Chuyên gia bật mí "3 chữ cái" được hưởng lợi nhất từ làn sóng đầu tư công giai đoạn 2023

Trong ngành xây dựng, các công ty đáp ứng được đầy đủ ba tiêu chí: năng lực thi công tốt, tỷ lệ giá trị backlog/doanh thu lớn và sức khỏe tài chính lành mạnh sẽ là những cái tên tiềm năng mà nhà đầu tư nên cân nhắc.

Trong báo cáo mới nhất về triển vọng của ngành xây dựng năm 2023, VNDirect cho biết với những điểm nhấn giải ngân đầu tư công mạnh mẽ và giá trị backlog lớn, các công ty xây dựng hạ tầng được kỳ vọng sẽ bứt phá mạnh mẽ về doanh thu và lợi nhuận trong giai đoạn 2023 - 2025.

Sau khi liên tiếp được chỉ định thầu tại các dự án thành phần của cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2 (đầu năm 2023), các công ty xây dựng hạ tầng hàng đầu đã ghi nhận giá trị backlog tăng đáng kể.

Đáng chú ý, giá trị backlog của Công ty CP Đầu tư hạ tầng giao thông Đèo Cả (HOSE: HHV) cuối quý I/2023 là 3.135 tỷ đồng, gấp 6 lần so với trung bình doanh thu mảng xây lắp của công ty trong giai đoạn 2021 - 2022.

Việc các dự án hạ tầng giao thông thường có được thi công trong khoảng thời gian từ 2 đến 2,5 năm, trong giai đoạn 2023 - 2025, các công ty xây dựng hàng đầu đang đứng trước cơ hội tăng gấp đôi quy mô doanh thu so với giai đoạn 2021 - 2022.

“Cửa sáng”

Kể từ đầu năm 2023, trong bối cảnh đầu tư tư nhân và đầu tư trực tiếp nước ngoài suy yếu, Chính phủ đã đẩy mạnh đầu tư công để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.

Vốn đầu tư công thực hiện tăng 17,9% trong 4 tháng đầu năm 2023.

Trích số liệu từ Tổng cục Thống kê, VNDirect cho biết, vốn nhà nước thực hiện (đầu tư công) trong tháng 4/2023 tăng 16,4% so với cùng kỳ, lên 39.300 tỷ đồng. Lũy kế 4 tháng đầu năm, vốn nhà nước thực hiện tăng 17,9% so với cùng kỳ, đạt 131.200 tỷ đồng, cao hơn tốc độ tăng 10,8% trong 4 tháng đầu 2022.

Tuy nhiên, vốn đầu tư công thực hiện sau 4 tháng 2023 chỉ đạt khoảng 19% kế hoạch cả năm. Do đó, Chính phủ sẽ đẩy mạnh hơn nữa hoạt động đầu tư công trong những tháng tới để hoàn thành mục tiêu giải ngân hơn 700.000 tỷ đồng vốn đầu tư công trong năm 2023.

Cũng trong báo cáo, VNDirect đã chỉ ra 4 yếu tố hỗ trợ để đẩy nhanh hơn nữa các dự án đầu tư công trong năm nay.

Thứ nhất, nhờ tăng trưởng GDP khá và kiểm soát chi tiêu chặt chẽ, nợ công của Việt Nam đã giảm từ 51% xuống 40% trong giai đoạn 2016 - 2022 (ước tính của IMF), thấp hơn nhiều so với trần nợ công của Việt Nam là 60% GDP. Nợ công thấp tạo dư địa cho việc mở rộng chính sách tài khóa để hỗ trợ phục hồi kinh tế.

Thứ hai, tính đến ngày 10/5, trên thị trường sơ cấp, lợi suất trái phiếu chính phủ (TPCP) kỳ hạn 10 năm và 15 năm giảm 167 và 170 điểm cơ bản so với đầu năm, xuống lần lượt là 3,0% và 3,1%. Trên thị trường thứ cấp, lợi suất trái phiếu Chính phủ kỳ hạn 5 năm và 10 năm của Việt Nam giảm lần lượt 242 và 189 điểm cơ bản so với đầu năm, xuống lần lượt 2,6% và 3,2%.

Thứ ba, lạm phát của Việt Nam giảm xuống 2,8% so với cùng kỳ trong tháng 4/2023 từ mức 4,2% so với cùng kỳ trong quý I/2023. Khi áp lực lạm phát giảm bớt, Chính phủ có thể cân nhắc nới lỏng chính sách tài khóa để hỗ trợ phục hồi kinh tế.

