Cứ mùa hoa nở, nông dân Ninh Bình lại bắt đầu đi săn thứ "đặc sản quý", mỗi vụ có thể thu tới 600-700 triệu đồng

Nông dân đưa ong về rừng sú vẹt “săn mật” mỗi mùa hoa

Tại Vườn quốc gia Xuân Thủy (tỉnh Ninh Bình), cứ vào mùa hoa sú, vẹt từ tháng 4 đến tháng 7, hàng nghìn đàn ong lại được người dân đưa về để khai thác mật. Hoạt động này đã trở thành sinh kế quan trọng cho nhiều hộ dân địa phương, đặc biệt là các nông dân chuyên nuôi ong di động.

Vườn quốc gia Xuân Thủy có tổng diện tích hơn 15.100 ha, trong đó hơn 7.100 ha là vùng lõi rừng ngập mặn với hệ sinh thái tự nhiên đặc trưng. Các loài cây như sú, vẹt mọc thành từng cụm dày, không bị ảnh hưởng bởi thuốc bảo vệ thực vật hay hóa chất. Điều này tạo điều kiện lý tưởng để đàn ong hút mật và cho ra sản phẩm mật ong sú, vẹt – loại mật được người tiêu dùng đánh giá cao về độ tinh khiết và mùi vị.

Anh Nguyễn Văn Tùng (xã Giao Hòa, Ninh Bình) cho biết anh đã đưa 700 đàn ong về cạnh Vườn quốc gia Xuân Thủy từ đầu tháng 4 để bắt đầu vụ khai thác. Dù năm nay hoa sú, vẹt nở muộn và lượng mật tiết ra ít hơn mọi năm, anh vẫn dự kiến thu hoạch khoảng 10 tấn mật ong trong cả vụ. Với giá bán mật thô dao động từ 60.000 đến 70.000 đồng mỗi kg, doanh thu của gia đình anh có thể đạt khoảng 600–700 triệu đồng, sau khi trừ chi phí vẫn còn lãi hàng trăm triệu đồng.

Theo chia sẻ của anh Tùng, nuôi ong di động là mô hình tiềm năng nhưng cũng đầy rủi ro. Thời tiết là yếu tố quyết định thành công của mỗi vụ mật. “Năm nào thời tiết thuận lợi, hoa nở rộ, đàn ong hút được nhiều mật thì coi như thắng. Nhưng nếu gặp mưa kéo dài, nắng nóng cực đoan thì nhiều khi thu không đủ bù chi phí di chuyển đàn ong”, anh Tùng nói.

Quy trình khai thác mật ong đòi hỏi sự tỉ mỉ và hiểu biết sâu về tập tính của ong. Người nuôi ong phải kiểm tra đàn ong mỗi ngày, bổ sung phấn hoa nếu thiên nhiên không đủ, và quay mật vào buổi sáng sớm để đảm bảo chất lượng. Việc quay mật bao gồm các công đoạn như giũ nhẹ ong khỏi khay, cắt lớp sáp bịt kín rồi đưa vào máy ly tâm để thu mật.

Sau khi mật được quay và lọc sơ, các thương lái sẽ thu mua tận nơi. Nhờ đặc điểm địa lý thuận lợi và chất lượng sản phẩm được đánh giá cao, mật ong sú, vẹt tại Xuân Thủy ngày càng được người tiêu dùng ưa chuộng.

Mô hình nông dân khai thác mật ong tự nhiên đang lan rộng

Không chỉ riêng anh Tùng, nhiều nông dân khác trong vùng cũng tham gia khai thác mật vào mùa hoa sú, vẹt. Anh Nguyễn Văn Khánh (xã Giao Phúc, Ninh Bình) năm nay đưa khoảng 130 đàn ong về khu vực ven rừng để “săn mật”. Dù sản lượng có giảm so với năm trước do điều kiện thời tiết, anh Khánh cho biết mô hình này vẫn đem lại thu nhập ổn định.

Sản phẩm mật ong sú, vẹt không chỉ tiêu thụ ở dạng thô mà còn có thể phát triển theo hướng chế biến sâu, tham gia chương trình OCOP hoặc du lịch sinh thái. Điều này mở ra cơ hội mở rộng chuỗi giá trị nông sản địa phương gắn với khai thác tài nguyên thiên nhiên bền vững.

Nhiều chuyên gia nhận định mô hình nuôi ong kết hợp khai thác rừng ngập mặn là hướng đi hiệu quả, giúp nông dân tận dụng lợi thế tự nhiên mà không gây tổn hại đến môi trường. Trong bối cảnh nông nghiệp ven biển đang chịu áp lực do biến đổi khí hậu và suy thoái đất canh tác, các mô hình linh hoạt như vậy góp phần tạo thêm sinh kế, đa dạng hóa nguồn thu nhập và thúc đẩy phát triển nông thôn.

Với điều kiện sinh thái độc đáo, Vườn quốc gia Xuân Thủy đang trở thành một trong những điểm đến quen thuộc của các hộ nuôi ong di động tại miền Bắc. Mỗi mùa hoa đến, không chỉ mang lại “vụ mật” cho người dân mà còn góp phần bảo vệ đa dạng sinh học thông qua hoạt động thụ phấn tự nhiên của ong.