Thị trường chứng khoán Việt Nam vừa khép lại tuần giao dịch đầy sôi động khi VN-Index gần như đi ngang về mặt điểm số (+0,01%), nhưng thanh khoản lại bùng nổ, thiết lập mức đỉnh mới trong năm 2025. Đây cũng là tuần thứ tám liên tiếp thị trường duy trì đà tăng, một tín hiệu lạc quan cho thấy tâm lý nhà đầu tư tiếp tục được củng cố. Tuy nhiên, sự hưng phấn đi kèm với những rủi ro nhất định, đặc biệt là những bẫy tâm lý có thể ảnh hưởng đến quyết định đầu tư.
![]() |
Giới phân tích nhận định, thị trường sẽ tiếp tục được hưởng lợi từ các yếu tố vĩ mô thuận lợi |
Giới phân tích nhận định, thị trường sẽ tiếp tục được hưởng lợi từ các yếu tố vĩ mô thuận lợi. Mức tăng trưởng lợi nhuận 17,6% trong năm 2024 tạo nền tảng cho kỳ vọng tăng trưởng 17% trong năm 2025, trong đó nhóm ngân hàng đóng vai trò chủ đạo. Với chính sách tăng trưởng tín dụng 16% của Ngân hàng Nhà nước, doanh nghiệp sẽ có thêm nguồn vốn để phát triển, đồng thời hỗ trợ thị trường chứng khoán tiếp tục đi lên.
Bên cạnh đó, tiến trình nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam cũng đang có nhiều bước tiến quan trọng. Thông tư 68/2024/TT-BTC đã thiết lập khung pháp lý để đáp ứng các tiêu chí của FTSE Russell và MSCI. Nếu tiếp tục cải thiện về pre-funding và chi phí giao dịch thất bại, Việt Nam có thể chính thức được FTSE nâng hạng lên Thị trường mới nổi thứ cấp vào tháng 9/2025. Đây sẽ là động lực mạnh mẽ giúp thị trường thu hút dòng vốn ngoại, gia tăng thanh khoản và mở ra cơ hội đầu tư mới.
Dòng tiền đổ vào thị trường ngày càng mạnh mẽ khiến nhiều cổ phiếu bứt phá, nhưng cũng đi kèm với nguy cơ xuất hiện bẫy tâm lý đầu tư. Khi cổ phiếu tăng giá, nhà đầu tư có xu hướng cảm thấy giá nào cũng rẻ và sẵn sàng mua vào với kỳ vọng giá sẽ tiếp tục đi lên. Ngược lại, khi thị trường điều chỉnh, họ lại có cảm giác giá nào cũng đắt, ngay cả khi cổ phiếu đã giảm sâu so với mức đỉnh. Đây là hiệu ứng tâm lý phổ biến, có thể ảnh hưởng tiêu cực đến quyết định đầu tư nếu không được kiểm soát tốt.
Có nhiều yếu tố khiến nhà đầu tư rơi vào vòng xoáy tâm lý này. Hiệu ứng đà tăng và giảm là một trong những nguyên nhân chính, khi nhà đầu tư thường có xu hướng kỳ vọng thị trường sẽ tiếp tục đi theo xu hướng hiện tại, bất kể các yếu tố cơ bản của doanh nghiệp. Khi cổ phiếu tăng mạnh, họ tin rằng giá sẽ còn tăng nữa, dẫn đến tâm lý "sợ bỏ lỡ cơ hội" (FOMO - Fear of Missing Out). Ngược lại, khi thị trường giảm, tâm lý sợ hãi gia tăng, khiến nhiều nhà đầu tư vội vàng cắt lỗ ngay cả khi chưa đánh giá hết tiềm năng doanh nghiệp.
Ngoài ra, tác động từ truyền thông và cộng đồng đầu tư cũng có ảnh hưởng lớn. Khi thị trường tăng điểm, hàng loạt tin tức tích cực xuất hiện, khuyến khích nhà đầu tư rót vốn vào thị trường. Ngược lại, khi thị trường điều chỉnh, thông tin tiêu cực tràn lan có thể khiến tâm lý bi quan lan rộng, dù nhiều doanh nghiệp vẫn duy trì nền tảng kinh doanh ổn định.
Một sai lầm phổ biến khác là đánh giá sai giá trị thực của cổ phiếu. Nhà đầu tư thường chỉ nhìn vào diễn biến giá trong ngắn hạn mà quên đi rằng giá trị thực của doanh nghiệp không thay đổi quá nhanh. Một công ty có nền tảng tài chính vững chắc vẫn có thể duy trì triển vọng tăng trưởng dài hạn, ngay cả khi giá cổ phiếu giảm sâu do ảnh hưởng của thị trường chung.
Để tránh rơi vào bẫy tâm lý này, nhà đầu tư cần xây dựng một chiến lược đầu tư bền vững dựa trên các nguyên tắc cơ bản.
Thứ nhất, tập trung vào các doanh nghiệp có nền tảng tài chính ổn định, có tăng trưởng lợi nhuận tốt, dòng tiền mạnh và tỷ lệ nợ vay hợp lý.
Thứ hai, thiết lập kế hoạch đầu tư rõ ràng, tránh bị cuốn theo những biến động ngắn hạn của thị trường.
Thứ ba, đa dạng hóa danh mục đầu tư, không nên chỉ tập trung vào một nhóm ngành hoặc cổ phiếu nhất định để giảm thiểu rủi ro.
Thứ tư, theo dõi sát diễn biến vĩ mô và chính sách tài chính, đặc biệt là tiến trình nâng hạng thị trường và xu hướng dòng vốn ngoại.
![]() | Quỹ ngoại lớn nhất Việt Nam cam kết hiệu suất vượt trội, đưa ra đề xuất chào mua nếu không đạt kỳ vọng Quỹ VEIL do Dragon Capital quản lý cam kết vượt VN-Index trong 5 năm tới. Nếu không đạt mục tiêu, quỹ có thể chào mua ... |
![]() | Nhận định chứng khoán 11/3: Rủi ro điều chỉnh đang hiện hữu VN-Index tiến sát vùng kháng cự 1.360 điểm, các CTCK nhận định, thị trường có thể điều chỉnh ngắn hạn. Nhà đầu tư nên thận ... |
![]() | Mạo danh TS. Võ Trí Thành dụ dỗ nhà đầu tư chứng khoán Facebook xuất hiện quảng cáo mạo danh TS. Võ Trí Thành, lừa nhà đầu tư tham gia khóa học chứng khoán. TS. Võ Trí Thành ... |
Nguyên Nam