Doanh nghiệp sạch bóng cổ đông lớn: Được - mất ra sao?

Cập nhật: 16:44 | 27/05/2023 Theo dõi KTCK trên

Việc không có cổ đông lớn sẽ khiến doanh nghiệp gặp nhiều bất lợi như thiếu sự hỗ trợ về kinh nghiệm, vốn, mối quan hệ… Nhưng ngược lại sẽ giúp cho doanh nghiệp bớt đi nỗi lo chia sẻ quyền kiểm soát, ý đồ thâu tóm… làm cho hoạt động doanh nghiệp bị tác động theo chiều hướng kém tích cực...

Nhiều doanh nghiệp sạch bóng cổ đông lớn

Mới đây nhất, Công ty CP Đầu tư LDG (HOSE: LDG) vừa có thông báo không còn cổ đông lớn sau khi Chủ tịch HĐQT Nguyễn Khánh Hưng bán giải chấp thêm gần 5 triệu cổ phiếu trong 2 ngày 18 và 19/5. Theo báo cáo thường niên 2022, ông Hưng là cổ đông lớn duy nhất của LDG, nắm giữ 7,23% vốn vào cuối năm ngoái. Tuy nhiên, sau nhiều lần bị bán giải chấp, tỷ lệ sở hữu của Chủ tịch HĐQT LDG hiện đã giảm xuống chỉ còn 3,92%.

Doanh nghiệp sạch bóng cổ đông lớn: Được - mất ra sao?

Một doanh nghiệp bất động sản khác là Công ty CP Tư vấn - Thương mại - Dịch vụ - Địa ốc Hoàng Quân (HOSE: HQC) cũng trong tình trạng không có cổ đông lớn từ cuối năm 2022. Cổ đông nắm cổ phiếu nhiều nhất tại doanh nghiệp bất động sản này là bà Nguyễn Thị Diệu Phương, vợ Chủ tịch HĐQT Trương Anh Tuấn, hiện đang nắm giữ hơn 18 triệu cổ phiếu, cũng chỉ tương đương 3,82% vốn.

Được biết, mới đây bà Phương cũng đã đăng ký bán gần như toàn bộ số cổ phần đang nắm giữ trong khoảng thời gian từ ngày 17/5 đến 11/6. Trước đó, bản thân ông Tuấn cũng nhiều lần bán cổ phiếu và hiện chỉ còn nắm giữ 16,3 triệu cổ phiếu, tương đương 3,43% vốn. Như vậy, nếu bà Phương thoái vốn thành công, tổng số cổ phần của gia đình ông Tuấn nắm giữ tại HQC cũng không đến 5% vốn.

Thêm một doanh nghiệp khác là Công ty CP Thaiholdings (THD) hiện cũng đang không có cổ đông lớn. Trước đó, tỷ phú Nguyễn Đức Thụy từng nắm giữ 25% vốn nhưng đã thoái sạch toàn bộ vốn từ giữa năm ngoái.

Tương tự là trường hợp Công ty chứng khoán VIX (VIX), hiện cũng không còn cổ đông lớn sau khi nhóm cổ đông liên quan đến ông Nguyễn Văn Tuấn đã hoàn tất việc bán ra 135,4 triệu CP (tương đương 23,2% vốn) vào cuối 2022. Hiện tại, cổ đông nắm giữ nhiều CP nhất tại VIX là bà Nguyễn Thị Tuyết, chị gái ông Tuấn, đang nắm giữ 21,4 triệu CP VIX (tương đương 3,67% vốn).

Thậm chí, một trong những doanh nghiệp "lâu đời" nhất trên sàn HOSE là Công ty CP SAM Holdings (SAM) cũng rơi vào tình cảnh tương tự. doanh nghiệp này hiện không có cổ đông nào sở hữu trên 5% vốn điều lệ. Đáng nói, 5 thành viên HĐQT của doanh nghiệp này đều không sở hữu bất cứ cổ phần nào tại SAM.

Nhiều ngân hàng dù nằm trong tầm ngắm thâu tóm của các "ông lớn" cũng gây bất ngờ khi công bố không có cổ đông lớn nắm giữ trên 5% vốn. Đơn cử là các ngân hàng như VietCapitalBank (BVB), BacABank (BAB). Đáng chú ý là trường hợp của Eximbank (EIB), không còn cổ đông lớn sau khi cổ đông chiến lược là Sumitomo Mitsui (Nhật Bản) giảm sở hữu xuống dưới 5% đầu năm 2023.