Thứ tư, sớm khởi công các dự án hạ tầng giao thông trọng điểm. Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ đạo ngành Giao thông Vận tải hoàn tất công tác chuẩn bị để khởi công 3 tuyến đường cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng, Biên Hòa - Vũng Tàu, Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột và 2 đường vành đai gồm vành đai 4 Hà Nội và vành đai 3 TP. HCM vào trước 30/6 năm nay.

Do đó, VNDirect giữ nguyên dự phóng vốn nhà nước thực hiện tăng 25% so với thực tế thực hiện năm 2022.

'3 chữ cái' nào đáng đầu tư?

VNDirect nhận định, các doanh nghiệp xây dựng hạ tầng sẽ được hưởng lợi lớn từ xu hướng đẩy mạnh giải ngân đầu tư công trong giai đoạn 2023 - 2025. Trong đó, các công ty đáp ứng được đầy đủ ba tiêu chí: năng lực thi công tốt, tỷ lệ giá trị backlog/doanh thu lớn và sức khỏe tài chính lành mạnh sẽ là những cái tên tiềm năng mà nhà đầu tư nên cân nhắc.

“Chỉ những doanh nghiệp xây dựng với năng lực thi công tốt, khả năng huy động máy móc thiết bị hợp lí và nguồn vốn dồi dào mới có hiệu quả sinh lời tốt tại dự án cao tốc Bắc - Nam do yêu cầu thời gian thi công ngắn và Chính phủ đã ấn định mức biên lợi nhuận cố định so với giá thầu tại các dự án”, các chuyên gia của VNDirect nhấn mạnh.

Theo dõi báo cáo tài chính của 8 công ty niêm yết được chỉ định thầu đầu năm 2023 tại cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2, VnDirect ghi nhận có 7/8 công ty ghi nhận khoản mục người mua trả tiền trước (backlog) tăng so với đầu năm. Nhờ đó, áp lực vốn lưu động đối với các công ty xây dựng hạ tầng đã giảm đáng kể giúp tỷ lệ nợ vay ròng/vốn chủ sở hữu của nhóm các công ty này giảm tại cuối quý I/2023.

Tỷ lệ giá trị backlog và tỷ lệ nợ vay ròng/vốn chủ sở hữu của nhóm doanh nghiệp xây dựng hạ tầng cuối quý I/2023.

Trung bình tỷ lệ nợ vay ròng/vốn chủ sở hữu của các công ty xây dựng hạ tầng tại cuối quý I là 1,1 lần. Nếu chỉ xét riêng tiêu chí này, LCG được xem là tiềm năng nhất khi gần như không ghi nhận nợ vay ròng. Trong khi đó, do phải hợp nhất nhiều dự án BOT, tỷ lệ nợ vay ròng/vốn chủ sở hữu của HHV và C4G đang cao hơn so với mặt bằng chung toàn ngành, đạt lần lượt 2,4 lần và 1,3 lần tại cuối quý I/2023.

Mặc dù vậy, VNDirect cho rằng, C4G vẫn có sức khỏe tài chính tốt nhờ dự án BOT duy nhất được hợp nhất là Nam Bến Thủy 2 vẫn đang có dòng tiền hàng năm dương. Nếu loại bỏ dư nợ vay tại dự án, tỷ lệ nợ vay ròng/vốn chủ sở hữu của C4G chỉ là 0,5 lần, thấp hơn đáng kể so với trung bình ngành. Ngoài ra, trong tháng 4, C4G đã phát hành và huy động thành công 1.123 tỷ đồng từ cổ đông hiện hữu trong tháng 4/2023, từ đó giúp vốn chủ sở hữu của công ty tăng 44% so với cuối quý I/2023.

Tổng kết lại, theo VNDirect, C4G và LCG sẽ là những doanh nghiệp hưởng lợi hàng đầu.

Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu của VNDirect cũng lưu ý các nhà đầu tư không thể loại bỏ các rủi ro giảm giá, thường bắt nguồn từ hai nguyên nhân chính là giải ngân đầu tư công chậm hơn dự kiến và thiếu hụt vật liệu xây dựng do quá trình cấp phép khai thác tại các mỏ chậm hơn dự kiến. Ngược lại, động lực tăng giá sẽ đến từ giá vật liệu xây dựng thấp hơn kỳ vọng, hỗ trợ biên lợi nhuận gộp của các công ty hạ tầng.