DeepSeek bất ngờ tung AI mã nguồn mở, thách thức các “ông lớn” công nghệ

Hiệu năng vượt trội, chi phí cực thấp

DeepSeek V3.1 gây chú ý ngay khi xuất hiện trên nền tảng Hugging Face. Trong bài kiểm tra lập trình Aider, mô hình đạt điểm số 71,6%, cao hơn Claude Opus 4 khoảng 1%, kết quả khiến nhiều chuyên gia bất ngờ. Điểm đáng nói là chi phí vận hành lại cực kỳ tiết kiệm: chỉ khoảng 1,01 USD cho một tác vụ lập trình, trong khi các hệ thống đối thủ có thể tiêu tốn gần 70 USD.

Sự chênh lệch khổng lồ này đồng nghĩa với việc các doanh nghiệp có thể tiết kiệm hàng triệu USD mỗi năm khi triển khai trên quy mô lớn. Không chỉ vậy, DeepSeek V3.1 còn có khả năng xử lý ngữ cảnh 128.000 token, tương đương một cuốn sách 400 trang, vượt xa nhiều mô hình thương mại hiện tại.

Một điểm khác biệt nữa là kiến trúc của V3.1 được mô tả theo dạng “lai”, tích hợp cả trò chuyện, suy luận và lập trình. Các nhà phát triển trong cộng đồng còn phát hiện sự xuất hiện của bốn “token đặc biệt”, cho phép mô hình kết nối tìm kiếm web theo thời gian thực và xử lý các bước suy luận phức tạp, điều vốn chỉ có trong các hệ thống cao cấp độc quyền.

Theo nhà nghiên cứu AI Andrew Christianson, đây là “một thành tựu đáng kinh ngạc” bởi DeepSeek không chỉ đạt hiệu năng tốt mà còn chứng minh AI tiên tiến hoàn toàn có thể phát triển theo hướng mã nguồn mở và tiết kiệm chi phí.

Lợi thế mã nguồn mở và cuộc chơi mới trong AI

Điểm khác biệt lớn nhất của DeepSeek so với OpenAI hay Anthropic chính là chiến lược phân phối. Trong khi các công ty Mỹ thường thương mại hóa mô hình AI thông qua API tính phí, DeepSeek lại chọn công khai mã nguồn mở. Điều này giúp các tổ chức và doanh nghiệp trên toàn cầu có thể tiếp cận và triển khai nhanh chóng, không bị ràng buộc bởi chi phí bản quyền đắt đỏ.

Sự ra mắt của V3.1 diễn ra chỉ vài tuần sau khi các “ông lớn” tung sản phẩm mới, khiến giới công nghệ chú ý. Nhiều chuyên gia nhận định, DeepSeek không chỉ mang đến lựa chọn cạnh tranh về hiệu năng, mà còn đặt ra câu hỏi hóc búa cho các tập đoàn lớn: làm sao duy trì giá trị thương mại khi ngày càng nhiều mô hình mã nguồn mở mạnh mẽ xuất hiện?

Thực tế, sự hiện diện của DeepSeek V3.1 cho thấy AI tiên tiến không còn là “sân chơi” riêng của các tập đoàn hàng nghìn tỷ USD. Những công ty khởi nghiệp với đội ngũ nhỏ gọn nhưng định hướng đúng đắn hoàn toàn có thể tạo ra các hệ thống cạnh tranh trực diện.

Trong bối cảnh thị trường AI đang bước vào giai đoạn khốc liệt, yếu tố quyết định không chỉ nằm ở sức mạnh tính toán, mà còn ở khả năng khiến công nghệ trở nên dễ tiếp cận, minh bạch và tiết kiệm chi phí. Nếu DeepSeek tiếp tục phát huy lợi thế mã nguồn mở, không loại trừ khả năng họ sẽ trở thành nhân tố thay đổi cục diện cuộc chơi, buộc các ông lớn công nghệ phải thích nghi và đổi mới chiến lược kinh doanh.