Được - mất khi không còn cổ đông lớn?

Việc các doanh nghiệp và ngân hàng bị cổ đông lớn nội bộ rút sạch vốn, khiến không ít nhà đầu tư đặt dấu hỏi về tình hình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Lấy dẫn chứng từ trường hợp HQC. Quyết định đăng ký thoái vốn của bà Phương chỉ vài tuần sau những phát ngôn đầy tự tin của ông Trương Anh Tuấn tại ĐHCĐ thường niên năm 2023 cuối tháng 4: Giá trị sổ sách của HQC là hơn 9.000 đồng/cổ phiếu, còn thị giá hiện tại chưa đến 5.000 đồng/cổ phiếu nên đang hơi rẻ so với giá trị của công ty. Tuy nhiên, công ty tự tin cho đến năm 2024, HQC có thể quay trở về mệnh giá.

Đối với trường hợp LDG, việc cổ đông lớn cuối cùng là Chủ tịch HĐQT bị bán giải chấp cổ phiếu xuất phát từ thông tin UBND tỉnh Đồng Nai ban hành Kết luận thanh tra dự án Khu dân cư Tân Thịnh (Viva Park) tại huyện Trảng Bom (Đồng Nai) do LDG làm chủ đầu tư. Theo đó, về mặt quản lý hành chính, kết luận thanh tra đề cập 20 cá nhân và 13 tổ chức có nhiều sai sót, thiếu trách nhiệm trong quá trình giải quyết thủ tục, xử lý hồ sơ và sẽ xử lý về mặt quy định của Nhà nước. Thông tin này khiến cho giá cổ phiếu LDG lao dốc và số cổ phiếu mà Chủ tịch HĐQT đang cầm cố bị công ty chứng khoán mang ra bán giải chấp.

Theo một chuyên gia tài chính, việc không có cổ đông lớn sẽ khiến doanh nghiệp gặp nhiều bất lợi như: thiếu sự hỗ trợ về kinh nghiệm, vốn, thậm chí là các mối quan hệ "làm ăn" từ các "ông lớn". Đặc biệt, với các cổ đông lớn có chuyên môn phù hợp với mô hình hoạt động của doanh nghiệp, giúp cho doanh nghiệp dễ dàng nhận được sự tương tác về mặt quản trị, điều hành, giúp doanh nghiệp phát triển mô hình kinh doanh, mạng lưới phân phối hay tìm kiếm thị trường tiêu thụ mới tốt hơn.

Với lĩnh vực ngân hàng, các cổ đông lớn đặc biệt là cổ đông chiến lược không đơn thuần chỉ mang lại sự hỗ trợ về tài chính mà còn thúc đẩy quá trình số hóa. Kinh nghiệm từ các tổ chức lớn trong việc ứng dụng công nghệ là tài sản quý giá giúp các doanh nghiệp nâng cao hiệu quả hoạt động cũng như quản trị.

Không thể phủ nhận những lợi ích rõ ràng mà các cổ đông lớn mang lại cho doanh nghiệp. Thế nhưng, sẽ không quá "bi kịch" nếu doanh nghiệp không có sự góp mặt của các cổ đông lớn trong các cuộc họp HĐQT. Trên thực tế, việc không có cổ đông lớn sẽ giúp cho doanh nghiệp bớt đi nỗi lo chia sẻ quyền kiểm soát doanh nghiệp.

Điểm tích cực của hầu hết các doanh nghiệp không có cổ đông lớn là cổ phiếu sẽ giao dịch sôi động hơn. Nguyên do là không vướng quy định về công bố thông tin nếu không phải là người nội bộ hoặc người có liên quan, từ đó giúp thanh khoản của cổ phiếu cải thiện đáng kể.

Tìm động lực tăng trưởng của cổ phiếu hóa chất

BSC đánh giá lợi nhuận nhóm cổ phiếu hóa chất năm 2023 sẽ giảm do mức nền cao trong năm 2022. Tuy nhiên, điểm tích ...

"Nóng" cuộc đua tăng vốn của các công ty chứng khoán

Sau một giai đoạn có phần chững lại, câu chuyện tăng vốn của các công ty chứng khoán đang dần “nóng” trở lại sau mùa ...

Khối ngoại manh tay "xả hàng" tuần từ 22 - 26/5, HPG cùng VND là tâm điểm

Phiên giao dịch ngày 27/5, trong bối cảnh thị trường sụt giảm, giao dịch khối ngoại cũng không mấy tích cực khi mạnh tay bán ...

Nhật Hải