Công nghệ scramjet và thiết kế khí động học đưa tiêm kích J-20 tiệm cận F-22 của Mỹ

Sự kết hợp giữa di sản Nga và công nghệ nội địa

Tiêm kích tàng hình J-20 Mighty Dragon đã trở thành một trong những biểu tượng của ngành công nghiệp hàng không vũ trụ Trung Quốc. Đây là máy bay chiến đấu thế hệ thứ 5 đầu tiên do Bắc Kinh tự phát triển, mang ý nghĩa chiến lược cả về quân sự lẫn công nghệ.

Sự ra đời của J-20 không thể tách rời khỏi ảnh hưởng từ Nga, đặc biệt là nguyên mẫu MiG 1.44 – dự án tiêm kích thế hệ thứ 5 của Liên Xô vào cuối thế kỷ 20 nhưng không thành công. Khi J-20 xuất hiện lần đầu tại Triển lãm Hàng không Zhuhai năm 2016, nhiều chuyên gia Nga lập tức nhận ra những điểm tương đồng rõ rệt về thiết kế: cánh delta kết hợp cánh đuôi ngang, cấu trúc đuôi và bố cục tổng thể gần như phản chiếu MiG 1.44.

Một số chuyên gia Nga, như Dmitry Drozdenko hay Viktor Litovkin, cho rằng J-20 có dấu ấn mạnh mẽ từ dự án MiG 1.44, thậm chí liên quan đến hỗ trợ kỹ thuật từ hãng Mikoyan vào đầu những năm 2000, khi hãng này gặp khó khăn tài chính.

Mặc dù vậy, hệ thống avionics và nhiều thành phần trong buồng lái J-20 lại được cho là kết quả phát triển nội địa hoặc tham khảo công nghệ phương Tây. Điều này cho thấy sự kết hợp phức tạp giữa di sản công nghệ bên ngoài và sáng tạo trong nước của Trung Quốc trong quá trình hoàn thiện mẫu tiêm kích tàng hình này.

WS-15: Bước tiến nâng tầm tiêm kích J-20

Một trong những điểm nhấn quan trọng của J-20 là động cơ. Ban đầu, mẫu tiêm kích này sử dụng động cơ AL-31F do Nga sản xuất – loại turbofan thế hệ 4 từng được sử dụng rộng rãi trong nhiều máy bay chiến đấu. Trung Quốc đã nhập khẩu gần 1.000 chiếc AL-31F, không chỉ để vận hành J-20 trong giai đoạn đầu mà còn làm “giáo trình sống” cho các kỹ sư trong việc nghiên cứu, bảo dưỡng và phát triển động cơ nội địa.

Từ nền tảng đó, Trung Quốc phát triển các biến thể WS-10, song vẫn tồn tại hạn chế về lực đẩy và độ bền. Bước ngoặt diễn ra vào năm 2023, khi video công bố ngày 28/6 cho thấy J-20 lần đầu bay thử với hai động cơ WS-15. Đây được xem là dấu mốc chứng minh năng lực công nghệ nội địa đã tiệm cận chuẩn quốc tế.

WS-15, do Tập đoàn Xi’an và AeroEngine Corporation of China (AECC) phát triển, đạt tỷ lệ lực đẩy/trọng lượng vượt quá 10 – tương đương động cơ F119 của F-22 Mỹ. Điều này cho phép J-20 đạt khả năng siêu hành trình ổn định, cải thiện tầm hoạt động và tải trọng vũ khí. Dù chưa sẵn sàng sản xuất hàng loạt và thiếu tính năng điều khiển vectơ lực đẩy như một số tiêm kích phương Tây, WS-15 vẫn đánh dấu bước nhảy vọt về công nghệ.

Với động cơ mới, J-20 không chỉ duy trì khả năng tàng hình mà còn trở thành mối đe dọa tiềm tàng lớn hơn đối với các lực lượng trong khu vực, đặc biệt là Hạm đội Thái Bình Dương của Mỹ. Khả năng tấn công tầm xa, tính cơ động cao và hiệu suất bay siêu thanh giúp J-20 được đánh giá là một trong những quân bài chiến lược quan trọng trong tham vọng hiện đại hóa quân đội Trung Quốc.