Đang đà "bay cao", ngành bán lẻ gặp khó trong nửa cuối năm 2022

Hình minh họa

Kết quả kinh doanh khởi sắc của ngành bán lẻ

Theo báo cáo của Tổng cục Thống kê, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 5/2022 đạt 477.000 tỷ đồng, tăng 4,2% so với tháng trước và tăng 22,6% so với cùng kỳ năm trước, đạt quy mô và tốc độ tăng cao hơn so với cùng kỳ các năm trước khi xảy ra dịch Covid-19.

Trong đó, dịch vụ lưu trú, ăn uống và dịch vụ du lịch lữ hành phục hồi mạnh mẽ với doanh thu tăng lần lượt là 69,3% và 324,3% so với cùng kỳ.

Lũy kế 5 tháng đầu năm 2022, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng ước đạt 2.257.000 tỷ đồng, tăng 9,7% so với cùng kỳ năm trước, nếu loại trừ yếu tố giá tăng 6,3% (cùng kỳ năm 2021 giảm 1%).

Tổng cục Thống kê nhận định: "Doanh thu bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng trong tháng 5 ghi nhận đà hồi phục rõ rệt, khi đời sống sinh hoạt của người dân trở về trạng thái bình thường của những năm trước dịch Covid-19, nhu cầu du lịch tăng mạnh. Theo đó, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng 5 tháng đầu năm 2022 có quy mô cao hơn và đang dần bắt kịp tốc độ tăng của cùng kỳ các năm trước khi xảy ra dịch bệnh".

Cụ thể, doanh thu bán lẻ hàng hóa 5 tháng đầu năm 2022 tăng 9,8% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, nhóm hàng lương thực, thực phẩm tăng 13,1%; vật phẩm văn hoá, giáo dục tăng 12,8%; phương tiện đi lại tăng 3,1%; may mặc tăng 0,2%; đồ dùng, dụng cụ, trang thiết bị gia đình giảm 1,6%.

Theo Bộ Công Thương, những chỉ số trên tăng là nhờ vào những yếu tố thuận lợi như: tình hình bệnh Covid -19 dần được kiểm soát, các hoạt động trong lĩnh vực du lịch được khôi phục, nhiều chương trình kết nối cung cầu, giao thương được tổ chức, hoạt động sản xuất, kinh doanh của người dân và doanh nghiệp đang dần phục hồi... đã tác động tích cực đến thị trường hàng hóa trong nước.

Nhu cầu sản xuất hàng hóa phục vụ tiêu dùng và xuất khẩu cùng với ảnh hưởng của biến động giá xăng dầu, giá nguyên nhiên vật liệu trên thị trường thế giới vẫn diễn biến phức tạp và ở mặt bằng giá cao, đã đẩy giá các hàng hóa này tại thị trường trong nước tăng.

Về các doanh nghiệp bán lẻ trong quý II, CTCP Vàng bạc Đá quý Phú Nhuận (HOSE - Mã: PNJ) trong tháng 4 đạt doanh thu thuần là 2.770 tỷ đồng, lãi sau thuế 145 tỷ đồng, lần lượt tăng 49,6% và 70,5% so với tháng 4 năm 2021. Biên lợi nhuận gộp trung bình tháng 4 là 19,3%, tăng so với mức 18,3% của cùng kỳ năm trước.

Còn CTCP Đầu tư Thế giới Di động (HOSE: MWG), trong tháng 4/2022 đạt 11.400 tỷ đồng, tăng 19% so với cùng kỳ năm trước. Lợi nhuận sau thuế là 374 tỷ đồng, tăng 6,8% so với tháng 4/2021. Lũy kế 4 tháng, doanh thu của công ty là 47.908 tỷ đồng, tăng 18% và thực hiện 34% kế hoạch năm. Lợi nhuận sau thuế 1.819 tỷ đồng, tăng 8% và thực hiện 29% kế hoạch năm.

Ngoài PNJ và MWG, vẫn còn nhiều doanh nghiệp khác trong ngành bán lẻ như Digiworld ( HoSE: DGW ); FPT Retail ( HoSE: FRT ); Masan Group ( HoSE: MSN ); Petrosetco ( HoSE: PET )... Trong vòng 2 năm qua, mặc dù dịch Covid-19 diễn biến phức tạp nhưng Digiworld, FPT Retail và Petrosetco vẫn ghi nhận sự tăng trưởng vượt bậc nhờ nhu cầu tăng cao trong mảng điện thoại, laptop của người dân khi ở nhà và chiến lược mở cửa hàng ồ ạt.

Với sự tăng trưởng nhanh chóng với những khoản lợi nhuận kỷ lục và lập ra một mức nền cao, các doanh nghiệp trong ngành bán lẻ được kỳ vọng sẽ tiếp tục tăng trưởng trong năm nay và những năm tiếp theo. Tuy nhiên, một số chuyên gia và doanh nghiệp lại có nhận định sức mua của người dân đang giảm và kết quả kinh doanh có thể chững lại.

