Chứng khoán phái sinh: Cơ hội cho nhà đầu tư ít vốn

Trao đổi trong Talk show Phố Tài Chính (The Finance Street Talk Show) trên VTV8, chuyên gia đánh giá, trong bối cảnh thị trường tài chính còn nhiều khó khăn và thách thức vẫn có những kênh đầu tư tiềm năng được công nhận bởi cơ quan quản lý nhà nước mà nhà đầu tư chưa thực sự quan tâm đến, đơn cử như thị trường chứng khoán phái sinh, dù đã ra đời được hơn 5 năm nay và đã chứng minh là công cụ phòng vệ rủi ro hiệu quả cho nhà đầu tư…

Chứng khoán phái sinh là một trong những lựa chọn với các nhà đầu tư ít vốn vì bản chất họ có thể giao dịch một hợp đồng với trên dưới 10 triệu đồng. Hình minh họa

Trước đó, trong tháng 10, 11 và 12 năm 2022, khối lượng giao dịch trên thị trường chứng khoán phái sinh đã tăng kỷ lục với khối lượng giao dịch bình quân đạt mức trên 400.000 hợp đồng mỗi phiên. Các chuyên gia dự báo thị trường chứng khoán phái sinh trong năm 2023 cũng sẽ là một kênh đầu tư khả quan trong bối cảnh thị trường chung còn nhiều khó khăn.

Ông Lê Đức Khánh, Giám đốc Phân tích của Công ty Cổ phần Chứng khoán VPS cho rằng, năm 2023 nội tại của nền kinh tế vẫn còn và lãi suất vẫn chưa thực sự vào một xu hướng giảm rõ rệt, đâu đó sẽ khó khăn ít nhất từ nay cho đến giữa năm. Trong bối cảnh lãi suất cao hay chưa thực sự có những biện pháp tháo gỡ nút thắt những tồn tại về thanh khoản dẫn đến việc năm nay thị trường sẽ khó có nhiều cơ hội.

Theo ông Khánh, trên thị trường bất động sản hay thị trường trái phiếu doanh nghiệp cầu khá yếu. Chính vì vậy, bất động sản hiện nay khó có thể là một kênh đầu tư hấp dẫn trong năm nay. Ngoài ra, kênh trái phiếu có những nút thắt, đó là câu chuyện về thanh khoản, câu chuyện về niềm tin các nhà đầu tư hiện nay.

Đối với thị trường vàng thì chúng ta thấy, trong năm ngoái vàng có những lúc đỉnh điểm là 74-75 triệu đồng/lượng. Nhưng sau một năm thì giá vàng nó lại quay về mức quanh 70 triệu/lượng hoặc loanh quanh phía dưới một chút, có nghĩa rằng giá vàng có thời điểm tăng rất là tốt nhưng sau đó lại loanh quanh về mức giá cũ. Trong khi đó, kênh gửi tiết kiệm với lãi suất huy động đang ở mức cao hơn giai đoạn trước nên cũng thu hút một bộ phận nhà đầu tư tham gia.

Do vậy, chuyên gia cho rằng thị trường chứng khoán năm nay cũng khó có những cơ hội. Các cơ hội sẽ đến từ các cổ phiếu riêng lẻ, các nhóm ngành nghề đặc thù như xây dựng, nhóm năng lượng, dầu khí hay tiện ích.

Bên cạnh kênh đầu tư cổ phiếu, một kênh mà được ít nhà đầu tư quan tâm hiện nay, trong khi lại là một xu hướng đang phổ biến trên thế giới, đó là kênh chứng khoán phái sinh. Về bản chất thì từ năm 2017, chúng ta đã có một số sản phẩm phái sinh như hợp đồng tương lai chỉ số VN30, chứng quyền có đảm bảo cũng như hợp đồng tương lai trên chỉ số trái phiếu chính phủ 5 năm. Sản phẩm phù hợp hơn cả với các nhà đầu tư là hợp đồng tương lai trên chỉ số VN30.

Ông Lê Đức Khánh

Đối với cổ phiếu, chúng ta không có bán khống, chưa có quyền chọn, chỉ đầu tư theo một chiều đi lên thôi. Còn khi thị trường đi ngang hoặc đi xuống thì khó đầu tư theo cách truyền thống. Trong khi đó với kênh phái sinh, nhà đầu tư vẫn có thể linh hoạt trading khi thị trường biến động cả hai chiều, giao dịch theo xu hướng, vừa tiện lợi, vừa dễ dàng. Đây là một trong những ưu thế rất nổi trội của chứng khoán phái sinh đối với các kênh đầu tư khác.

Theo Giám đốc Phân tích của Chứng khoán VPS, số đông nhà đầu tư khi chưa có nhiều vốn sẽ tìm đến các kênh đầu tư nhanh gọn, hiệu quả và có hiệu suất sinh lời cao. Do đó, chứng khoán phái sinh là một trong những lựa chọn với các nhà đầu tư ít vốn vì bản chất họ có thể giao dịch một hợp đồng với trên dưới 10 triệu đồng.

Bên cạnh phòng vệ cho danh mục chứng khoán cơ sở, hợp đồng tương lai trên chỉ số VN30 còn có một ưu điểm khác là đầu cơ ngắn hạn, việc giao dịch ngắn hạn các hợp đồng tương lai trong ngày và nhiều ngày.

Giải pháp để giúp thị trường chứng khoán phái sinh thu hút nhiều nhà đầu tư

Ông Lê Đức Khánh hy vọng rằng, trong tương lai thì Uỷ ban Chứng khoán cũng như các cơ quan liên quan sẽ sớm triển khai hệ thống KRX, hệ thống thanh toán bù trừ trung tâm…để chúng ta có thể sớm triển khai hoàn thiện hơn các sản phẩm chứng khoán phái sinh, hợp đồng quyền chọn và các hoạt động nghiệp vụ bán khống. Lúc đó, thị trường chứng khoán phái sinh Việt Nam cũng sẽ có vị thế trên bản đồ khu vực, rồi sau đó hướng đến thị trường mới nổi và phát triển trên thế giới.

Ngoài ra, chúng ta cũng cần phải hỗ trợ, đào tạo kiến thức cho các nhà đầu tư. Các nhà đầu tư cũng cần hiểu hơn về các công cụ, về tài chính, chứng khoán, cổ phiếu, các sản phẩm, các công cụ phái sinh, hiểu nó là gì đã rồi sau đó chúng ta mới đi tiếp cận đến việc sử dụng nó thời điểm nào và như thế nào…

Là một trong những công ty chứng khoán hàng đầu hiện nay, VPS cũng rất quan tâm hỗ trợ đào tạo cho các nhà đầu tư cá nhân, hướng dẫn họ tìm hiểu về sản phẩm, các công cụ tài chính khác nhau như cổ phiếu là gì, giao dịch chứng khoán phái sinh như thế nào, tạo cho họ những cộng đồng nhà đầu tư, tạo ra những khóa đào tạo miễn phí, giúp cho các nhà đầu tư tìm hiểu dễ dàng hơn, nhanh chóng hơn công cụ đầu tư. Sau đó thì thùy theo kiến thức, kinh nghiệm, khả năng và khẩu vị rủi ro, họ sẽ chọn lựa nên đầu tư vào đâu và như thế nào cho phù hợp.