải thiện sau sáp nhập, đến cuối quý II/2025 vẫn còn âm hơn 36 tỷ đồng. Lý do nằm ở chi phí tài chính tăng và thuế tiêu thụ đặc biệt sau khi hợp nhất.

Không chỉ Sabibeco, Sabeco còn phải “cõng” Chương Dương (SCD). Dù nắm 62% vốn, công ty nước giải khát này đã lỗ lũy kế hơn 313 tỷ đồng, vốn chủ sở hữu âm và bị hủy niêm yết từ tháng 5/2024 sau ba năm liên tiếp thua lỗ.

Những khoản đầu tư này cho thấy thách thức lớn với Sabeco: không chỉ tối ưu sản xuất kinh doanh cốt lõi, mà còn phải xử lý các “cục nợ” tài chính trước khi chúng tiếp tục bào mòn lợi nhuận trong những năm tới.