Khó khăn đối với ngành bán lẻ trong bối cảnh lạm phát cao

Trong bối cảnh lạm phát tại nhiều nơi trên thế giới đang ngày một cao, về triển vọng của nghành bán lẻ trong 6 tháng cuối năm 2022, trong chương trình “Bí mật đồng tiền” ngày 15/6/2022, ông Phạm Lưu Hưng, Kinh tế trưởng Chứng khoán SSI có nhiều lo ngại với triển vọng với nhóm ngành bán lẻ.

Với việc mở cửa trở lại, người dân sẽ có xu hướng tiêu thụ các sản phẩm nhiều hơn. Tuy nhiên, Kinh tế trưởng SSI cho rằng, trong giai đoạn này các sản phẩm dịch vụ sẽ được quan tâm nhiều hơn là các sản phẩm hàng hóa. Tại Mỹ, các công ty bán lẻ như Walmart, Target... đang gặp nhiều khó khăn khi hàng tồn kho tăng cao. Thời gian trước, các đơn vị này tích nhiều hàng vì đánh giá sức mua sẽ tăng trở lại nhưng hiện tại lại đang gặp khó khăn với số hàng trên.

"Ngành bị ảnh hưởng nhiều nhất đó chính là ngành hàng điện tử. Bây giờ mọi người có thể thấy rằng các sản phẩm như laptop đang không bán được nhiều" , ông Hưng nói. Hiện tại, nhu cầu về một số mặt hàng đã yếu đi. Vì vậy, các doanh nghiệp bán lẻ có thể gặp khó khăn. Tuy nhiên, ông cũng cho rằng doanh thu và lợi nhuận ngành này chưa thể xấu đi ngay lập tức nhưng sẽ theo xu hướng của thế giới.

Lạm phát cao, ngành bị ảnh hưởng nhiều nhất đó chính là ngành hàng điện tử. Hình minh họa

Cùng quan điểm, ông Hoàng Công Tuấn - Kinh tế trưởng Chứng khoán MB (MBS) cho rằng, khi người dân phải ở nhà nhiều vì dịch bệnh Covid-19, học online nhiều, nhu cầu về tăng trưởng của mảng thiết bị điện tử sẽ rất mạnh thì năm nay sẽ rất khó để có thể tăng trưởng mạnh hơn nữa. Người tiêu dùng đã mua năm ngoái rồi thì năm nay sẽ khó để mua tiếp. Mặc dù ngành này vẫn có kết quả khả quan nhưng sẽ không tăng trưởng mạnh như trước.

Ông Nguyễn Đức Tài, Chủ tịch MWG đánh giá, yếu tố vĩ mô đang không thuận lợi cho cả các doanh nghiệp bán lẻ lẫn sản xuất. Nguyên nhân là do qua 2 năm đại dịch, sản xuất không bình ổn, tình hình công ăn việc làm của người lao động bất ổn, tiền để dành đã chi tiêu nhiều khiến sức mua giảm. Khi mọi thứ chưa kịp phục hồi thì xảy ra xung đột Nga – Ukraine khiến chi phí đầu vào của ngành nông nghiệp, chăn nuôi tăng quá mạnh khiến giá đầu ra tăng cao, giá xăng tăng kéo theo lạm phát. Nếu cuộc chiến này kéo dài thì ảnh hưởng rất lớn đến nền kinh tế, cả sức mua lẫn lợi nhuận của doanh nghiệp.

“Rõ ràng sức mua của người tiêu dùng đã bị sụt giảm. Nhân viên của công ty cũng đang ở trạng thái như vậy. MWG không thể tăng lương cho nhân viên theo đà lạm phát được dù có điều chỉnh. Trước đây cầm trong tay 10 triệu đồng tiền lương có thể mua nhiều thứ nhưng hiện nay mua được ít đi và ảnh hưởng đến hành động của người tiêu dùng rất lớn”, ông Tài nói.

Tương tự như hàng hóa thông thường, hành vi tiêu dùng điện thoại, điện máy của người tiêu dùng cũng thay đổi. “Trước kia, người tiêu dùng có thể đổi điện thoại ào ào nhưng nay phải suy nghĩ, đắn đo và sẵn sàng bỏ qua một đời máy”, theo Chủ tịch MWG.

Ông Tài đánh giá khả năng phục hồi sức mua so với trước dịch bệnh hiện chỉ khoảng 50-70%, minh chứng là lượng người đến các trung tâm thương mại ít đi. Khuynh hướng mua hàng của người tiêu dùng cũng hướng tới đồ rẻ hơn và hạn chế, tức di dời các quyết định mua chưa thực sự cần thiết.

Ngoài ra, chúng tôi cũng xin giới thiệu tới độc giả các thông tin mà nhiều người quan tâm trong lĩnh vực Kinh tế - Chứng khoán được liên tục cập nhật như: #Nhận định chứng khoán #Bản tin chứng khoán #chứng khoán phái sinh #Cổ phiếu tâm điểm #đại hội cổ đông #chia cổ tức #phát hành cổ phiếu #bản tin bất động sản #Bản tin tài chính ngân hàng. Kính mời độc giả đón đọc.